Sayın Selma Uca nın Türk Sail sitesinde yayınlanan Can yeleği tipleri ve işlevleri yazısını bilgilerinize sunarım.Bodrumdaki elim kaza bizlere denizde emniyet tedbirlerinin önemini bir kere daha acı bir şekilde hatırlattı,aman sevgili dostlar her zaman birinci öncelik emniyet
Can yeleği tipleri ve işlevleri
Haberler - Genel Haberler
Pazartesi, 21 Ocak 2013 17:30
Burçin Hazarhun dostumuzun ölümü, yıllardır ihmal edilen denizde güvenliğin en önemli unsurlarından birini yeniden gündeme getirdi.
“Kişisel yüzdürücü” ya da kısaca “can yeleği” dediğimiz bu ekipmanları Selma Uca kişisel blogunda tipleri ve kullanım alanları ile anlattı. Biz de bu önemli ekipman konusunda bir iki ek yaptık. Paylaşıyoruz.
İstanbul Yelken Kulübü’nden Özkan Çankaya’nın ölümü üzerine TYF tarafından yayınlanan genelge ile özellikle bot kullanımında zorunlu tutulan “can yeleği” konusu Burçin Hazarhun’un beklenmedik ölümü ile yeniden gündeme geldi.
“Bodoslama”da bu konunun önemini yansıtan örneklere yer verdik, hatta “kişisel bir ekipman” olarak algılanması gerektiğine dikkat çektik. Konunun ne denli önemli olduğunu vurgulamak açısından 2010 yılı USCG (US Coast Guard /ABD Sahil Güvenlik)’nin verilerine bir göz atalım.
2010 yılında Amerika’da denizde ölüm olaylarının yüzde 83’ü boğulma şeklinde gerçekleşti.
Boğulan denizcilerin yüzde 88’i ise can yeleği giymemiş kimselerdi.
UCSG verilerine göre boğulma olaylarının çoğu sakin iç sularda ve nehirlerde gerçekleşti. Boğulanların çoğunluğu denizde güvenlik eğitimi almış ancak buna rağmen can yeleği giymemiş kişilerdi. Bu da iç suların önemsenmediği anlamına geliyor.
“Önem” konusunu geçtikten sonra kritik bir diğer nokta, ne tip bir yüzdürücünün tercih edilmesi…
Selma Uca, kişisel blogu ucaseyelken.com’da şu derlemeye yer verdi.
5 KATEGORİDE YÜZDÜRME YARDIMCISI VAR
Dünya standart uygulamalarında işlevlerine göre beş kategoride kişisel yüzdürücü donanım tipi vardır.
TİP I / AÇIK DENİZ CAN YELEĞİ
Kurtarmanın ulaşma imkânının zaman aldığı ya da yavaş olduğu yerlerde kullanılır. Çoğu bilincini kaybetmiş kişiyi yüzükoyun durumundan sırt üstü pozisyonuna getirir. Ama havalelidir, iridir. Kolay görülebilir renklere sahiptir.
TİP II / YAKIN KIYI YÜZDÜRÜCÜSÜ
Kurtarmanın ulaşma imkânının hızlı olabileceği yerlerde kullanılır. Tip I’den daha az havalelidir. Kimi bilincini kaybetmiş kişiyi yüzükoyun durumundan sırt üstü pozisyonuna getirir, ancak yeteneği çoğu kişiyi çevirmeye yetmez.
TİP III / YÜZDÜRME YARDIMCISI
Kurtarmanın ulaşma imkânının hızlı olduğu yerlerde kullanılır. Özellikle su sporlarında rahat hareket imkânı sağlar. Kullanıcının başını arkaya doğru tutma zorunluluğu en büyük dezavantajıdır. Kaba denizde kişinin yüzüne sürekli dalgalar vurur ve uzun süreli hayatta kalma şartlarına uygun değildir.
TİP IV / ATILABİLİR DONANIM
Kurtarma imkânının hemen yakında, özellikle gemi, vapur gibi deniz trafiğinin yoğun olduğu yerlerde kullanılmalıdır. Bilincini yitirmiş kişiler, yüzme bilmeyenler ve çocuklar için uygun değildir. Can simidinin diğer bir tipi de At Nalı olarak bilinir.
TİP V / ÖZEL KULLANIMLI DONANIMLAR
Genelde tercih gören kendinden şişebilir özellikli yüzdürücülerdir. Yüzdürme oranları çok yüksektir. Çoğunlukla bilinçsiz kişiyi yüzükoyun durumundan sırt üstü pozisyonuna çevirir ve hava yolları açık kaldığından soluk alabilmelerini sağlar.
Hareket kabiliyeti çok verimlidir. Otomatik veya manuel çalışanları vardır. Otomatik olanlar, su ile temas durumunda hava tüpü kendiliğinden devreye girer. Bu tip can yeleklerinin CO2 tüplerinin güncellenmesi, kontrol edilmesi ve donanımın zedelenmemesi gerekir.
Tüm tiplerdeki kişisel yüzdürücülerin kişinin ağırlığına ve bedenine uygun olması dışında doğru giyilmesi gerektiği unutulmamalıdır.
YARIŞTA RİSKLER ZİRVEYE TAŞINIR
Burada esas olan deniz etkinliğinin çeşidi ve risk faktörüdür. Özellikle sabit omurgalı tekne yarışlarında gövde ve arma üzerindeki kuvvet yükleri hareketli salma teknelerine oranla çok daha yüksektir. Suya düşebilecek kişinin yaralanmış olması her zaman ihtimal dâhilinde tutulmalıdır. Yarış ortamı, risklerin her anlamda zirveye taşındığı veya kolayca taşınabileceği bir etkinliktir.
