0 Üye ve 1 Ziyaretçi konuyu incelemekte.

*

    V. G.

Lifepo4 Aküleri Tanıyalım
« : Aralık 17, 2022, 16:38:04 »
Herkese merhaba,

Ara sıra önemli olduğunu düşündüğüm teknik konularda Gezgin Korsan forum platformunda aydınlatıcı ve faydalı olacağını düşündüğüm özel bilgi ve deneyimlerimi aktarmaya çalışıyorum. Bu bilgiler uzun süreli araştırma, uygulama, olumlu sonuçlar elde etmeye dayalı olduğu için rahatça sizinle paylaşabiliyorum.

Gezgin Korsan kurucusu arkadaşlarımıza bu tartışma platformunu uzun zamandır özverili bir şekilde yaşatıp ayakta tuttukları için teşekkür etmek gerek. Önemli bir bilgi arşivi ve büyük bir topluluk oluştu onların sayesinde.

Geçmişte kurşun asit akülerin sağlıklı kullanımı, paslanmaz rollbar ve güneş enerjisi, VP motor performansı ile ilişkili egsoz dirseği sorunları ve çözümleri hakkında bazı konu başlıkları açmıştım. Yazılarımda anlatmaya çalıştığım bazı sorunların çözümleri ile ilgili olarak benimle özel irtibata geçen bir çok denizci arkadaşıma elimden geldiği kadar yardımcı olmaya çalıştım ve bu devam ediyor.

Bu günkü yazımın konusu hepimizin ortak derdi kurşun-asit akülerden daha üstün oldukları bilinen ve bizim için yeni sayılabilecek Lityum akü teknolojisinin en çok tutulan tipi olan drop-in (tak-çalıştır) ve DIY (kendin yap) Lifepo4 (lityum demir fosfat) aküler.

Hızla gelişen elektrik enerjisi depolama teknolojisine dair Lityum cinsi aküler ile ilgili bilgiler, yurt dışı denizcilik tartışma gruplarında yaklaşık 10 yıllık bir arşiv oluşturuyor. Türkiye'de ise bu tür arşivler yok denecek kadar azdır. Yaklaşık iki yıldır yurtdışındaki mevcut arşivleri inceliyorum. Bu arşivlerden edindiğim bilgilere güvenerek, yaklaşık bir yıl önce kendi teknemdeki beş yılını doldurmuş olan AGM servis akülerimi drop-in Lifepo4 aküler ile değiştirdim.

Değişim öncesi yapmış olduğum araştırmalar sayesinde, değişim sonrasında teknemde karşılaşacağım sorunların önemli kısmını önceden biliyordum. Bir kısmını da sonrasında yaşayarak öğrenmem gerekti.
Çok şükür bu bilgiler sayesinde  Lifepo4 aküler ile kazasız ve sorunsuz bir yaz sezonu geçirdim. Lifepo4 aküler ile gelen performans artışının gerçekten etkileyici olduğunu ifade etmeliyim.

Sizleri fazla yormamak adına oldukça uzun olan yazımı burada kesmeliyim. Devamı konusunda sizlerden istek gelirse devam edeceğim. Şimdilik hoşçakalın dostlar.



*

    E. S.

Ynt: Lifepo4 Aküleri Tanıyalım
« Yanıtla #1 : Aralık 17, 2022, 20:11:43 »
Yorulmayız Volkan Korsan, devam ediniz lütfen, bu platform bu yüzden bilgi deposu olarak kalır..


*

    V. G.

Ynt: Lifepo4 Aküleri Tanıyalım
« Yanıtla #2 : Aralık 17, 2022, 21:19:42 »
2nci bölüm,

Kurşun asit aküler, teknedeki elektrik sisteminin kaprisli ve ağır elemanlarıdır. Güneş enerjisi vs mevcutsa 4-5 yılda bir değiştirmek gerekir ve hepinizin malumudur ki, ömürlerinin son yılları, oldukça zayıf bir performans ile geçer. Tekneler için önemli bir tekrarlayan gider kalemini oluştururlar. Kurşun-asit akülerin kapasitelerinin yarısından fazlasının kullanılamaması, iç kayıpları nedeniyle sürekli yüzer şarja gerek duymaları, ağır oluşları, asit içermeleri gibi özelliklerin Lifepo4 akülerde  olmayışı, onları "iyi" yapıyor. Buna akü boşalana değin pek az değişen 13.2 volt (3.3vpcX4s) deşarj voltajını ve yüksek akım ile sürekli çalışma özelliklerini ekleyin. Phuckert etkisi yok denecek kadardır.

Drop-in Lifepo4 akülerin aktif AH başına maliyetleri, kaliteli AGM akülere yaklaştı. Fiyatlarının bu kadar yüksek olmasının en önemli nedeni, ülkemizde ithalatına uygulanan gümrük vergisidir. Genel eğilim üretim maliyeti düşük, prizmatik hücrelerden oluşan Lifepo4 dizilimlerdir.

Eski AGM akülerim ile aynı AH kapasiteye sahip Lifepo4 aküler %100 aktif kapasiteleri ile teknede enerji depolama kapasitesini iki misli arttırdı. Teknedeki mevcut 2kw inverter sayesinde artık ocak gazı tüketmiyorum. Elektrikli ocak, kettle, tost makinesi gibi mutfak araçları ilave oldu mutfak dolaplarına. İki adet paralel bağlı toplam 400Ah kapasiteli akülerden sürekli 200A akım çekebiliyorsunuz. Şimdiye kadar Lifepo4 akülerden 140A den fazla sürekli akım çekmeyi denemedim. 1200 watlık bir pişirme tenceresi kullanırken bu ölçümü yaptım. Yüksek kapasiteli aküler sayesinde mümkün hale gelen tüketimler ile birlikte oluşan enerji üretim miktarı ihtiyacını karşılamak gerekti.

15 yıldır kullandığım 320 wp güneş panellerini üretimleri düşük kaldığı için 600 wp olan yenileri ile değiştirdim. Güneş panel alanı %23 kadar artmasına rağmen, elektriksel gücün bu seviyeye yükselmiş olması, 15 yılda güneş hücrelerinde geliştirilmiş olan performans düzeyi ile ilgili. 15 yıl önce pv hücre verimliliği olarak %13 iyi bir değerdi. Günümüzde pv hücre verimliliği ortalama %22 ler civarındadır.

"drop-in Lifepo4" olarak anılan bu güçlü aküler, tak-çalıştır mantığı ile piyasaya giriş yaptılar. Fakat gerçek durum farklıdır. Bilginiz olsun diye bu konuyu irdeleyen bu uzun yazıyı sizler için yazdım. Drop-in konsepti oldukça tehlikeli ve yanıltıcıdır. Kurşun asit akü ile kullanmakta olduğunuz alternatörü doğrudan kullanmanız sonucunda teknede çok fazla sayıda sorun ile karşı karşıya gelirsiniz.

