« önceki sonraki »
Sayfa: 1 [2] 3 4 ... 30   Aşağı git

0 Üye ve 1 Ziyaretçi konuyu incelemekte.

*

    O. B.

Ynt: Teknede Elektrik
« Yanıtla #15 : Ağustos 13, 2009, 17:06:54 »
Acaba teknenizde akü şalteri " both" konumunda değilken gerçekten aküler birbirinden ayrı mı?
Ben benim tekneyi kontrol ettim. Kullanma devresinde ayrım var. Şalter 1 deyken sadece 1. akü besleme yapıyor. Fakat şarj devresi öyle değil. Şarj devresi akü şalterinden bağımsız ister 1 de olsun isterse 2 de veya off da her iki aküyü de besliyor. Değiştirmek bana çok zor geldiği için ellemedim ama bence herkes bu durumu kontrol etmeli.
Kayıtlı

*

    M. G.

Ynt: Teknede Elektrik
« Yanıtla #16 : Ağustos 13, 2009, 23:14:02 »
diyot varsa sorun olmaz.
Kayıtlı

*

    O. B.

Ynt: Teknede Elektrik
« Yanıtla #17 : Ağustos 14, 2009, 08:41:01 »
Mehmet Korsan,
Diyot nerede olmalı? Yoksa nereye konmalı?
Şarj devrelerini ayırmanın başka sakıncaları da var sanıyorum. Mesela unutkanlık halinde bir akünün tamamen boşalması gibi.
Kayıtlı

*

    F. F. M.

Ynt: Teknede Elektrik
« Yanıtla #18 : Ağustos 14, 2009, 09:13:15 »
Bağlantıları görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap
....
Ferhan eğer both anahtarın var ise ve sadece 2 akün var ise biri eskşi biri yeni olabilir ancak both kademesinde kullanmamanı önererim,
aksi durumda kaba hatları ile gücü düşük olan batarya büyük olanı doldurmaya çalışacak, ve onunda içö direnci diğerinden daha az olacağı için sürekli güclü olan aküyü yiyecek.
...

Kerim korsan, teknede üç akü var. Bunlardan bir tanesi 60 ah ve motor da kullanmak amaçlı. İki 100 ah'lik akü de servis aküsü olarak kullanılmakta da idi. Paralel bağlı olan bu iki servis aküsü. Both anahtarım var ve bu iki farklı amaçlı akü grubu arasında seçim yapmama imkan tanıyor.

Gelen yorumlardan bu iki servis aküsünü de değiştirmem gerektiğini anlıyorum. Verdiğinizi bilgiler için teşekkür ederim.
Kayıtlı

*

    M. G.

Ynt: Teknede Elektrik
« Yanıtla #19 : Ağustos 14, 2009, 09:37:43 »
şöyle olacak: resim çıkmazsa hber edin:

Resimleri görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap


daha detaylı bilgi  Bağlantıları görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap


both konumu sadece gerektiğinde kullanılmalıdır.


yukarıdaki linkte EDR diye tanımlanan bir alet var. En iyisi o.
Çünkü diyot 0.5 volt düşüşe neden oluyor şarj voltajında. bazı sistemler bunu sevmeyebilir. denemek lazım.
« Son Düzenleme: Ağustos 14, 2009, 09:45:16 Gönderen: Mehmet Göktürk »
Kayıtlı
*

    H. Z.

Ynt: Teknede Elektrik
« Yanıtla #20 : Kasım 04, 2011, 01:45:43 »
Bağlantıları görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap
şöyle olacak: resim çıkmazsa hber edin

Resim çıkmıyor Göktürk korsan.
Kayıtlı
*

    T. Ö.

Ynt: Teknede Elektrik
« Yanıtla #21 : Mart 05, 2012, 18:03:22 »
Erol abi,

Mutlu akü'nün web sitesinde "Traksiyoner Aküler" ile şöyle bilgiler var.
Bunlar mıdır teknede kullanılması gereken aküler ?

