0 Üye ve 1 Ziyaretçi konuyu incelemekte.

*

    Ö. Ö.

Ynt: Heaving to ( Faça Flok, Faça Yelken ) Tekniği
« Yanıtla #15 : Aralık 28, 2017, 14:04:36 »
Hemen Özkan'ın kitabından ilgili bölümü (sf.188) koyalım durum açığa kavuşsun;Resimleri görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap

öZgür (tapatalk)



*

    A. Ş.

Ynt: Heaving to ( Faça Flok, Faça Yelken ) Tekniği
« Yanıtla #16 : Aralık 28, 2017, 22:03:19 »
Bağlantıları görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap
Bağlantıları görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap
Özkan kitabında çizerek tarif etmiş. İsmi de 'faça flok' değil, 'orsa alabanda'...  Sadun üstad da 'orsa alabanda eğlendirmek' şeklinde kullanırdı terimi.

Bağlantıları görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap

Atilla korsanım, geçmiş yıllarda forumda bu konu çok yazıldı, çizildi.
Gündeme tekrar getirmeniz iyi oldu diye düşünüyorum, çünkü yapılmayınca unutulan, çoğu korsanın da pratikte denemediği, çalışmadığı, iş başa düştüğünde de sıkıntı çektiği bir uygulama...

Atilla korsanım, bu çizimde sanırım flok zaten terslenmiş kabul edilerek çizilmemiş olabilir.

Yok eğer flok fırtına nedeniyle kapatıldı denilirse, bu şekliyle tekne her zaman yürümeye meyleder. Sadece ana yelkenle normal rüzgarlı bir havada bile tekneler yürürken, fırtınada yürümeyeceğini söyleyemeyiz, denemesi bedava.. Resimleri görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap

Faça flok veya orsa alabanda eğlenmek veya heave to adına ne dersek diyelim. Flok terslenir, anayelken biraz boşlanır (herkes kendi teknesinde kendi ayarını bulabilir) dümen alabanda yapılır.

ve tekne rüzgar altına belirli bir hızda sürüklenir.

Selametle..

Evet Eyüp korsanım. Anlattığınız gibi sadece anayelkenle yaparsanız, faça flok yapmazsanız, ben de rüzgaraltına sürüklenmek yerine  tekne ilerlemeye çalışır diye düşünüyorum.

Ama kafama takılan kısmı şu:
Özkan dünya turu yaptı geldi. Anlattığı ve çizdiği şeyleri de uyguladı. Teknesi de British Channel Cutter'ların kendi yorumladığı bir versiyonu. Yani yelken bilgisi iyi olduğu gibi, gövde kuramını da iyi bilir. Deneyip uygulamadığı bir şeyi, çizip anlatmaz kitabında. Ki, yukarıda Özgür korsanın yaptığı alıntıda anlatıyor da zaten.


*

    A. Ş.

Ynt: Heaving to ( Faça Flok, Faça Yelken ) Tekniği
« Yanıtla #17 : Aralık 28, 2017, 22:11:15 »
Bağlantıları görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap
Benim de bildiğim ve uyguladığım (çok sık olarak değil) yukarıda bahsedildiği şekilde flok kullanılarak yapılan. Sadece ana yelken ile uygulamasını duymamıştım. 

İnternette biraz araştırma yaptım. Bu yönteme (sadece ana yelkenin kullanılmasına) "Fore-reaching" adı veriliyor. Aşağıdaki linkden daha detylı incelenebilir. Yazıda bu yönteme "heave to" denmiyor. Bundan başka bir yaklaşım olarak bahsediyor ve özettle tekneyi durdurmak için değil kontrollu olarak yavaşça seyretmesi için olduğunu belirtiyor. 

Bağlantıları görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap


Ünsal korsanım çok faydalı oldu bu link. İnceledim. Bence bu ayarlarla, tekne çok yavaş ilerler ve (çizime göre) sancağa doğru hafiften sürüklenir. Bu miktar da anafor üretir rüzgarüstünde. E işte 'orsa alabanda'dan beklediğimiz de özetle bunun gibi bir şey değil zaten...


*

    A. Ş.

Ynt: Heaving to ( Faça Flok, Faça Yelken ) Tekniği
« Yanıtla #18 : Aralık 28, 2017, 22:14:17 »
Bağlantıları görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap
Benim önceki tekne olan Gorbon 6.10'da 8 havada boğuşurken yarım saatlik korkunç bir yağışlı sistem geçerken ben de camadanlı ana yelkenle eylemiştim.  Ama ıskota bu çizimdeki kadar kasılı değildi, yeke de daha az basılmıştı.
Flok terslemişken tutamadığım tekne bu şekilde S'ler çizerek çok az yol yapıyordu. Rüzgar yeni bindirdiğinden henüz dalga büyümemişti, bu yüzden trübülans kısmıyla ilgili yorum yapamayacağım.
Tekne rüzgara bordasını vermeye çalıştığında ana yelken kayığı yürütüyor, rüzgarüstüne hafif basılı bağlanan dümen de tekrar orsalatıp yavaşlatıyor. Dümeni fazla kırarsanız tramola riski var.