Yazının devamı gelecek.


*

    V. G.

Ynt: Lifepo4 Aküleri Tanıyalım
« Yanıtla #3 : Aralık 17, 2022, 21:57:28 »
Dikkatli olunması gereken Lifepo4 akü uygulamasından bahsederken bir solukta teknik mesele olarak ne varsa anlatmak istemedim. Fazla uzayan yazılar okunurken dikkat ister istemez dağılıyor. Bu yüzden konunun iyice sindirilerek, anlaşılmasını amaçlıyorum. Devam edelim:

Bölüm 3:

Lifepo4 aküleri teknenizde tak-çalıştır olarak kullanmanız bir şartla mümkün olabilir: teknedeki Alternatörü iptal etmeniz gerekir. Sadece güneş enerjisi veya kıyı şarjı kullanırsanız bu mümkün. Fakat alternatörsüz denizde güvende olmazsınız. Dolayısıyla Lifepo4 aküler ile alternatörü nasıl kullanabileceğinizi öğrenmelisiniz.

Bu yeni ve üstün akü teknolojisi gelişmiş bir akü yönetim devresine sahip. "Battery Managment System" kısaca BMS entegre devresi, lityum hücrelerin çalışma voltaj aralığını ve akü içerisindeki hücrelerin voltaj dengesini kontrol eden akıllı bir sistemin kalbi konumundadır. Bms in bir çok görevi var. En önemli görevi ise akü dolduğunda şarjı hemen kesmesidir.

Akünün doluluk voltaj üst limiti aşıldığında bms şarja devam etseydi, akü içerisinde ilk dolan lityum hücre kısa sürede tahrip olurdu. Yine Bms sıfır derece santigrad civarında şarjı kesmeseydi aküyü tamamen kaybederdiniz. Bu olayların önüne geçmek için BMS koruma devresi teknede mevcut tüm elektrik donanımından bağımsız olarak çalışır ve lityum aküyü korur. Bms aküyü korumanın yanı sıra kendisini de aşırı şarj-deşarj akımı ve uygun olmayan şarj-deşarj voltajlarına karşı korumak zorundadır.

Alternatör çalışır iken şarj olan ve dolan Lifepo4 akü, tam dolduğunda kendisini korumak için BMS kontrolünde aniden şarjı kapatacaktır. Alternatörün içerisindeki diyotlar, regülatör teknede bulunan hassas bir çok elektronik cihaz bu ani kapanma nedeniyle zarar görür. Alternatörün statör sargılarında sıkışarak gidecek yer bulamayan yüksek gerilime sahip enerji yükü, mikro saniyeler içerisinde alternatöre ve diğer elektronik cihazlara büyük zararlar verir.

Alternatör ile ilgili ikinci problem, Lifepo4 akülerin kurşun asit akülerden farklı olan yüksek ve sabit devam eden şarj akımı nedeniyle ortaya çıkar. Bu aküler yüksek akımları bünyelerine alma ve kısa sürede şarj edilebilme özelliğine sahiptir. Yüksek şarj akımı akü dolana kadar alternatörünüzü en yüksek kapasite seviyesinde sürekli zorlar. Kurşun asit akülerin doldukça  azalan şarj akımı profiline göre tasarlanmış olan fabrikasyon Alternatörler bu yüksek ve sürekli şarj yükü altında fazla uzun süre yaşayamaz, aşırı ısınır ve yanar. Alternatör bu şekilde yandığında teknede yangına dahi sebep olabilir. Geçtiğimiz yıllarda artan tekne yangınlarının en yaygın sebebi bu tür olaylar olmuştur.

Lifepo4 akülerin alternator ile şarjı, alternatörün çalışmasının otomatik olarak kontrol edilmesi ile mümkündür. Alternatörün modifiye edilmesi ve akıllı bir dış regülatör ile kontrol edilmesi ile Lifepo4 akülerin güvenli şarjı mümkün olur. Bir diğer formül ise alternatör etiket kapasitesinin %30 unu aşmayan kapasitede bir dc-dc şarj cihazı kullanmaktır. Bu şekilde alternatörün kapasitesini %30-40 ile sınırlayarak ısınmasının önüne geçmiş olursunuz.

İlk çözüm ile kıyaslandığında dc-dc şarj cihazı kullanmak daha ekonomik bir çözümdür. Ancak şarj akımını sınırlı tutmanız, ayrıca motor aküsünü alternatör ile dc-dc şarj cihazı arasına alarak, akü izolatörünü iptal etmeniz gerekir. İlk çözüm için böyle bir değişikliğe gerek kalmaz. Birinci çözümde alternatör ile dış regülatör bağlantılarını ve regülatörün ayarlarını doğru yapmak önemlidir. Motor aküsü ve servis aküsünü izolatör ile ayrılmış haliyle kullanmaya devam edebilirsiniz.

Bu gelişmiş dış alternatör regülatörleri, alternatörün çalışma sıcaklığını ve şarj voltajını kontrol ederek yukarda bahsetmiş olduğum sorunların yaşanmasına izin vermezler. Bu iki çözüme ilaveten, alternatörün şarjını tamamen kapatan bir anahtarın olması da güvenliği arttırıcı bir unsurdur. Kendi teknemde uyguladığım çözüm ise başka türlü. Bunun için bir linki daha sonra sizinle paylaşacağım.

Devam edecek


*

    V. G.

Ynt: Lifepo4 Aküleri Tanıyalım
« Yanıtla #4 : Aralık 18, 2022, 09:16:34 »
Yoruldunuz mu? Resimleri görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap Buraya kadar okuyan kaç kişi oldu merak ediyorum. Neyse buraya kadar geldikten sonra durmak olmaz bu meselenin sonuna kadar devam etmek lazım..Biraz gayret az kaldı.. Resimleri görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap

Bölüm 4 :

Lithium aküler içerisinde daha güvenli olmaları nedeniyle tercih edilen Lifepo4 tipi lithium aküler gittikçe daha fazla sayıda teknede kullanılmaya devam ediyor. Yüksek performans, uzun ömür, hafiflik, az yer kaplama, kuru yapıları bu teknolojinin tercih edilmesinin en önemli diğer nedenleri. Drop-in tarzı plastik kutu içerisinde hazır ve izole edilmiş olanları nispeten sızdırmaz oldukları için teknelerde tercih sebebidir. DIY tarzında Lifepo4 aküleri, konusunda uzmanlaşmış kişilere imal ettirebilirsiniz, veya belirli bir eğitim ve tecrübeye sahip olduktan sonra kendiniz de yapabilirsiniz.