Genel teknik bilgiler:
Bağlantıları görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap

Bu da yeni model galiba:
Bağlantıları görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap


TANER
Kayıtlı
*

    E. Y.

Ynt: Teknede Elektrik
« Yanıtla #22 : Mart 05, 2012, 19:33:17 »
Bilmem ki?? Resimleri görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap
Kayıtlı
*

    E. Ş.

Ynt: Teknede Elektrik
« Yanıtla #23 : Mart 05, 2012, 19:48:48 »
Tip olarak aynen bunlar.

Yalnız senin verdiğin linktekiler 2 V. tek hücre şeklinde.

Bu durumda boyutlar uygun olmayabilir.

6 voltlukları daha uygun olur.

Uygun amper ve ölçülere göre seçilmeli.

Tabi birde fiyat meselesi var.
Kayıtlı
*

    G. Y.

Ynt: Teknede Elektrik
« Yanıtla #24 : Mart 05, 2012, 22:11:23 »
Stasyoner akü olarak ise şu model var;

Bağlantıları görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap

Bu model teknede servis aküsü olarak kullanılmaya daha uygun gibi göründü bana  Resimleri görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap
Kayıtlı
*

    K. U.

Ynt: Teknede Elektrik
« Yanıtla #25 : Mart 05, 2012, 22:21:24 »
   
  Erol Şar Korsan,
  Aküler yazınızı zaman, zaman zevkle okurum.Ellerinize yüreğinize sağlık dört dörtlük bir anlatım.
  Aküler ağırdır diyorsunuz evet eskiden ağırdı şimdilerde kurşun yerine kurşun-kalsiyum alaşımı
  kullandıkları için kuş gibi hafiflediler.Plakalar inceldi ,boyutları küçültüldü.Eski akünün hüçre
  tapasını açtığınızda plakaları görürdünüz.Şimdikilerde plakalar epey aşağılarda zor seçiliyör.
    Bir dostum iki aküsünü evde şarj edip sırayla teknesine bağlar.Bir gün geldi sintine pompam
  basmıyor dedi baktık ters dönüyor. Aküye baktım hayret  kutup başında + işareti net ve kesin
  ama benim avometre bu - diyor. Kutupları değiştirdim herşey normal.
   Bir süre sonra başka bir arkadaşa rica etmiş bunu dolduruver diye almaya beraber gittik.
   Dolduracak arkadaş bu akü dolmuyor dedi. Güldük kutupları değiştırdik şarj başladı.
   Sayın korsan bu nasıl olur..?
   
Kayıtlı
*

    E. Ş.

Ynt: Teknede Elektrik
« Yanıtla #26 : Mart 06, 2012, 01:56:47 »
Kadir Uygan korsan

Yorumlarınız için teşekkürler.

Sorunuz için cevabım;görmem lazım

selam sevgi
Kayıtlı
*

    C. D.

Ynt: Teknede Elektrik
« Yanıtla #27 : Mart 06, 2012, 03:13:47 »
Eğer yeni hiç kullanılmamış aküde böyle bir durum olduysa,
akü imalat aşamasında formasyon şarjında muhtemelen
kutup başları yanlış bağlandığı için artı ile eksi yer değişmiştir.

Yok kullanılan bir aküde böyle bir durum oluştu diyorsanız;
Yine yanlış bir bağlantı sonucu güçlü bir redresör ile  bir akü
ters polarize yapılabilinir.
Yani artı ile eksi kutup başları yer değişir.
Ancak bu olayın meydana gelmesi için,
akünün mutlak deşarj olması gerekir.
Tam şarjlı bir aküyü ters polarize olarak şarja bağladığınızda
redresör diyodları kısa devre olur.
Redresörünüz güçlü ise bu sefer akünüz harap olur

Arkadaşınızın başına gelen olayın olabilmesi için  aküsünün
tamamen deşarj olması ya da 
uzun süre beklemiş olması gerekir ki, şarja bağlama işleminde
arkadaşınızı uyandıracak belirti vermesin.

