« önceki sonraki »
Sayfa: [1] 2 3   Aşağı git

0 Üye ve 1 Ziyaretçi konuyu incelemekte.

*

    A. Ç.

Kontra somun, tork, tork ayarı ve avantür!
« : Ağustos 19, 2012, 20:33:46 »
Kontrsomun denilen ikinci somunlar pul ve rondela ile sıkılmaz doğrudan doğruya somunun üstüne sıkılır. araya pul ve rondela koymayın. Ayar somununu bir anahtarla  tutup kontr somunu başka bir anahtarla sıkarsanız kesinlikle oynamaz.

Loctite kullanmak ne derece doğru olur çok emin değilim. Bu ayar zaman içinde lastiklerin aşınmasına, motor bağlanan blokların oynamasına, aşınmaya bağlı olarak değişebilir veya takoz lastikleri  değişim isteyebilir. İyice sıkıldıktan sonra Loctite bana göre gerekmez.
« Son Düzenleme: Ağustos 19, 2012, 20:36:25 Gönderen: Ahmet Çelenoğlu »
Kayıtlı
*

    H. D.

Ynt: Kontra somun, tork, tork ayarı ve avantür!
« Yanıtla #1 : Ağustos 19, 2012, 22:21:17 »
yazdıklarım dogrudur diyerek iddiacı durumuna düşmek istemem ama aynı saplama  yada cıvata üstündeki ilk somun ile ikinci somun arasına yaylı rondela ve pulları koyup sıkmak bize araya hiç bir şey koymadan kontra somun sıkmaya göre hiç bir olumsuz durum yaratmaz üstüne fazladan sıkılık ve titreşim ile  kendi kendine açılmama özelliğini  çoğaltır.
Locktite meselesine gelince degişik sertlikte mevcut olup bu malzeme kullanınca, kullanmama durumuna göre vidalar kendi kendine daha zor gevşerler.Uygulaması basit fiyatıda 10-20 lira civarındadır.Ben epey degişik yerde titreyen ortamdaki vidalarda,somunlarda kullanıyorum.
Burada yazdıklarım pek çok kere  yaşıyarak edindiğim tecrübelerdir bir kere bile olumsuzluk yaşanmamıştır.Bu yazılan bilgileri kullanmak okuyanların kendi tasarruflarıdır.
Kayıtlı

*

    M. E.

Ynt: Kontra somun, tork, tork ayarı ve avantür!
« Yanıtla #2 : Ağustos 21, 2012, 22:39:29 »
Tespit somunlarına veya kontralarına Loctite (sanırım 243 kastınız) orta dereceli sabitleyici sürüldüğünü hiç duymadım-görmedim. Filerin ucuz bişey olduğuna katılyorum, Ahmet Korsan'ın kastettiği salgıyı ölçen daha profesynel aletler var... Biz pek kullanmıyoruz.
Line (veya layın) ayarı dinamik bir ayar olup belli aralıklarla tekrarlanmalıdır. Genelde el ayak girmeyen yerlerde bulunan bu somunları gevşetmek için bir de loctite ile uğraşmak ben istemem.
Motor kulaklarının civata dişleri genelde ince diş olur. Zaten de bir süre sonra paslanacağı için normalde sık sık gevşemez...
Kaplin civatalarına yaylı rondela konulabilir...
Kaplin tespitini ister filer ile ister göz ile yaparken, aslında sistemin hareket halinde değişeceğini, motor bloğunun ileri geri oynayacağını unutmamak gerekir... Kolay gele
« Son Düzenleme: Ağustos 21, 2012, 22:57:41 Gönderen: Mehmet Erem »
Kayıtlı
*

    H. D.

Ynt: Kontra somun, tork, tork ayarı ve avantür!
« Yanıtla #3 : Ağustos 21, 2012, 22:56:46 »
Mehmet Korsanım locktite kullanımını hiç duymamış görmemiş olabilirsiniz ama siz görmediniz diye kullanmam demeniz gerekmez.
Locktite diye firma ismi ile isimlendirdiğimiz vida tespit edici sıvıların yakalama kuvvetine göre üçe ayırıyorlar ve çinsine göre farklı renklerde oluyorlar.zayıf ve orta derecede olanlar anahtar ile zorlayınca açılıyorlar.En kuvvetli yakalıyanı açmak için ısıtmak gerekiyor.Yani en kuvvetli olanını kullanmak gerekmez,orta kuvvette olanı uygundur.
Hizalama belli aralıklarla tekrarlanmalıdır diyorsunuz bunun anlamı somunları uygun ve yeteri kadar sıkmıyorsunuz ki gevşiyor hizadan kacıyor anlamı çıkıyor.Eh bende diyorum ki bu işi gevşeme sebebi ile ikide birde yapmamak için tam ve uygun sıkalım yani sıvı vida tespit edicisi kullanalım dert bitsin
   