DIY Lifepo4 akü imal etmek basit bir iş değildir. Aküyü daha ucuza mal etmenin garantili yolu da değildir. Akü karakteristiğini ve kalitesini bilmenizi sağlar. Akü içerisindeki hücrelerin dengesini daha kolay takip eder, ve gerektiğinde aküye müdahele edebilirsiniz. Örneğin, zamanla diğer hücrelerden ayrışarak performansı bozulan bir hücreyi kolayca teşhis ederek yenisi ile değiştirmeniz kolaydır. Yurt dışında bir çok denizci bir elektrik teknisyeni eğitim seviyesine yakın kendisini eğitip geliştirdikten sonra böyle bir işe soyunup, kendi lityum aküsünü imal etme yoluna gitmektedir. Bu kişilerin geçmişinde mutlaka bir lithium akü tecrübesi vardır diye tahmin ediyorum.

Kendi teknem için hazır drop-in Lifepo4 akü alma yoluna gittim. Bunun nedeni kendimi DIY akü imali için yeterli bulmadığımdandır. Bu işe youtube videoları izleyerek öğrenip soyunmak pek akılcı bir yol değil. Büyük kapasiteli enerji hücrelerinin doğru elemanlar ile birleştirilmesi, bms in bağlanması, dizi hücresi konstrüksiyonu, akü sensörlerinin yerleşimi ve kutu tasarımı, teknik açıdan kusursuz bir işçilik gerektirir.

Bu aküler ile ilgili bilmeniz gereken diğer mesele, aküyü oluşturan lityum hücrelerin doluluk dengesidir. Zaman içerisinde her şarj ve deşarj döngüsü esnasında bu dengenin ufak ufak bozulması ve dengeleme şarjının ihmal edilmesi, bir süre kullandıktan sonra lityum akülerde kapasitif sorunların ortaya çıkmasına ve şarj kesme voltajının yavaş yavaş düşmesine neden olur.

Akü içerisindeki lityum hücrelerde oluşan dengesizliğin bms taradından giderilmesi gereklidir. Bms'in sözkonusu dengelemeyi kontrollü ve hassas bir tepe şarjı ile birlikte yapması mümkün olur. Günümüz teknolojisi bms lerin lityum akü hücrelerinde pasif dengeleme yapmasını mümkün kılmaktadır.

Pasif dengeleme, diğer hücrelerden daha yüksek voltaj değerinde olan hücrenin küçük akım değerleri ile bms tarafından ısıya dönüştürülerek deşarj edilmesi yolu ile yapılır. Büyük kapasiteye sahip lityum hücrelerin küçük deşarj akımları ile dengelenmesi genellikle çok uzun süre gerektirir ve bu yüzden büyük lityum hücreler çoğunlukla gerektiği gibi dengelenemez.

Lityum akülerde yaşanan dengeleme problemini çözebilmek için aktif dengeleyici denen yardımcı entegre devreler geliştirildi. Şimdilerde bir çok akü sahibi bu devreyi akülerine eklemeye çalışıyor. Aktif dengeleyicinin çalışması pasif olandan farklıdır. Enerjisi yüksek olan hücreden alınan  0.5-1A seviyesindeki enerji, düşük enerjiye sahip diğer hücrelere transfer edilir. Hücrelerin 0.02 volt seviyesine kadar dengelenmesi için ayarlanmış voltaj seviyelerinde otomatik olarak devreye girerek pasif dengelemeden bağımsız olarak çalışır. Hücre enerjisi pasif dengelemede yapıldığı şekilde ısıya dönüştürülmediği için aktif dengeleme akımları pasife dengeleme ile kıyaslandığında nispeten daha yüksek olabiliyor ve bunun neticesi olarak hücre dengelemesi daha kısa sürede tamamlanıyor.

Bluetooth özellikli akıllı aktif dengeleyici entegre devre paktinden her aküye monte etmek için iki adet satın aldım. Akıllı dengeleyicileri akülere monte edebilmek için kutuları üstten kesip, büyükçe bir pencere açmam gerekti. Akülerin garantisini vs düşünmeden bu işe giriştim.

Devam edecek..


*

    F. Ö.

Ynt: Lifepo4 Aküleri Tanıyalım
« Yanıtla #5 : Aralık 18, 2022, 10:11:23 »
Çok güzel gidiyor. Çok yararlı bilgiler.
Teşekkürler.
*

    Ö. Ö.

Ynt: Lifepo4 Aküleri Tanıyalım
« Yanıtla #6 : Aralık 18, 2022, 12:48:27 »
Harika bilgiler, zevkle okuyorum, emeğinize sağlık..  Resimleri görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap

Teorik kısımlardan sonra şema ve fotoğraflarla teknenizdeki gerçek uygulamayı da eklerseniz herkesin gözünde bu yeni teknoloji daha kolay canlanacaktır.

Ben de konuya zenginleştirici bir ekleme yapayım;
O kadar çok çeşit Lityum batarya teknolojisi var ki, Li-Ion bunlardan sadece biri ve kendi içinde yine onlarca çeşidi var.

Aşağıdaki tabloda en bilinen Li-Ion çeşitlerinin birbirleri ile karşılaştırma tablosu var;
Resimleri görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap

Bu tabloda gördüğünüz "C-rate" değeri akünün üzerinde yazan kapasite değerini ne kadar sürede verebileceğini belirtir.
Örnek: şarj veya deşarj için 1C yazan 100Ah 'lik bir akü üzerinden 1 saat içinde 100 Amper akım geçerek şarj veya deşarj olabilir demek. 0.7C yazandan 70 amper çekebilir veya bu akım ile şarj edebilirsiniz demek..
Bizim klasik kurşun asit akülerin en babaları C5 veya C10 değerlerine sahip olur.. (rakam C'den sonra ise oran 1'den küçük demek..) Yani bu teknoloji çok hızlı ve yoğun bir enerji akışına izin veriyor. (İşte o yüzden Lion bataryayı alternatöre arada bir kontrol ünitesi olmadan bağlarsanız alternatörü yamultuyor!)

Aşağıda bu C değerlerini anlatan bir tablo var;
Resimleri görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap



ve aşağıdaki tabloda da bildiğimiz Kurşun Asit (Sulu, AGM, Jel) akü teknolojisi ile bir karşılaştırmasını görebilirsiniz;
Resimleri görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap


İlginç şekilde bu yeni teknolojinin toplam sahip olma maliyeti (ömrü boyunca cebinizden çıkan) açık ara çok daha iyi olduğu halde kullanım oranı halen düşük.
Sanırım öncelikli nedeni ilk yatırım tutarının yüksekliği, altyapı değişikliği ihtiyacı ve halen hızlı gelişmekte olan bir teknoloji olması. (Ha bir de güvenlik ile ilgili efsaneler var tabi.. o patlamış bu yanmış gibi..)
« Son Düzenleme: Aralık 18, 2022, 13:01:47 Gönderen: Özgür Ökten »
*

    V. G.

Ynt: Lifepo4 Aküleri Tanıyalım
« Yanıtla #7 : Aralık 18, 2022, 13:07:15 »
Dengeniz bozuldu mu yeterince?  Resimleri görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap Amaç bu değil elbette, fakat; gelin görün ki, benim dengem biraz bozuldu. Bütün gayretim bu aküleri ileride kullanacak olan arkadaşlarımızın dengesini korumak.. Resimleri görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap

Bölüm 5:

Hücre dengesinin önemini başlangıçta tam olarak anlamakta ben de tıpkı sizler gibi biraz zorlanmıştım. 0.02 volt seviyesinde hücre dengelemesi ile neden bu kadar uğraşıldığını anlamak biraz güç o konuda haklısınız. Bunu izah etmeye çalışacağım. En azından sizler bu konuyu benim kadar zorlanmadan anlarsınız diye unuyorum.