Aküler üç şarj aşamasında şarja tabi tutulurlar.
1- FORMASYON ŞARJI: (plakaların  cinsi bu şarjda kesin olarak belirlenir)
Her ne kadar imalat aşamasında artı ve eksi plakalar ayrı evrelerden geçerek oluşturulsa da
(sonuçta eksi plakalar ile artı plakalar uzman olmayan birinin gözüyle
bakıldığında hemen hemen aynıdır.
Artı plaka ızgaraları imalat aşamasında birkaç mikron ile birkaç milim
arasında daha kalın imal edilir.
Eksi plakalar kurşun oksit ile artı plakalarda kurşun peroksit
hamuru ile kaplanır. Yani kız bebek mi erkek bebekmi olucağı
karar verilmişse de)
formasyon şarjında yanlışlıkla da olsa artı plakalar eksi ile yüklenebilir.
(Erkek bebeğe kız ismi  verilebilinir. Doğada erkek bebeğe kız
ismi de verseniz erkek yine erkektir.
Ancak akü imalatında yanlış bağlantı sonucu formasyon şarjından sonra
artık eksi plakalar artı,  artı plakalar da  eksi olarak görev yaparlar.)

2-İLK ŞARJ: Akü haline gelmiş mamülün, Kuru şarjlı veya elektroliti
doldurulmuş ve şarj edilmiş ancak bazı sebeplerle bir süre beklemiş
akülere, servise verilmeden önce uygulanan şarja İlk Şarj denir.
Satın aldığınız akülere ilk şarj uygulanır.
Akü tipine göre elektrolizi konarak şarja bağlanır ya da elektrolizi
içinde aküler için direk şarja bağlanır.
İlk şarj çok önemlidir. Aceleye gelmiş bir satınalma işlemi ve
ardından aceleyle yapılmış şarj, akünüzün yaşam süresini daha yeni
aldığınız anda yarısını yitirmesine neden olur.

3-YAVAŞ ŞARJ:
 Akülerin tahrip deşarjını önleyerek, tam kapasitede kalmalarını
sağlamak için sürekli yapılan şarjdır.
-Zayıf şarj,
-Float şarj,
-Tampon şarj,
gibi adlarla da  ifade edilir.

Teknemizde motor çalıştığında ya da redresörümüzden
yaptığımız şarjlar bu kısma dahildir.

Yavaş şarj zamanında yapılmaz ve deşarj olmuş akü şarj olmadan
çok uzun süre beklemişse işte böyle bir aküyü bazı durumlarda
yanlış bağlama sonucu artı ile eksi kutuplarını
değiştirtmek mümkün olabilir


 
Kayıtlı
*

    K. U.

Ynt: Teknede Elektrik
« Yanıtla #28 : Mart 06, 2012, 20:09:25 »
 
 Can Deniz Korsan,
  Anladığım kadarı ile arkadaşın aküsü dönme olmuş.
 Bu aküyü uzun sure kullanmamış birgün aklına gelmiş şarja bağlamış arkadaşım elektrikte + / - dahi bilmez..
 Şarj aletide trafo+diyot hiçbir kontrol ve ölçümde yok.
 İkinci dostumuzun şarj yapmayan alleti SMPS her türlü denetimi vardı.
  Dediğiniz gibi akü dönmede olsa SMPS lı alet ters bağlantı ikazı ile sarj yapmadığıda anlaşılıyor.
 
Kayıtlı
*

    H. A.

Ynt: Teknede Elektrik
« Yanıtla #29 : Mayıs 07, 2012, 22:37:23 »

   TEKNEDE ELEKTRİK

Elektrik enerjisi teknede navigasyon cihazları,haberleşme cihazları,aydınlatma,müzik video sistemleri,buzdolabı kullanımı için vazgeçilmezdir.Dolayısı ile bu sistemlerin sağlıklı çalışması için yeterli elektrik enerjisinin sağlanması ve depolanması gerekir.Her ne kadar modern yatların içi nispeten nemden korunmuşsada elektrik malzemelerinin marin ortama uygun olması,donanımın iyi yapılması ve periyodik bakımlarının ihmal edilmemesi gerekir.
Aksi halde elektrik donanımı kısa sürede yıpranır ve problem yaratmaya başlar.

Eğer küçük bir tekne kullanıyorsanız,tamamen teknenin elektrik donanımına güvenmemek,bir arıza durumunda teknenin seyrini sağlayacak ve navigasyon cihazlarının çalışmasına yetecek yedek bir kaynağın el altında bulundurmak gerekir.