Dümenin fazla kırılmaması önemli bak... Bu da, farklı şartlarda her tekneye göre ayarı bulmak şart demek.


*

    M. E.

Ynt: Heaving to ( Faça Flok, Faça Yelken ) Tekniği
« Yanıtla #19 : Aralık 29, 2017, 10:49:58 »
Birçok teknede bunu yapamazsınız. Bahsi geçen tekneler salma omurga tekneler olduğu için belki daha iyi dümen kontrolü var ancak, flok terse basılmış değilken dümeni orsa alabanda yapıp da teknenin rotada kalmasını bana kimse izah edemez! Kusura bakmayın. Bu çizim yanlış!
Bununla olabilecek tek birşey vardır. Ona da TAMOLA diyoruz... )))

Eğer dümen ile oynayarak rüzgarı kapatarak, yelkenin az dolmasını sağlamaya çalışmaktan bahsediyorsak bu yapılabilir ancak dümende her zaman birisi dikkatle rota tutmalı ve ayarla oynamalıdır. Köre düşmemek, broş yememek veya terse tramola atmamak için azami dikkat gerektirir. Sadece ana yelken ile de olur, cenova ile de olur.
Ama bu faça flok veya traverse çıkmak demek değildir.

Bu arada faça flok ile (yani hem anayelkenin olduğu hem de floğun terse basıldığı, dümenin rüzgarüstü alabanda basıldığı durumlarda) tekne rüzgaraltına sürüklenmez. Rüzgarüstüne yol yapar.  Ortalaması 1-2 mil ayarındadır.





*

    A. Ç.

Ynt: Heaving to ( Faça Flok, Faça Yelken ) Tekniği
« Yanıtla #20 : Aralık 29, 2017, 11:23:12 »
Mehmet Erem güzel açıklamış. Tekneyi yelkensiz bırakırsanız, rüzgarı tam bordadan alır ve rüzgar altına sürüklenir. Sadece ana yelken basılı ise yelken ve dümen açısına göre orsa veya dar apaz seyredersiniz. Seyretmiyorsanız sürükleniyorsunuz demektir. Bu nedenle faça flok ve ana yelken şarttır. Terslenmiş flok tekne başını rüzgar altına doğru açmaya çalışırken  ana yelken ileri doğru tekneye yol verir ve dümen de tekne başının rüzgar altına düşmemesi için yönlendirme yapar. Tornistan manevrada tekne yol kazanıncaya kadar dümen dinlemez, yani sadece sürüklenen bir teknede dümen bir işe yaramaz, tekne üstünde yol olması gerekir.  Sadece ana yelkenle faça flok olmaz, yavaş bir seyir olur.
*

    S. Z.

Ynt: Heaving to ( Faça Flok, Faça Yelken ) Tekniği
« Yanıtla #21 : Aralık 29, 2017, 11:34:04 »
Bence de Merem ve Çelenoğlu'nun açıklamakarında olduğu gibi.
Ek olarak sadece anayelken kullanılma durumunda furtına atlatma teknikleri içinde rüzgar üstü baş omuzluktan deniz paraşütü bırakılır. Gerçi ana yelken kapatılarak da uygulama yapılmakla birlikte alabandadan alabandaya salınım fazla olacağından ana yelkensiz konforsuz olmakta deniz paraşütü kullanımı.

SM-N910C cihazımdan Tapatalk kullanılarak gönderildi

*

    E. O.

Ynt: Heaving to ( Faça Flok, Faça Yelken ) Tekniği
« Yanıtla #22 : Aralık 29, 2017, 12:52:53 »
Kafam karıştı valla  Resimleri görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap Resimleri görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap
Faça flok ta tekne rüzgar üstüne hafif yol mu alır yoksa hafif rüzgar altına mı sürüklenir
*

