Makine Dairesi > İlk Yardım ve Sağlık
deniz tutması, nedir-ne değildir? önlemler ve tedavi
Mehmet Erem:
Deniz tutması, tıpta "hareket hastalığı" olarak ifade ettiğimiz bir grup problemin başında gelir. Normalde alışık olmadığımız tipte bir hareketle karşılaşıldığında, iç kulakta yerleşik denge organı beyne ve beyinsapına bu uyarıları gönderir. Beyin sapında yerleşik merkezler, tamamen tesadüf eseri, kusma-bulantı merkezlerine komşu olduklarından "indirekt" olarak uyarılardan etkilenirler ve problemin bizi en çok rahatsız eden yönü, bulantı ve kusma bu şekilde ortaya çıkar.
Hepinizin bildiği gibi görme yetisi de denge de ciddi rol oynar. Bunun kısıtlandığı, kapalı alanlar, kamara- koridor içi, karanlıkta gece seyri gibi durumlar, olayı şiddetlendirir.
Güverteye çıkmak ve ufka bakmanın yararı budur. Gözler hareketi anlar ve beyin sapında diğer iç kulak uyarılarını baskılarlar.
Güverteye çıkmanın bir diğer yararı, kötü koku vs gibi, mide bulantısına sebep olabilecek diğer uyarıları engellemektir. Fırtınaya çıkarken sintinenizi temiz tutmak sadece bir temizlik önlemi değildir. Zaten kapalı havalandırmalar ve pencereler dolayısıyla içerideki havaya, bir de oradan oraya savrulan mazot kokularının eklenmesini, özellikle hanımlar hiç istemezler.
Yenilen yemeklerin bozukluğu ve midenin dolu olması da buna aynı şekilde etki eder.
Gözleri meşgul edecek tarzda, kitap okumak veya bilmece çözmek oldukça zararlıdır.
Keza öne doğru eğilmek, yerden birşeyler toplama durumunda iç kulak maksimum etkilenir. Fırtına da birşeyler yerlere saçılmışsa, tecrübeli denizciler onu toplamaya çalışmazlar.
Müzik dinlemek, iç kulaktan gelen uyarıları belli ölçüde baskılar, yararı olur.
Beyni meşgul edecek dikkati bir yere toplayan meşgaleler, dümen tutmak gibi, uyarıları ciddi azaltır.
Görme fonksiyonuyla ilgili hareket yönüne doğru bakmak yararlı, mesela otobüste olduğu gibi geriye doğru bakmak, zararlıdır.
Hareket yönüyle ilgili, semazenlerin örneğini verirsek daha yararlı olur. Semazenler bildiğiniz üzere, düz bir zeminde, aşağı-yukarı (vertikal) hiçbir hareket yapmadan, kendi etraflarında dönerler (rotasyon). İç kulak kaynaklı uyarıları engellemek için başlarını 45 derece tek bir tarafa çevirmeleri bunun içindir.
Ancak dalgalı bir denizde rotasyonel, dönme hareketi azdır. Daha çok vertikal, yani aşağı-yukarı ve sağa-sola hareketler mevcuttur. Bunlar her seyirde farklı olabilir. Kişi hangi pozisyonda rahat ediyorsa, yastıklı veya yastıksız uzanmak, dik oturmak, o şekilde kalmalıdır.
Uyumak yararlı olabilir. Kamarada yatılıyorsa, iyi havalanmasına özen gösterilmelidir.
Her ne şekilde olursa olsun, bir süre sonra bünye deniz tutmasına alışır. Bu süre genelde 2 gündür. 2-3 gün denizde kaldıktan ve sallanan zeminde uyuduktan sonra, karaya çıkınca sallanıyor gibi hissetmenin sebebi budur. Beyin ve diğer merkezler sallanan zemine adapte olmuştur, yeni ortama uyum sağlamaları için yine belli bir süre geçmesi gerekmektedir.