Dört adet seri bağlı hücreleri ele alalım. Bunların 24 adede kadar seri bağlandığı, 72 volta çıkan Lifepo4 aküler mevcuttur. Lifepo4 akülerin üstün özelliklerinden biri de tüm kapasitesi boşalana veya dolana kadar geçen süreçte hücre voltajlarının seviyelerinin çok az değişmesidir. Bu istikrarlı durum, tüketim ve üretim yapan tüm elektrik ile çalışan cihazlar için iyi bir özelliktir. Ancak, Lifepo4 akünün doluluk seviyesini hücre voltajını ölçerek anlamanızı güçleştirir. Bu nedenle kurşun-asit aküler için kullanılan doluluk oranını anlamak için kullanılan voltajı ölçmek Lifepo4 aküler için pek anlamlı olmuyor.

Lifepo4 akü hücreleri tam dolmaya yaklaşırken son %90 kapasite üzerinde hücre voltajı hafifçe yükselmeye başlar. Deşarj olan hücreler ise %10 seviyesinden sıfıra doğru giden deşarj evresinde hücre voltajları yavaş bir şekilde düşmeye başlar. Lifepo4 akünün %10-90 doluluk oranının neresinde olduğunu anlamak voltmetre ölçümü ile mümkün olmadığı için, Coloumb Metre olarak bilinen enerji sayacı kullanmak gerekir. Bu sayaç, Lifepo4 akü tam doluluk voltajına ulaştığında akü kapasitesini tam dolu olarak algılar ve akü deşarj evresinde iken aküye giren ve çıkan her akımı bu değerden düşer veya şarj esnasında ekler.

Hücre voltajları ile bilgilerden sonra tekrar hücre dengesi sorununa dönelim. Şarj ve/veya deşarj esnasında akü hücreleri arasındaki bağlantılardan veya hücrelerin tam olarak özdeş yapıda olmasının imkansız oluşundan kaynaklanan nedenlere bağlı olarak, mikro düzeyde hücre voltajı dengesizlikleri zaman içerisinde oluşacaktır.

Bms bu hücre dengesizliklerini pasif dengeleme araçlarını kullanarak akü tam doluluğa eriştiğinde veya tam boşalmaya yaklaştığında gidermeye çalışır. Ancak pasif dengeleme için gerekli zaman kapasitif nedenlerden dolayı yeterli olmaz. Hücre dengesizliği boyutu arttıkça dengeleme için gerekli süre de uzar. Lifepo4 Aküde yavaş yavaş bozulan, ancak; bir türlü düzelemeyen ve giderek düzensizleşen bir hücre sendromu gelişebilir.

İşte bu kadar uzun yazıya dökülen hikayenin geldiği kritik noktada beni oldukça şaşırtan ve sizlerde de aynı hissi uyandıracak olan, çok güçlü Lifepo4 akülerin iç yapılarının ne kadar hassas bir dengeye bağlı olduğudur. Bu denge korunduğu sürece, bu akülerin satıcıları tarafından vaad edilmiş olan süreler boyunca servis ömrünün devam edeceğini umabilirsiniz. Hücre dengesi kaçarsa ne mi olur? "Bir süre sonra" aküler için  yapılan harcamalar ve emek çöpe gider. Burada bilinmeyen mesele hücre dengelemesi için uğraşmaz isek bu sürenin ne kadar olacağıdır.

Bu yaz sezonu boyunca kullanmış olduğum akülerin doldukları zaman bms in şarj kesme voltaj seviyesinin her ay yaklaşık 0.1 volt düştüğünü gözlemledim. Durumu ilettiğim satıcı ise bunun normale çok yakın olduğunu ifade etmekle yetindi, bana aküleri kullanmaya devam etme tavsiyesi verdi. İthalatçısından satıcısına kadar tedarik zincirinde iş yapanların nasıl bir malzemeyi alıp sattıklarının tam olarak bilincinde olmadıklarını ve Türkiye'ye düşük kaliteli veya uzun süre depolarda bekletilmiş Lifepo4 akülerin girdiğini düşünüyorum.

Sıhhatli ve dengeli bir 12 voltluk Lifepo4 akünün tam dolu olduğunda hücrelerinin  voltajı 3.650vpc, akünün voltajı ise 14.6 olmalıdır. Benim satın aldığım akü, ilk şarjında 14.3 voltun üzerinde şarjı kesiyordu. Yaz sonunda bu değer, 13.7 volt seviyesine kadar geriledi. Her şey muntazam çalışıyor akü kapasiteleri aynı. Ancak her tam dolumda dedektif misali bms şarjı kaç voltta kesecek diye işin yoksa otur güneş enerjisi şarj kontrol cihazının önünde. Coloumb Metreye bakmaktan sıkılmaya başladım. Tabii yurtdışı forumlarda literatürü sürekli takip ediyorum ve benzer durumlar ile insanlar nasıl başa çıkıyor araştırmaya devam ediyorum bu süreçte..

Benim yaşadığım Lifepo4 hücre dengesi sorunlarının benzerini evinin bahçesine kurmuş olduğu güneş enerjisi ve Lifepo4 aküler kullanarak evinin tüm elektrik enerjisini üreten, Andy isminde bir Avustralyalı'nın youtube a kaydetmiş olduğu videolardan akıllı, aktif, yardımcı dengeleme cihazları ile ilgili kısmı izledikten sonra bu sorunun tek çözüm yolunun bu cihazlardan edinmek olduğunu anladım. Çin' den iki bluetooth özellikli aktif hücre dengeleyicisi, internetten satın aldıktan iki hafta sonra bana ulaştı.

Lifepo4 aküler ile ilgili bu yazım devam ederken bir yandan da akülerin bir tanesini üstten açmak ile meşguldüm. Drop-in konseptin zorluklarından biri de bu tip su sızdırmaz imal edilen kutuları açmaktır. Kutular oldukça sağlam ve altında ne olduğunu bilmediğiniz için keserken zarar vermemek için ekstra dikkat etmek gerek.