Kayıtlı
*

    M. E.

Ynt: Kontra somun, tork, tork ayarı ve avantür!
« Yanıtla #4 : Ağustos 21, 2012, 23:11:23 »
Hüseyin Korsan'ım, kendi teknesinde usta çağırmadan, bizim kadar çok bu işle uğraşan bir başka korsan var mıdır emin değilim. İnanın hiç girmediysek Lotus'un-Beneteau 32 First- dairesine ve benzerlerine 20 kere sırf bu iş için girmişizdir. Bir ara adımız "layıncı" ya çıktı )))
Tek kulak da değiştirdik, ikisini aynı seyirde de kırmışızdır, bir tane şaft eğdim, bir kere pervane kırdık, suyun için de deep seal de değişti defalarca en son kıçtankara kayıkta Boğaz'da motor indirip kaldırmışlığımız da vardır...  )))

Bakın ben çok yaptım siz yapmadınız demiyorum, yanlış anlaşılmasın...
Mevzumuz o değil.

Bahsi geçen sistemde asıl sorun gevşeme de değil. Siz konuya mantıklı mühendislik hesapları  ile yaklaşıyorsunuz haklı olarak! İtirazım yok, isteyen yapsın, Loctite sürsün, Japon yapıştırsın ))))

Ben burada yaşadığım kendi tecrübelerimi anlatıyorum ve anlatacağım da... )))

Not: Loctite kullanımı ile ilgili tecrübe eksikliğimiz yoktur, "motor kulaklarında görmedim-duymadım" demek istemiştim. Biz de yeri geldiğinde hem 243'ü hem de 270'i kullanıyor ve tavsiye ediyoruz. Sanırım kastettiğiniz ürünler bunlar. Renklerini bilemem firmadan firmaya değişikilik gösterebilir, ürün kodunu vermek bence rengini önermekten daha doğru olur...  Resimleri görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap
« Son Düzenleme: Ağustos 21, 2012, 23:18:11 Gönderen: Mehmet Erem »
Kayıtlı
*

    M. T.

Ynt: Kontra somun, tork, tork ayarı ve avantür!
« Yanıtla #5 : Ağustos 22, 2012, 08:01:48 »
Laynci Mehmet abiii, Bursa ya gelip iskender yemek istemez misin Resimleri görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap
Kayıtlı
*

    H. D.

Ynt: Kontra somun, tork, tork ayarı ve avantür!
« Yanıtla #6 : Ağustos 22, 2012, 12:37:33 »
Mehmet Korsanım
Amacımız illada benim dediğim yada yaptığım tek doğrudur diktesi degil.Yaşadıklarımızı,tecrübelerimizi burada yazarak  başı sıkışıp fikir almak istiyenlerin ha böylede oluyormuş diyerek bir çare için farklı uygulamalar olduğun görmeleri ve biraz gayrete gelerek kendilerininde başka bir çözüm yolu bulmaları yada düşünmeleri
Kayıtlı

*

    A. Ç.

Ynt: Kontra somun, tork, tork ayarı ve avantür!
« Yanıtla #7 : Ağustos 22, 2012, 12:52:45 »
Kontra somunda loctite, pul ve rondela uygulamasını hiç duymadım ve görmedim.  Farklı uyygulamalara karşı değilim ama yapılmadığına göre uygulamayı yapanların tecrübelerine saygı duyulmalıdır diye düşünürüm.
Kayıtlı
*