    E. O.

Ynt: Heaving to ( Faça Flok, Faça Yelken ) Tekniği
« Yanıtla #23 : Aralık 29, 2017, 13:24:31 »
Kendi sorumu biraz araştırdım..
Sail magazine  e göre
The goal when heaving-to is to create balance between the wind, sails and rudder that effectively stalls the boat at a roughly 45-degree angle to the waves. With the bow absorbing the brunt of the wave power and the boat in a relatively stable position, life aboard becomes safer and more comfortable than in almost any other attitude. Some people also believe that as the boat slowly drifts downwind, a slick of turbulent water created by the keel has an additional dampening effect on the breaking waves to windward, making the situation more comfortable still.
Yani rüzgaraltına kayar diyor

wikipedia ya göre;
When hove to, the boat will heel, there will be some drift to leeward and some tendency to forereach, so adequate seaway must be allowed for.
Hem rüzgaraltı hem ileri
*

    M. E.

Ynt: Heaving to ( Faça Flok, Faça Yelken ) Tekniği
« Yanıtla #24 : Aralık 29, 2017, 14:14:25 »
Bazı aralıklarda (ana yelken çalışıyor iken) sanki orsa giriyormuş gibi ileri doğru bir hareket yapar. Dümen sebebiyle kafasını rüzgara çevirir, faça flok sayesinde bu hareketi kesilir, dümen hareketsiz teknede etkisini kaybeder, bu aşamada durur ve sonra tekrar kafayı açar.

Dolayısıyla tekne genelde ileri doğru hareket eder ancak bu hareket minimalde olduğu için (1-2 DM gibi) aslında GPS'ten rüzgaraltına sürüklenir. Bahsi geçen ameliye genelde ağır deniz şartlarında yapıldığı için dalganın ve rüzgarın etkisiyle tüm su üstünün normalde tekneyi kuru direk 3-5 Dm hızla rüzgaraltına sürükleyecek bir durumda, 1-2 mille seyrediyor olmak olduğu yerde duruyor izlenimi yaratır. Eğer zaten sürükleniyor olsaydı baştan atılmış deniz demiri tam pruvada bulunurdu, 45 derecede duruyor olması hem rüzgarlatına hem de ama aynı zamanda rüzgarüstüne seyre de engel olur.

Bu arada Ahmet Çelenoğlu'nun yazısına bir tespit, tüm yelkenleri indirilmiş tekne bordasını rüzgara vermez, kıçını çevirir ama rüzgaraltına (haliyle) sürüklenir...


 
*

    A. Ç.

Ynt: Heaving to ( Faça Flok, Faça Yelken ) Tekniği
« Yanıtla #25 : Aralık 29, 2017, 14:38:03 »
Bağlantıları görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap
Kafam karıştı valla  Resimleri görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap Resimleri görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap
Faça flok ta tekne rüzgar üstüne hafif yol mu alır yoksa hafif rüzgar altına mı sürüklenir
Her ikisi de, flok terslendiği için rüzgarın  etkisi ile sürüklenir, ana yelkenle ileri yol yapar. İleri yol terslenmiş flokla yavaşladığı için sürüklenme seyirdekin e göre daha fazla hissedilir.
*

    A. Ş.

Ynt: Heaving to ( Faça Flok, Faça Yelken ) Tekniği
« Yanıtla #26 : Aralık 30, 2017, 00:24:08 »
Bağlantıları görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap
Birçok teknede bunu yapamazsınız. Bahsi geçen tekneler salma omurga tekneler olduğu için belki daha iyi dümen kontrolü var ancak, flok terse basılmış değilken dümeni orsa alabanda yapıp da teknenin rotada kalmasını bana kimse izah edemez! Kusura bakmayın. Bu çizim yanlış!
Bununla olabilecek tek birşey vardır. Ona da TAMOLA diyoruz... )))

Eğer dümen ile oynayarak rüzgarı kapatarak, yelkenin az dolmasını sağlamaya çalışmaktan bahsediyorsak bu yapılabilir ancak dümende her zaman birisi dikkatle rota tutmalı ve ayarla oynamalıdır. Köre düşmemek, broş yememek veya terse tramola atmamak için azami dikkat gerektirir. Sadece ana yelken ile de olur, cenova ile de olur.
Ama bu faça flok veya traverse çıkmak demek değildir.

Bu arada faça flok ile (yani hem anayelkenin olduğu hem de floğun terse basıldığı, dümenin rüzgarüstü alabanda basıldığı durumlarda) tekne rüzgaraltına sürüklenmez. Rüzgarüstüne yol yapar.  Ortalaması 1-2 mil ayarındadır.


Tamola nedir yahu?   
*

    E. Y.

Ynt: Heaving to ( Faça Flok, Faça Yelken ) Tekniği
« Yanıtla #27 : Aralık 30, 2017, 00:58:35 »
Bağlantıları görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap

Tamola nedir yahu?   