Bir kaç saat uğraştıktan sonra üstten büyük bir pencere açmaya muvaffak oldum. Kazasız şekilde kutuyu açtıktan sonra hücrelerin kutu içerisinde oldukça rahat ve ferah bir şekilde yerleştirildiğini ve etraflarındaki boşluğun  neredeyse hücrelerin kapladığı hacimden fazla olduğunu gördüm. Neyse ki bms iyi kaliteymiş. Bluetooth özellikli olmadığı için hücrelerin voltaj seviyesini izlemenize olanak vermeyen bu bms aküyü ve kendisini gayet iyi koruyarak bugüne kadar işini doğru bir şekilde yaptı. Akıllı aktif dengeleyicinin bluetooth özelliği sayesinde akü içerisinde bulunan hücrelerin voltaj seviyesi ve dengesini artık telefona yüklü uygulama sayesinde takip etmem mümkün olacak. Bluetooth özelliği bu açıdan çok gerekli.

Drop-in akü içerisindeki hücreleri akü kutusunun tabanına tuhaf bir madde kullanarak yarı beline kadar etrafını saran bir izolasyon malzemesi ile dondurmuşlar. Bu benim için sürpriz oldu. Çünkü hücrelerin üst kısmı kutunun yan duvarına yaslanmıştı ve bu haliyle hücre bağlantılarına ayrı ayrı erişim engellenmiş durumdaydı. Üste yerleştirilmiş olan bms in eşitleme kablolarını tek tek keserek ilave etmek istediğim akıllı aktif dengeleyicinin aynı sıradaki kablolarına mandallı üçlü küçük klemensler kullanarak kablo bağlantılarını yaptım.

Dengeleme şu anda devam ediyor.. Herşey yolunda.

Devam edecek..

*

    V. G.

Ynt: Lifepo4 Aküleri Tanıyalım
« Yanıtla #8 : Aralık 19, 2022, 06:39:02 »
 Bağlantıları görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap

Bölüm 6:

Bölüm 5 de bahsetmiş olduğum drop-in Lifepo4 akü kutusunu açma girişimi ve sonrasında akü içerisindeki bms ile benim aramda yaşanan gergin fakat öğretici bir süreç yaşandı. Akıllı aktif dengeleyiciyi sisteme eklemeden önce bms in dengeleme kablo fişini çekmem gerekiyordu. Öyle de yaptım. Kablo sıralarına dikkat ederek tek tek kabloları kesip aktif dengeleyicinin kablolarını klemensler kullanarak tamamladım.

Bms in fişini yerine taktım. Ardından hemen akü kutup başlarındaki 13.2 volt olması gereken voltajı kontrol ettim. Buradan aldığım ölçüm 9.6 volt çıkmasın mı? Eyvah dedim çuvalladık. Üstelik bms in fişini çekmeden önce akü voltajını kontrol etmeyi aklımın ucundan dahi geçirmediğim için kendime kızdım. Haydi bakalım yeni macera. Datça yarımadası veya Karaburun'u sert havada teknem ile tek başıma dönerken bu kadar gerildiğimi hatırlamıyorum..😐 Aküyü bu hali ile eve götürüp operasyona biraz ara verip sakinleşmenin bana iyi geleceğini düşündüm.

Neyse ki Youtube'da bms montajını detayları ile açıklayan bir dünya vatandaşına rastladım. Kendisi benim gibi akü kutup başlarından 9.6 voltluk gerilim ölçümü yaptıktan sonra, işin püf noktasını hemen açıklayıverdi. Hay Allah razı olsun senden, 150 $ verip yeni bms almaktan kurtardın beni dedim kendi kendime. Youtube yine imdadıma yetişti.

Meğer her şey yerli yerinde takılıyken bms zademiz çalışamazmış, aküyü bir şarj cihazına bağlayarak bms in ilk çalışmasını hücre voltajının biraz üzerinde bir voltajı kendisine göndermek suretiyle başlatmak gerekiyormuş... Ohhh herşeyin normale döndüğü o anı unutamam.

Hadi bakalım hücre dengelemesi başlasın artık..

Başlangıçta hücreler 3.33vpc etrafında oldukça dengeli bir seviyede bulunuyorlardı. 10 A lik Ac-dc voltaj ayarlı şarj cihazı ile şarja başlayınca 3 nolu hücrenin sürekli geride kaldığını fark ettim. Sorun şu ki diğer üç hücre 3.65 vpc ulaştığında bms 13.8V ortalama akü voltajında şarjı kesiyordu. Düşük kalan 3 nolu  hücre nedeniyle akü tam doluluk şarjına ulaşamıyordu. Böylece 2-3 aydır devam eden sorunun kaynağı belli oldu. Yaklaşık 24 saat boyunca şarj voltajını 14.1-14.5 volta, şarj akımını ise tedricen 10A den 1A ya kadar düşürerek, bms şarj voltajını kesene kadar aralıklı olarak şarj süresi kadar aktif dengeleme için bekleme süresi şeklinde, ac-dc şarjını aralıklı açıp kapatarak devam ettim. Seviyesi düşük olan hücre, 24 saat sonra aktif dengeleme sayesinde diğer hücreler ile aynı seviyeye ulaştı. Akıllı aktif dengeleyici gerçekten işe yaradı. Bir türlü yükselemeyen 3 nolu hücre voltajını, diğer hücrelerden aldığı 1A yakın enerji ile sürekli besledi.

Başlangıçta 3 nolu hücre ile diğer hücreler arasında 0.3-0.4 volt kadar kapanmayan bir fark vardı. Bu farkı yukarıda bahsetmiş olduğum teknik ile 0.015V a kadar düşürebildim. Akıllı bluetooth destekli aktif dengeleme cihazı ile hücrelerin dengelendiğini cep telefonuna yüklenen uygulama sayesinde izleyebiliyorsunuz. Bu çok iyi oldu. Böylelikle akünün şarj kesme voltajını 14.5 volta kadar çıkarabildim. Yani hücre dengesi aküyü ilk şarj ettiğim güne göre daha iyi duruma gelmiş oldu. Hücrelerin hepsi 3.60volt seviyesinde eşitlenmiş oldular.

İşte böyle dostlar, lityum akün mü var, derdin var. Durum böyle bilesiniz. Bu akülerin performansları yüksek ve vaad edilen ömürleri bu kadar uzun olmasa bu uğraşa değmez. Bundan sonra akü içerisindeki hücreleri yakın takibe alıyorum. Hücre dengeleme işlemi her defasında bu kadar zahmetli olmasın diye tekneye hassas bir dc-dc şarj cihazı tesisatı da yapmak gerekecek. Bunların malzemeleri hazır. Büyük 1-2-Both akü seçici anahtar kullanıp, tek tek aküleri tesisattan izole ederek, oldukları yerde hücre dengeleme şarjını yapabilmeme izin veren bir tesisat gerekiyor. O işi de tamamladıktan sonra inşallah uzun yıllar bu aküler ile birlikte teknede daha keyifli seyirler yapacağımı umuyorum.