Kişisel Yüzdürücü Donanımlar bazında, Tip III kapsamındaki yüzdürücü yardımcıları kurtarma imkânlarının zaman alacağı yerlerde hayatta kalma şansını azaltabilir.
Bu tip yüzdürücüler kişiyi su üzerinde tutarlar ve suda yüzer şekilde dik kalmalarını sağlarlar. Ama özellikle bilinç kaybında yetersiz kalırlar. Bu yüzden genelde su kayağı, kano ve dingi yelkenciliğinde kullanılırlar.
Tip I veya Tip V kapsamında olan can yelekleri ise, özellikle Tip V’in şişebilir tipleri ve otomatik veya manuel tercihleriyle hem harekette rahatlık sağlarlar, hem de etkinlik ortamının riskine göre hayatta kalma şansını arttırırlar.
Şişebilir Tip V grubuna girenler, Tip III yüzdürücü yardımcılarına oranla daha pahalıdır. Ancak risklerin yanında maliyet göz ardı edilmelidir.
Yıllar önce yarış yöneticiliği esnasında her türlü olumsuz şartla karşılaştığımdan ve kimi zaman da şişme botlar üzerinde görev yaptığımdan kendi yüzdürücümü kendim almaya karar verdiğimde, tercihim maliyetine bakmadan Tip V şişebilir bir can yeleği olmuştu.
Sürekli yarışçı riski içinde olmadığımdan ve kolay kurtarılabileceğim ortamları değerlendirerek manuel tipi seçmiştim. Sürekli yarışıyor olsaydım, otomatiği seçerdim.
Kontrolsüz risklerden uzak kalabilmek dileğiyle….
Selma UCA
ACİL DURUMLARDA CAN YELEĞİNİN KULLANIMI
(Genel durumlar, genel tipler)
•Yelek üzerine kesinlikle başka bir giysi giyilmemelidir.
•Şişme can yeleği ile atlanıyorsa, can yeleği suda şişirilmelidir.
•Denize yayılmış akaryakıttan dolayı deniz yanıyorsa, yelek giyilmeden atlanır.
Suya atlamadan önce yeleğin vücuda tam oturmuş, tüm bağlarının uygun sıkılıkta bağlandığından emin olunduktan sonra;
•Denize atlayınca, alttan girecek su basıncının etkisi ile can yeleğinin boynunuza zarar vermemesi için bir elinizle yeleğinin yakasından tutarken, su kaçmaması için diğer elinizle burnunuzu ve ağzınızı kapatın.
•Önce atlayacağınız yere bakarak denizde bir cisim ya da insan olup olmadığını kontrol edin.
•Atlarken aşağıya değil, ileriye bakın. Atlanacak yere bakmak dengeyi bozar suya yüz üstü düşmenize neden olur.
•Büyük bir adımla atlayın. Bundan amaç, bordaya veya başka çıkıntılara çarpmaktan sakınmaktır.
•Atladıktan hemen sonra, bacak aranızı korumak için ayaklarınızı çapraz şekilde birleştirin ve suya çivileme girin.
CAN YELEĞİNİN TEMİZLİK VE BAKIMI
•Yelekleğinizi, kuru, havadar ve serin yerlerde depolayın.
•Temizlik amaçlı yıkarken güçlü deterjanlar kullanmadan, yumuşak sabunlu bezle silin ve bol suyla yıkayın.
•Islandığında ya da yıkamadan sonra soba, radyatör gibi ısı yayan kaynaklara yaklaştırmayın. Güneş almayan havadar bir yerde kurutun.
•Kesinlikle yeleğinizi sırtınızı bir yere yaslamak veya minder gibi oturmak amacıyla kullanmayın.
CAN YELEĞİNDE OLMASI GEREKEN ÖZELLİKLER
•Yardımsız, 1 dakika içinde giyilebilmelidir.
•Baygın bir kişinin ağzını sudan 12 cm. yukarda tutmalı ve giyen kişiyi her hangi bir pozisyondan ağzının sudan kurtulduğu pozisyona 5 saniye içinde çevirebilmelidir.
•Üzerinde bağlı bir düdük ve en az 8 saat yanan 0,75 mumluk bir ışıkla donatılmış olmalıdır.
•Görülebilir bir renkte olmalıdır.
•Üzerinde yansıtıcı bantlar (rellektör) olmalıdır.
•Bir insanın en az 4.5 metreden atlaması sonucu, üzerinden çıkmadan ve hasarlanmadan, atlayan kişide yaralanmaya yol açmadan suya girmesine izin vermelidir.
ÖNEMLİ NOT:
1- Can yelekleri yılda en az bir kez sığ suda giyilerek test edilmeli, performansı ve sağlamlığı gözden geçirilmelidir.
2- Rafting ve kano gibi debisi yüksek akarsularda yapılan sporlarda ve bu tip yerlerdeki kurtarma operasyonlarında kayaların kesici ve delici özellikleri nedeniyle TİP 1 ve TİP V türü hava ile şişen yüzdürücüler tercih edilmemelidir.
Resimleri görebilmek için üye olmalısınız.
Üye Ol veya Giriş Yap Tip 5
Resimleri görebilmek için üye olmalısınız.
Üye Ol veya Giriş YapTip3
Resimleri görebilmek için üye olmalısınız.
Üye Ol veya Giriş YapTip2
Resimleri görebilmek için üye olmalısınız.
Üye Ol veya Giriş YapTip1
Resimleri görebilmek için üye olmalısınız.
Üye Ol veya Giriş YapTip 4
[Kaynak: TurkSail / ADF / USCG / RNLI
DENİZ, KENDİSİNDEN KORKMAYANI SEVMEZ!
--------------------------------------------------------------------------------