"Sabah ola hayrola" gibi bişi Resimleri görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap
T'den sonraki "r"yi tuş basmayınca öyle olmuş Resimleri görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap
*

    D. E.

Ynt: Heaving to ( Faça Flok, Faça Yelken ) Tekniği
« Yanıtla #28 : Aralık 30, 2017, 15:21:02 »
Ustalardan farklı farkı şeyler okuyunca insanın kafası karışıyor hali ile.

Yelkensiz kalmış bir tekne demek üzerindeki yegane itici kuvvet rüzgar olan bir tekne demektir. Yani bu tekne rüzgar altına hareket edecek başka yolu yok. Bunu da yapabilmesi için su altında minimum direnç hangi yönde olursa o duruşu seçecektir yani kıçını rüzgara çevirecektir. Sonuçta bu, pruva yönünde hareket etmesi için dizayn edilmiş birşey. Öyle yan yan rüzgar altına kayan kuru direk bir yelkenli hayal edemiyorum.

Faça flok meselesinde de önce şunu yapar sonra bunu yapmaya çalışır şöyle yapar gibi kademeli bir süreci sadece izah babında anlıyorum zira dinamik dengedeki sistemlerde hepsi aynı anda olur. Harekette iki bileşke yönü olduğu muhakkak: pruvanın baktığı yön (yoksa o yöne bakmaz zaten) ve rüzgar altı. Bunların büyüklükleri ve nispi açıları sürüklenme yönünü tayin eder.

Ingilizce linkteki öyle olduğuna da inanılıyor denilip sanki ikinci derecede önemli gibi yazılan rüzgar üstü tarafta yaratılan türbülans kaynaklı yüzey gerilimindeki değişim ve bunun dalgaları kırması (dümen sularında gözlemlenen "süt liman" etkisi diyelim) bence esas önemli kısım. Öyle ki bu tekniği ilk duyduğumda ve araştırdığımda "vaoovv yapılabilecek en zekice şey, kim düşünmüş acaba" diye düşünmüş etkilenmiştim.  Resimleri görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap

Sadece ana yelkenle eğlenme meselesinde çizimlerin yanlış olduğunu iddia edecek bir tecrübem de cürretim de yok, teoride olur gibi görünse de kararlı bir denge kurabilmek daha hassas görünüyor ilk izlenim olarak bende.  Başıboş bırakılacaksa deniz demiri lazım demiş zaten Suat kaptan.
*

    M. Ç.

Ynt: Heaving to ( Faça Flok, Faça Yelken ) Tekniği
« Yanıtla #29 : Mayıs 02, 2022, 09:37:56 »
Konuyu hortlatayım bari.

Dün öğlen saatleri hanımla 2 - 3 kuvvet Poyraz beklentisi ile Tuzla Via Port'tan avara olduk, ki 8-10 knot Poyraz da esiyordu çözülürken.

Yelkeni basarken rüzgar Gündoğusu'na drise etti. 20 dakika kadar açığa doğru seyir sonrası Keşişleme'ye drise edip kaldı.

Beş dakika bile geçmemişti ki birden 10 knot falan Lodos çıktı ve %115 Cenova tersledi. Birden kendimi sancak kontra faça yelken giderken buluverdim.

Yelkenler dar apaz triminde, yeke hafif rüzgaraltına basılı (ama bağlı bile değil), tekne normalde 4 knot falan hız yapacağı havada, başı rüzgara 45 derece bakacak pozisyonda 1 - 1,5 knot ile hem ilerlemeye, hem de rüzgaraltına sürüklenmeye başladı. Çok ilginç bir histi. Pruvaya bakıyorsun, dar apaz seyrinde gibi görünüyor. Dümen suyuna bakıyorsun, tekne rüzgaraltına sürüklenirken ileri de gidiyor.  Chartplotter yoktu ama, olsa GPS izinden de kesin öyle çıkar.

5 - 10 dakika sonra hafif bir çırpıntı da başladı. Normalde teknenin kuru direk yalpaya düşeceği, sadece ana yelkenle de baş - kıç vuracağı koşullarda sanki seyirdeymişiz gibi yunuslama hareketi ile dalgaların üzerinden geçiyordu. İşin garibi full arma normalde bayacağından da az yatmıştı. Muhtemelen bu şekilde Cenova çok daha az bir güç ürettiği ve güç merkezi de omurga hattına denk geldiği için daha az bayıyor.

Kayık Catalina 25, ıslak yüzeyi çok az, wing keel olduğundan salma da derin değil, bu kadar stabil davranmasını beklemiyordum açıkçası. Muhtemelen kaba dalga olsa yekeyi rüzgaraltında bağlamak gerekecek ama onun dışında gerçekten konfor sağlayan bir teknikmiş...