Aşağıda vermiş olduğum yabancı forumlarda Lifepo4 akü uygulamaları ile ilgili olarak başlatmış olduğum konu başlıklarının linklerini kullanarak daha detaylı bilgilere erişebilirsiniz. İngilizcesi olmayan arkadaşlara, "Google Translate" öneririm. İşe yarıyor, yabancı dildeki metni kopyala yapıştır yapın, anında Türkçe tercüme yapıyor.


Kendi teknemde kurmuş olduğum alternatör şarj tertibatı hakkında.

Bağlantıları görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap

Drop-in Lifepo4 akünün açılması ve dengeleme şarjı hakkında

Bağlantıları görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap

Lifepo4 akü alternatör şarjı için dc2dc şarj cihazı kullanmak hakkında:

Bağlantıları görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap

Teknelerde oldukça yaygın olarak kullanılan Mitsubishi 115A alternatör modifikasyonu hakkında bir konu başlığı.

Bağlantıları görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap

Alternatöre tam sinüs inverter bağlayarak onu AC elektrik üreten jeneratöre dönüştürmek

Bağlantıları görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap

48 volt Akü sistemi. Maliyet avantajları konusunda bir konu başlığı

Bağlantıları görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap

*

    S. K.

Ynt: Lifepo4 Aküleri Tanıyalım
« Yanıtla #9 : Mart 27, 2023, 13:07:08 »
Konuyu hortlatayım...

Ben sanırım gireceğim bu LiFePo4 dönüşümüne... Kendi tesisatımın bu dönüşüme oldukça uygun olduğunu, dolayısıyla akülerin kendisi dışında fazla bir masraf yapmayacağımı düşünüyorum... Bakalım doğru mu düşünüyorum; Volkan korsanın yaptığı ve yapmadığı işlemler üzerinden gidip birkaç soru sormak istiyorum:

Bağlantıları görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap
15 yıldır kullandığım 320 wp güneş panellerini üretimleri düşük kaldığı için 600 wp olan yenileri ile değiştirdim. Güneş panel alanı %23 kadar artmasına rağmen, elektriksel gücün bu seviyeye yükselmiş olması, 15 yılda güneş hücrelerinde geliştirilmiş olan performans düzeyi ile ilgili. 15 yıl önce pv hücre verimliliği olarak %13 iyi bir değerdi. Günümüzde pv hücre verimliliği ortalama %22 ler civarındadır.

Benim teknede 3x185wp sabit paneller var. Bunlar 2020 yılında yapılan krom rollbar üzerinde bumbadan ustalıkla uzaklaştırılmış şeklinde monte edilmiş, zaten aynı tarihte bimini üzeri esnek paneller sabit panellerle değiştirilmiş... Yine aynı dönemde takılan elektrik donanımının derinliğiyle birlikte okuyunca, benim panellerimin sizin yeni taktığınız %22 verimlilik puanı sahibi panellerle aynı düzeyde olduğu konusunda:

a- haklıyım?
b- kesinlikle haklıyım?

 Resimleri görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap

Bağlantıları görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap

Lifepo4 aküleri teknenizde tak-çalıştır olarak kullanmanız bir şartla mümkün olabilir: teknedeki Alternatörü iptal etmeniz gerekir. Sadece güneş enerjisi veya kıyı şarjı kullanırsanız bu mümkün. Fakat alternatörsüz denizde güvende olmazsınız. Dolayısıyla Lifepo4 aküler ile alternatörü nasıl kullanabileceğinizi öğrenmelisiniz.

Alternatör çalışır iken şarj olan ve dolan Lifepo4 akü, tam dolduğunda kendisini korumak için BMS kontrolünde aniden şarjı kapatacaktır. Alternatörün içerisindeki diyotlar, regülatör teknede bulunan hassas bir çok elektronik cihaz bu ani kapanma nedeniyle zarar görür. Alternatörün statör sargılarında sıkışarak gidecek yer bulamayan yüksek gerilime sahip enerji yükü, mikro saniyeler içerisinde alternatöre ve diğer elektronik cihazlara büyük zararlar verir.

Alternatör ile ilgili ikinci problem, Lifepo4 akülerin kurşun asit akülerden farklı olan yüksek ve sabit devam eden şarj akımı nedeniyle ortaya çıkar. Bu aküler yüksek akımları bünyelerine alma ve kısa sürede şarj edilebilme özelliğine sahiptir. Yüksek şarj akımı akü dolana kadar alternatörünüzü en yüksek kapasite seviyesinde sürekli zorlar. Kurşun asit akülerin doldukça  azalan şarj akımı profiline göre tasarlanmış olan fabrikasyon Alternatörler bu yüksek ve sürekli şarj yükü altında fazla uzun süre yaşayamaz, aşırı ısınır ve yanar. Alternatör bu şekilde yandığında teknede yangına dahi sebep olabilir. Geçtiğimiz yıllarda artan tekne yangınlarının en yaygın sebebi bu tür olaylar olmuştur.

Lifepo4 akülerin alternator ile şarjı, alternatörün çalışmasının otomatik olarak kontrol edilmesi ile mümkündür. Alternatörün modifiye edilmesi ve akıllı bir dış regülatör ile kontrol edilmesi ile Lifepo4 akülerin güvenli şarjı mümkün olur. Bir diğer formül ise alternatör etiket kapasitesinin %30 unu aşmayan kapasitede bir dc-dc şarj cihazı kullanmaktır. Bu şekilde alternatörün kapasitesini %30-40 ile sınırlayarak ısınmasının önüne geçmiş olursunuz.


DC-2-DC şarj cihazım yok ama teknede Sterling 130A Alternator to Battery Charger Controller diye bir cihaz var... O aletin Doğubank esnafı deyimiyle son model multisistem süpper bi olay abi! olduğu, forumdaki elektrik guruları (Özgür Öktem korsan ve Alper Dora korsan) tarafından sürekli söylenegelmekte... Aletin üstünde çift çıkış ve her çıkışta akü seçim anahtarı var, seçenekler arasında LiFePo4 akü de var... Çok azı da kapsar kuralı gereği, bu aletin sizin alternatörün sürekli yük ve ani durmadan kaynaklanan çekincelerinizi ortadan kaldırmasını beklemek doğrudur diye düşünüyorum.

doğru mu düşünüyorum? 

Geldik sona..

Bağlantıları görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap

Başlangıçta 3 nolu hücre ile diğer hücreler arasında 0.3-0.4 volt kadar kapanmayan bir fark vardı. Bu farkı yukarıda bahsetmiş olduğum teknik ile 0.015V a kadar düşürebildim. Akıllı bluetooth destekli aktif dengeleme cihazı ile hücrelerin dengelendiğini cep telefonuna yüklenen uygulama sayesinde izleyebiliyorsunuz. Bu çok iyi oldu. Böylelikle akünün şarj kesme voltajını 14.5 volta kadar çıkarabildim. Yani hücre dengesi aküyü ilk şarj ettiğim güne göre daha iyi duruma gelmiş oldu. Hücrelerin hepsi 3.60volt seviyesinde eşitlenmiş oldular.