    H. D.

Ynt: Kontra somun, tork, tork ayarı ve avantür!
« Yanıtla #8 : Ağustos 22, 2012, 13:11:36 »
Fıkradır duymuşsunuzdur.Tamircilerin müsterilerinin hepgelmesiiçin anlatılır.
Çatılardaki kiremitleri aktarıp düzelten bir usta varmış her sene belli etmeden bir kiremiti  biçimsiz bırakır az da olsa akıntı olur seneye yine cagrılırmış.Seneler geçmiş usta yaşlanmış oğluda büyümüş yanında kalfa olmuş,yaşlılık bu ya kendini kötü hissettiği bir gün eski sürekli bir müsterisi çatıyı aktarmaya çagırmış hasta haliyle gidemeyince oğlum git bak demiş.Oğlan gitmiş dönmüş baba demiş çatıya baktım her şey çok düzgün sapa saglam geçen seneden çok iyi yapmışsın ama herhalde gözünden kaçmış bir köşede bir kusur buldum onuda düzelttim artık o çatıda hiç mi hiç akıntı olmaz deyince  babası acı acı gülmüş oğlum demiş hani o köşedeki kusur vardı ya hah işte o senin okul masraflarındı.
İşte hizalamadaki  küçük kusurda "somun yakalama sıvısı" bunu sürerlerse sonra hangi somun neden gevşiyecek nasıl olacakta aynı müsteri bir daha gelecek degilmi?
Bir şey daha var ustalarımız  genelde usta çırak ilişki ile ne öğreniyorlarsa öğreniyorlar (hep kayık yapım ustalarının bildiğini okuması  durumu).Eh ustasından görmeyincede ne gerek var yada eski köye yeni adet getirmeyin tarzı yaklaşımla bu sıvıyı kullanmıyorlar bizde kulanımda yok zannediyoruz
Kayıtlı
*

    O. B.

Ynt: Kontra somun, tork, tork ayarı ve avantür!
« Yanıtla #9 : Ağustos 22, 2012, 13:35:43 »
Ben de bir kaç kelime yazayım.
Bir civataya iki somun takmak ile tek somun takmak arasında çok bir fark yoktur. İkinci somun kontra somun olmaz adı sadece ikinci somundur.
Kontra somun denmesi için dişlerinin kontra olması gerekir yani civata sağ diş ise somunun biri sağ diğeri sol diş olursa takılan ikinci somuna kontra somun denir.
Kontra somunun esprisi somunlar titreşim altında biri bir yönde gevşemeye çalışırsa diğerinin aynı yönde sıkmaya çalışmasıdır.
Böyle somun(farklı yönde açılmış) kolay bulamazsınız. Bu nedenle ikinci somunu fiberli somun olarak kullanmak daha makul olur.
Yaylı veya düz rondela aynı işi görür. Birisi rondelanın yay özelliği ile diğeri metalin(sıkışan düz rondelanın) elastisitesi ile somuna karşı yönde kuvvet uygulayarak gevşemesini önler. Bunlar  kullanacaksak eğer sıkma torkunu bilip buna uygun rondela seçilmeli aksi halde bir işe yaramaz. Kulanacaksak da iki somunun arasına koymak yerine en alta koymak daha faydalıdır.
Ben her zaman gevşemesi halinde görmeyeceğim yerde olan somunlara sıkmadan önce japon yapıştırıcısı sürerim Resimleri görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap
Kayıtlı
*

    O. B.

Ynt: Kontra somun, tork, tork ayarı ve avantür!
« Yanıtla #10 : Ağustos 24, 2012, 09:07:50 »
Önceki mesajımda biraz karışıklık var. Bunun için daha açık yazayım istedim.
Bir somun neden gevşer?
Normal şartlarda statik bir yük altında civata metalinin akma sınırının(Sa ) %90 ına ulaşacak noktaya kadar(0.9Sa )sıkılarak öngerilmeye tabi tutulur.
Dolayısıyla tasarımda önce civata somun ikilisini hesplarken taşıyacağı kuvvet bulunur(F) ve bu kuvvetin yaratacağı gerilme hesaplanır (Sm=F/Civata Kesit Alanı) ve bu gerilmenin  akma sınırının %90 ınından küçük olması istenir(Sm<0.9Sa)). Sisteme bir de emniyet faktörü eklenir. Bu emniyet faktörü bağlantının cinsine göre dikkate alınır. Emniyet faktörü e olsun . Bu durumda    Sm<e*0.9*Sa olmalıdır.
Civata torku hesaplanırken de %90 akma sınırını verecek moment hesaplanır.

Bu yazdıklarım statik yükler için geçerli. Statik yüklerde civata gevşeme sorunu yaşanmaz. Civatanın gevşemesi dinamik yükler altında olur. Bilindiği gibi civata dişinin yüzeyi açılıdır. Bu nedenle civatayı ekseni doğrultusunda ileri geri oynatırsak bu eğimden dolayı somun hareket eder. Dinamik yük civata ekseninde meydana gelen ve sistemdeki titreşimlerin yarattığı değişken kuvvettir. Dinamik yük altındaki bir civatada iki tür gerilme tanımlarız : Ortalama gerilme Sm ve değişken gerilme Sd. Ortalama gerilmeyi sabit yük diğerinide buna eklenen ve çıkarılan ilave yük olarak düşünebiliriz.  Dinamik yük altında civatanın gevşememesi için Sm değeri ile  Sd değeri arasındaki fark çok fazla olması gerekir. Yani statik yüklere göre daha büyük civatalar kullanıp daha fazla tork uygulamamız gerekmektedir.