   D.C.(Doğru Akım) SİSTEMİ:

Küçük teknelerde genellikle 12V.D.C.(12 Volt Doğru Akım) sistemi,daha büyüklerinde ise 24 V.D.C. kullanılır.Buradaki küçük,büyük ayrımı pek de belirli değildir.

Elektrik enrjisi genel olarak akümülatör ve/veya akümülatör gruplarında depolanır.
Teknelerde kullanılan akülerin hemen hemen tamamı kurşun asit tipi akülerdir ve bunlar bayağı ağır cihazlardır.Bu yüzden teknede mümkün olduğu kadar aşağıya,sintineye yakın konumlandırılmalıdırlar.

   Genel olarak teknelerimizde otomotiv tipi marş aküleri kullanılır.Halbuki daha sonra göreceğimiz gibi bu tip aküler teknede kullanmak için en uygunları değildir.Bu tip marş aküleri adı üstünde sadece marşa basıldığında yüksek akım verebilecek şekilde tasarlanmıştır.Bir otomobilde motor çalıştıktan sonra akünün görevi biter ve ondan sonraki elektrik ihtiyacını alternatör sağlar.Aynı şekilde bu tip aküler teknede de marş için kullanılırlar.Fakat aynı zamanda otomobilden  farklı olarak teknede motor çalışmıyorken de uzun saatler elektrik donanımını beslerler.Bu yüzden teknelerde akü seçimi çok önemlidir.

   AKÜLER VE AKÜ SEÇİMİ:

   Bu konuya başlamadan belirtelim ki aşağıda tanıtılacak akü çeşitlerinin tamamı esas olarak kurşun asit akülerdir.Aralarındaki fark elektrolitin yani asitin (Sülfürik Asit) değişik formlarda olması(mesela GEL,AGM) ,ambalajlarıyla (tam kapalı,açık) ve doldurulma karakterleri ile ilgilidir.

   Kullanılabilecek akü çeşitleri:

   1-Açık aküler.
2-Tam kapalı bakımsız aküler.
3-AGM (Absorbed Glass Mat) aküler.
4-Gel aküler.
5-Deep Cycle aküler
6-Traksiyon aküler 


1-AÇIK AKÜLER

            Bu tip aküler kurşun asit tipinin en eskisi ve en alışılmış klasik akülerdir.Otomabillerin marş aküleri olarak imal edilirler,ancak teknelerde de yaygın olarak kullanılırlar.En ucuz ve doğru kullanıldıklarında oldukça verimli akülerdir. 

   Esas olarak marş aküsü olarak tasarlandıklarından kısa süreli yüksek akım verebilirler.Soğuk marş akımı (CCA) denilen,soğukken kısa süreli 650 Ampere kadar marş akımı verebilirler.

   DİKKAT:

   Aküler kesinlikle kısa devre edilmemelidirler.Kazara akünün üstüne konabilecek metal cisimler aküyü kısa devre edebilirler.Kısa devre oldukları zaman bu aküler 2000
( ikibin ) ampere kadar akım akıtabilirler.Kısa sürede bu kadar yüksek bir akımın geçmesi akünün içinde aniden yüksek sıcaklık ve yüksek gaz basıncının oluşmasına sebep olur.Bu durumda PATLAMA ve YANGIN ihtimali ÇOK YÜKSEKTİR.

HERTÜRLÜ AKÜ KESİNLİKLE KISA DEVREDEN KORUNMALIDIR.   

   Üreticiler bu tip aküler için 4000 ila 6000 defa doldurulabilir deseler de bu tekne kullanımı için kesinlikle doğru değildir.Bu tip akülerin doldurulabilme ömrü boşalma oranlarıyla ve doldurma şekliyle direk ilişkilidir.

   Otomabilde kullanılan ve sadece marşa basarken akım veren bir akü,standart otomobil alternatörü ile doldurulursa yukardaki değerlere ulaşabilir.Bu da % 10’dan daha az bir boşalma oranına denk gelir.

   Bu aküler kapasitelerinin % 10 oranından daha fazla boşaltılırlarsa doldurulma ömrü hızla düşer.Mesela % 50’ye kadar boşaltılan akülerin doldurulma ömrü 30-60 defadır.