İşte böyle dostlar, lityum akün mü var, derdin var. Durum böyle bilesiniz. Bu akülerin performansları yüksek ve vaad edilen ömürleri bu kadar uzun olmasa bu uğraşa değmez.

Bu konuda yaşadığınız problemi Fenerbahçe'nin futbolcu transfer taktiği ile çözecek bir yol yok mudur? Parası neyse verip, o eklediğiniz şeyler her ne ise zaten eklenmiş gırtlak dolu bir akü almak gibi bir yol yok mudur piyasada? Tabi bunu sorarken o "parası neyse" kısmının herkes için olduğu kadar hatta benim için daha da düşük bir limiti olduğunu biliyorum ama burada kendi açımdan satın alarak kapatılması gereken bir DIY yeteneği (yeteneksizliği diyelim biz ona) farkı var... Sizin yaptıklarınızı yapamam, olduğu gibi alıp kullanırsam da yazdığınıza göre lityum aküden beklediğim uzun vade ekonomiyi sağlamak hayal olacak...

Ha bu arada, alternatörden şarjı bu şekilde hallediyoruz ama bizim MPPT'ler bu işe zaten uygun geliyor anladığım kadarıyla?

Diğer taraftan 220/16A shore şarjında kullandığım Quick marka redresör üzerinde "only for lead battery" yazıyor... Onu değiştirmek gerekecek sanırım...     

*

    R. E.

Ynt: Lifepo4 Aküleri Tanıyalım
« Yanıtla #10 : Mart 27, 2023, 13:36:52 »
Bağlantıları görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap

Yoruldunuz mu? Resimleri görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap Buraya kadar okuyan kaç kişi oldu merak ediyorum.


Sevgili Volkan korsanım, yazı ilk yayınlandığında da düşündüm. Ama yazmadım. Bu forumda yazı yayınlanınca okunmayabilir. Ben şöyle bir baktım. En az iki sene sonra -bir terslik olmazsa- akü işini düşüneceğim.

2 senede zaten unuturum.  Resimleri görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap
Burada böyle bir yazı olduğunu arayınca bulabileceğimi unutmamam yeterli.
Emeğiniz asla boşa gitmiş değil. Zaman geçtikçe de değerlenecektir. Müsterih olun..

Soru ve cevapları ile katkı yapan korsanlara teşekkürlerimle...


*

    Ö. Ö.

Ynt: Lifepo4 Aküleri Tanıyalım
« Yanıtla #11 : Mart 27, 2023, 14:13:59 »
Benim bu sorulara cevaplarım şöyle olurdu;

1) Haklısın. Resimleri görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap
Güneş paneli teknolojisi en azından biz son kullanıcılar için o kadar da hızlı ilerlemiyor, panelleriniz 2020 model ise aradan geçen 3 yılda öyle ciddi bir verimlilik artışı olmadı. Halen aynı teknolojiye sahip hücreleri biraz daha yakın şekilde monte edip, daha ince iletkenlerle birbirine bağlayıp, daha ince üst kaplama/koruma katmanları (EVA) ile paket yapıp kullanmaya çalışıyoruz.

Aynı hücrelerden yapılmış 230W panelin verimliliği %20 ölçülürken 400W'lığı %21 ve 600W'lığı %22 olabiliyor.
Fiziksel olarak tek parçada ne kadar büyük güçte panel alabilirsek verimlilik o kadar artıyor. (Hem panelin kendi iç verimi hem de paralel-seri gruplar yaptığımız zaman dış bağlantılar sebebi ile)

Resimleri görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap


2) Sterling'in süper hiper multsistem olduğu doğru! Resimleri görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap
ama bu Lifepo4'leri bağlayınca alternatörünü koruyacak manasına gelmeyebilir..
Sterling gibi alterantör arkasına bağlayan aletler iki şey yapıyor;
         a) Alternatörden çıkan vahşi enerjiyi aküleri sağlıklı şarj edececek düzgün formata sokuyor.
         b) Düşük motor devirlerinde alternatörden alınabilecek akımı/gücü yükseltiyor.


Lifepo4'ler için alternatörü koruyacak, ondan daha az akım çekilmesini sağlayacak bir ara kontrol parçası gerek.
Sahip olduğun sterling'in dökümanlarına bakmak lazım, çıkış gücünü sınırlayacak / kontrol edecek bir özelliği varsa olabilir.


3) Ağanın eli tutulmaz, elbette istediğin futbolcuyu transfer edebilirsin! Resimleri görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap
Lityum dönüşüm projeleri genellikle DIY (Do It Yourself - Kendin Yap) meraklıları tarafından yapılıyor, ağırlıklı olarak Avrupa'da her alanda dizel motorlardan kurtulma akımı kapsamında yelkenli tekneleri elektrikliye dönüştüren insanlar öncülük ediyorlar. Bu nedenle piyasada her modül ayrı ayrı ve bolca bulunabiliyor.

Ama büyük markalar elbette bu modülleri kendi ürünleri içinde all-in-one şekilde sunuyor.
Örnek meşhur Victron'un "Bağlantıları görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap" modelleri dahili dengeleyici, bluetooth özelliklerini içeriyor. Tek yapmanız gereken ihtiyacınıza uygun BMS (Battery Management System - Akü Yönetim Sistemi) cihazını alıp aküden çıkan kabloları bu aletin soketlerine takmak.. Sökmek yok, lehim yok vb..

Elbette fiyatı DIY olarak kendi kendine yapabileceğinin oldukça üstünde..  Resimleri görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap
*

    V. G.

Ynt: Lifepo4 Aküleri Tanıyalım
« Yanıtla #12 : Mart 27, 2023, 15:14:24 »
Recep bey Teşekkürler. Türk denizcileri olarak her zaman birbirimize destek olmalı ve dayanışma içerisinde olmalıyız. Üzerinde uzun süreler çalışarak kazanmış olduğum bilgileri bu platformda elimden geldiği kadar aktarmaya çalışıyorum. Umarım biraz karışık olan bu konuların anlaşılması konusunda biraz faydam dokunur.

Lifepo4 aküler son bir kaç yıldır Türkiye'de satılıyor. LiPo ve Lifepo4 aküler 10 yıla yakın bir süredir Dünya genelinde teknelerde kullanılıyorlar. Bu aküler ilk zamanlarda silindirik hücreler kullanılarak üretildi. Son zamanlarda prizmatik yapıda büyük hücreler kullanılarak imal ediliyorlar. Prizmatik yapının avantajları var. Daha hafifler ve az sayıda paralel bağlantı ile daha sorunsuz çalışıyorlar. Şu anda Türkiye'de karışık bir piyasa sözkonusu. Bu konuda seçici olmakta yarar var.