İkinci somun kullanmak yukarıdaki açıklamalarım içinde yoktur. İkinci somun, yaylı rondela vs.  bu nedenle gevşeme sorununda pek işe yaramaz. 

Benim başıma gelen bir olayaı anlatayım: Pervane şaftında tam arkada bir kuyruk civatası var. Bu civata düşmüştü ve ben yenisini alyen anahtar kullanarak var gücümle sıktım ancak bir süre sonra o da düştü.  Bir kaç civata düşürdükten sonra kitabı açıp sıkma torkunu öğrendim ve bu torka göre bir anahtar sapı yaparak moment kolunu ayarladım ve tekrar sıktım. İki senedir yerinde ve bir şey olmadı.

Civatalar eğer aksi belirtilmemişse hep sağ diş olarak üretilir. Sol diş açılmış bir somunu sağ diş açılmış bir civataya takamayız ancak civatanın kullanıldığı yerdeki hareket yönüne göre sistemin sağ veya sol diş olmasını belirlemek gerekir yani hareket sağ tarafaysa kullanacağımız diş sol olmalıdır ki hareket yüzünden civata veya somun gevşemesin. Bu durum daha çok dönen şaftların ucundaki bağlantılarda dikkate alınır.
« Son Düzenleme: Ağustos 24, 2012, 09:12:15 Gönderen: Orhan Barut »
Kayıtlı
*

    M. T.

Ynt: Kontra somun, tork, tork ayarı ve avantür!
« Yanıtla #11 : Ağustos 24, 2012, 11:49:49 »
Bağlantıları görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap
... ve bu torka göre bir anahtar sapı yaparak moment kolunu ayarladım ...
Bu nasıl yapılıyor Orhan korsanım?
Kayıtlı
*

    O. B.

Ynt: Kontra somun, tork, tork ayarı ve avantür!
« Yanıtla #12 : Ağustos 24, 2012, 12:17:38 »
Bağlantıları görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap
Bağlantıları görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap
... ve bu torka göre bir anahtar sapı yaparak moment kolunu ayarladım ...
Bu nasıl yapılıyor Orhan korsanım?

Öncelikle elinizle kaç kg kuvvet uygulayabildiğiniz konusunda bir fikriniz olması lazım. Bunu tespit için küçük bir yaylı terazi işe yarar.
Benim olayımda katolog tork için  11-15 Nm değerini veriyordu. Ben 15 kabul ettim. 1kg=10 N(yaklaşık) dır bu nedenle uygulanacak tork 150 Kg-cm olarak bulunur. benim hesabım su altında 5kg lık kuvvet uygulayabileceğim şeklindeydi. Bu durumda  kuvveti alyen anahtarın ekseninden  150/5 = 30cm uzakta uygulamam gerekliydi. Alyen anahtarın ucuna 40 cm bir boru takarak daldım ve var gücümle sıktım.

Civata aşağıdaki mesajda F ile gösterilen:

Bağlantıları görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap
« Son Düzenleme: Ağustos 24, 2012, 12:29:14 Gönderen: Orhan Barut »
Kayıtlı
*

    H. E.

Ynt: Kontra somun, tork, tork ayarı ve avantür!
« Yanıtla #13 : Ağustos 24, 2012, 12:41:07 »
Güzel bir çözüm.

Ancak hep merak ediyorum. Mesela bu konik somunu tam torkunda (60-70 NM) nasıl sıkacağız? Torku ayarlanabilir pnömatik aletlerle mi? Konik somunu böyle bir aletle sıkamayız. Üstündeki deliğe bir çubuk sokup çevireceğiz de işte torku nasıl ayarlayacağız?

Adana'da eskiler "çatala ter damlası girene dek" derlerdi mesela...  Resimleri görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap
Kayıtlı
*

    M. T.

Ynt: Kontra somun, tork, tork ayarı ve avantür!
« Yanıtla #14 : Ağustos 24, 2012, 12:43:09 »
Bağlantıları görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap
Adana'da eskiler "çatala ter damlası girene dek" derlerdi mesela...  Resimleri görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap
Bunda hata oranı yüksek çıkar bence, tonajla direkt alakalı gibi Resimleri görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap
Kayıtlı
Sayfa: [1] 2 3   Yukarı git
« önceki sonraki »