Dramamine denilen ilaç uyarıları, denge organı seviyesinde baskılar. Seyre çıkmadan yarım saat 45 dakika önce alınmalıdır. Kusma başladıktan sonra ağızdan alınacak ilaçlar etkisizdir. Dramamine’in en önemli yan etkisi uykudur. Dikkat eksikliği yapar. Dümen tutanlara tavsiye edilemez. Metpamid veya emedur gibi kusma önleyici ilaçlar, uyarıları engellemez. Sadece kusmaya engel olur.
Kusma uzun zaman devam ederse, özellikle sıvı ve tuz kayıpları yaşanabilir. Böyle bir durumda sıvı ve tuz alımı çok önemlidir.
Uyarıcı etkiye sahip ilaçlar ve mesela kahve, çay veya Coca Cola-Enerji içecekleri algılamayı arttırdıkları için zararlıdır. Öncesinde almamak lazımdır.
Bilezikler bazı bünyelerde çok yararlıdır. Denenebilir.
Yukarıda anlatılan faktörler, bünyeden bünyeye değişiklik gösterir. Hatta aynı kişide bile zaman içerisinde çok değişkenlik gösterebilir. Hepsini gözden geçirip, deneyip, sizin için en uygununu bulmanız keyifli bir tatil-seyir yapmanızı sağlayacaktır.
İyi seyirler
Dr Mehmet EREM
Lotus-Kalamış
İclal Elgün Sarp:
Elinize sağlık,
Korsanım, denize aşığım ve beni deniz tutuyor :D
Tabii bu beni de çevremdekileri de kötü etkiliyor tadım kaçıyor.. Durumu pek güzel özetlemişsiniz.
Bana bir arkadaşım da doğal zencefil hapı önermişti. Uyku da yapmıyormuş.. Ama eczanelerde bulamadım. Sağlam aktarlara bakacağım artık... Sonuçtan haberdar ederim.
Sevgiler
iclal(deniztutmasındanutanankorsan)
Ahmet Çelenoğlu:
Deniz tutmasının asıl sebebi belirtildiği gibi değişik denge merkezlerinden beyne değişik mesajlar gitmesidir. Kulak sallanıyorsun veyayatık duruyorsun derken gözler tekneyi sabit olarak algılayarak hayır düzsün derler. beyinde de kıyamet kopar. Bunu çaresi de beynini bu merkezini kısmen uyuşturmaktır. İlaçların yanı sıra denize çıkmadan önce alınacak az alkol de ilaçlara benzer bir etki yapar, kısmen uyuştur.
İlaçlar gibi alkol de tutmadan önce alınmalıdır. mide bulantısı başladıktan sonra tam ters etki yapabilir.
Mehmet Çömlekçi:
Bağlantıları görebilmek için üye olmalısınız.
Üye Ol veya Giriş Yap...
İlaçların yanı sıra denize çıkmadan önce alınacak az alkol de ilaçlara benzer bir etki yapar, kısmen uyuştur.
İlaçlar gibi alkol de tutmadan önce alınmalıdır. mide bulantısı başladıktan sonra tam ters etki yapabilir.
--- Alıntı sonu ---
HknZZZ korsanın Naviga Haziran sayısında yazdığı gibi, "teknede alkol almayın, zararlıdır. Bunun yerine bira, votka, şarap ya da viski gibi türevlerini için." :D
Şaka bir yana, seyir sırasında ya da hemen öncesinde kafeinli içecekler (kola ya da nescafe gibi) alınması da hassas bünyeleri olumsuz etkileyebilir.
Cüneyt Baygün:
Doktor korsanlar bir şey sorayım dedim..
Deniz tutmasına karşı hiç bir yan etkisi olmayan yeni bir ilacın çıktığını öğrendim..
Adını bilen var mı? Birde şu bilezik işe yarıyor mu ?
Bu tür ilaçların bir listesini alabilir miyiz ?
Navigasyon
[0] Mesajlar
[#] Sonraki Sayfa
Tam sürüme git