En büyük sorunlar alternatör ile şarj esnasında ortaya çıkıyor. Alternatör şarjı ile ilgili iki ana sorunu önceki yazıda ayrıntılı bir şekilde açıklamıştım. Güneş enerjisi ve kıyı elektriği ile ilgili aküleri doluluk seviyelerini gözetmek suretiyle şarj etmek mümkün. Lifepo4 aküleri SoC%10-90 aralığında şarj etmek için her türlü cihazı kullanabilirsiniz. (SoC%=AküDolulukOranı%)

Lifepo4 akülerin SoC% takibi için akülerin birleştirilmiş olduğu negatif ana güç kablosuna bir Coloumb Metre halkası veya shunt bağlamalısınız. Monitörü olan bir CM akım sayacı gerekli çünkü Lifepo4 akülerin %SoC yani doluluk oranını başka bir yolla ölçmek mümkün olmuyor. Akülerin bluetooth iletişimi varsa cep telefonundan takip edebilirsiniz. Ancak bir çok drop-in Lifepo4 aküde bluetooth özelliği yok maalesef.

Sedat bey'in güneş panellerinin veriminin yüksek olması iyi bir şey. Lifepo4 akü kullanımı açısından ne kadar çok güneş enerjiniz varsa o kadar avantajlısınız. Bu sayede  alternatöre olan ihtiyacınız azalır.

Sedat bey, alternatör ile şarj için sahip olduğunuz cihaz uygun değil. Bu konuda Sterling'in internet sayfasındaki uyarıyı dikkate almak gerekir. Sahip olduğunuz cihazın akım sınırlama özelliği bulunmuyor. Bu yüzden alternatörün tam yükte çalışırken aşırı ısınarak yanması olası. Henüz  incelemediyseniz linki veriyorum. Orada yazılı kırmızı rekli metne dikkat edin.

Bağlantıları görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap

En hesaplı ve güvenli çözüm olarak alternatör maksimum akım kapasitesinin en çok %50 sini geçmeyen kapasiteye sahip bir dc-dc charger kullanmanızı öneririm. Bu cihazı akü izolatörünüz varsa bunun çıkışına bağlayabilirsiniz. Kurşun-Asit motor akünüz de aynı akü izolatörüne bağlı olsun mutlaka. Kurşun-asit akü, Bms kesintilerinde sigortanızdır. Akü izolatörü yerinde akü birleştirici varsa bu bağlantıyı yapmayın. Birleştiriciniz varsa bunu Argofet tipinde akü izolatörü ile değiştirmelisiniz. Akü birleştiricisi motor aküsünü alternatör ile sürekli bağlı olarak tutan tipte ise kullanılabilir. Bu çok önemli.

Son zamanlarda Balmar'ın bir ürününü inceliyorum.

Bağlantıları görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap

Balmar'ın "Digital Duo Charger"ı. Sanırım yeni bir ürün değil. DDC ile standart bir alternatör kullanarak farklı iki akü grubunu şarj edebilirsiniz. Aşağıdaki şema Balmar'ın web sitesinden alınmıştır. Şemada gösterilen Motor aküsü konumunda Lifepo4 servis akülerin bağlı olduğunu, servis aküsünün bağlı olduğu yerde ise Kurşun-asit motor  aküsünün bağlı olduğunu düşünün. Böyle bir bağlantı uygulandığında, Lifepo4 akü 30 A geçmeyen sınırlı bir şarj akımı alır.

Sonuçta alternatörünüz aşırı yük altında çalışmaktan dolayı ısınmaz. Lifepo4 akü Bms'i bağlantıyı kestiğinde ise sürekli devrede olan kurşun-asit akü alternatörün sigortasıdır. Balmar, sınırlandırılmış olan alternatör şarj akımını isteğe bağlı bir solenoid kontrolü ile artırmanın mümkün olduğunu söylüyor. Henüz denenmiş bir yöntem değil fakat mutlaka işe yarayacağını düşünüyorum. Bu tesisat ile DcDc şarj cihazı, APD(Alternatör koruyucu cihaz) , Akıllı Harici Regülatörü kullanmanıza gerek kalmıyor.





 Bağlantıları görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap
*

    S. K.

Ynt: Lifepo4 Aküleri Tanıyalım
« Yanıtla #13 : Mart 27, 2023, 17:39:51 »
Mesajı gönderdikten sonra ben de gördüm Volkan korsanım; daha "bakın ne güzel bir ürünümüz var" bile demeden ilk cümle olarak eşşek kadar " NOT RECOMMENDED FOR USE WITH LITHIUM BATTERIES WITHOUT AN EXTERNAL CURRENT LIMITER " yazmışlar... Nice koçyiğitler buradan patladıysa demek Resimleri görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap


Özgür korsan benimki verdiğin resimdeki half-cut'lardan birisi... anladığım kadarıyla kısmi gölge düşmesi durumunda feda ettiğim şarj alanını küçültüyor o sistem... Bu durumda en kötü %18-20 aralığında verimi var diyebiliriz (verim ne demek tam anlamamış olsam da, sanırım 7/24 kullanımda ortalamada %20 diyor (mu?)...


Sonda göreceğimi başta itiraf edeyim madem; bu iş manen de aşacak beni, madden de...


Bu konuda bir şema (karikatür diyelim biz ona) atmıştım hani... Benim Mutlu Marine SFB 200Ah akülerin biri salonda chart-table önünde, diğeri baş kabinde yatak altında ve ikisi paralel bağlı...


Anladığım kadarıyla yine 2x220Ah AGM alıp oldukları yerde taksam, tek yapmam gereken Sterling'i ve Victron MPPT'yi AGM aküye ayarlayıp yeniden başlatmak... bir de geçen sanırım w'app grubunda sorduğum non-BT Victron MPPT'leri BT'li haline getiren Bluetooth aparatı takacağım, iş bitecek... Victron'da var bir aday akü... Şundan iki tane alırsam, diğer zımbırtı da yanlış hatırlamıyorsam 1250-₺ civarındaydı...


Bağlantıları görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap
*

    Y. A.

Ynt: Lifepo4 Aküleri Tanıyalım
« Yanıtla #14 : Mart 27, 2023, 19:04:56 »
Bu akülerden çok istedim ama sonunda daha azına temiz bir dizel marin  jeneratör alma noktasına geldim ben. Hata yapıldığında kaybedilecek maddi varlık kurşun akünün kat be kat üstünde. Bu açıdan da bakmak gerekiyor. Var olan aküler 3-4 sene daha giderse o zamana bunlar da ucuzlarsa değiştiririm.

Ama teknik bilgi mükemmel, kendim yaparım şeklinde gaza gelmedim değil, Volkan korsan teşekkür ederim bunun için.
« Son Düzenleme: Mart 27, 2023, 19:09:24 Gönderen: Yağmur Akgün »