   Aküleri,kapasitelerinin % 50’sinden daha fazla boşaltmak onların kapasitelerini ve doldurma ömürlerini çok ciddi olarak azaltır. Boşalmış akülerin uzun süre boş kalmaları da kapasite ve ömürlerini önemli ölçüde azaltır.Dolayısı ile  % 50 boşalan aküleri hemen doldurmaya almalıdır.

   Bu akülerin tekne kullanımı için en önemli özelliği uygun bir alternatör regülatörü ve uygun bir akü şarj redresörü kullanıldığında yüksek voltaj ve yüksek akımla doldurulabilir olmalarıdır.

   Bu tip akülerin boşalma oranları ve doldurulma ömürlerini,tekneler için geliştirilmiş alternatör regülatörleri kullanarak artırabiliriz.O zaman ucuz ve kolay bulunan bu aküler teknelerde kullanmak için uygun seçim olabilirler.

   Tekneler için geliştirilmiş bu regülatörler (Advance Alternator Regulator) bu tip aküleri yüksek akım ve voltajla kısa sürede doldururlar.Normal otomotiv tipi bir alternatöre göre 5 (beş) kere daha verimli olabilirler.Bu da akü doldurmak için motorun çok daha az çalışması ve daha az yakıt tüketmek demektir ki teknede esas olarak istediğimiz de budur.

   Bu tip aküler boşalırken ve doldurulurken içlerine oluşan kimyasal reaksiyon sebebiyle elektrolitin içindeki suyun eksilmesine sebep olur.Su oksijen ve hidrojene dönüşerek kaybedilir.Hidrojen havadan hafif yanıcı bir gazdır,dolayısı ile bu akülerin bulunduğu bölmelerin iyi bir şekilde havalandırılması gerekir.Kaybedilen bu su yerine konulmalıdır.

Akünün hücre kapakları açılarak elektrolit seviyesi kontrol edilmelidir.Bu seviye kesinlikle kurşun plakaların açığa çıkmasına sebep olacak kadar düşmemelidir.Genel olarak kurşun plakaların 1 cm.üzerine kadar saf su ilave edilir.Seviyenin çok yüksek olması akü dolarken veya boşalırken elektrolitin kapaklardan sızmasına neden olabilir,onun için gereğinden fazla saf su konulmamalıdır.

Akülerin su kaybı ortam ısısıyla artar,dolayısı ile sıcak yaz sezonunda su seviyeleri daha sık aralıklarla kontrol edilmelidir.

   Bu tip akülerde elektrolitin damlama,sızma,dökülme ihtimali olduğundan altlarına asitten etkilenmeyen plastik veya kurşundan yapılmış tavalar koymakta fayda vardır.Aynı zamanda teknenin sallanmasıyla hatta devrilmesiyle bile yerinden oynamıyacak şekilde yerleştirilmeleri emniyetli olur.

   AKÜLERİN DOLULUK DURUMU NEDİR?

Bu tekne kullanıcılarının sıkça sordukları soruların başında gelir.

Bu sorunun en sağlıklı cevabını tekneye takacağınız bir güç kontrol paneli verir.Bu panel göstergesinden aküler detaylı olarak izlenebilir.Anlık kapasite  A/h veya % olarak,doldurma veya boşalma akımları Amper olarak ve alarm durumları, panel üzerinden izlenebilir. Oldukça pahalı ve montajı uzmanlık gerektirecek kadar karmaşık olabilir. Bu yüzden küçük teknelerin çoğunda bulunmaz.

   Bu cihaza sahip olmayan tekneler için aşağıda yaklaşık bir değerlendirmeyi anlatacağız.Bunun için elimizde iyi bir voltmetre olmalıdır.Tercihen digital ve noktadan sonra en az iki hane gösteren bir voltmetre uygun olur.Bu tip bir ölçü aleti elektrik elektronik satıcılarından uygun bir fiyatla temin edilebilir.Her teknede olması da yararlıdır.

   Kurşun asit aküler birkaç akü hücresinin biraraya gelmesiyle oluşur.Her hücre yaklaşık 2 Volt’tur.Dolayısı ile 12 Voltluk bir akü 6 hücreden oluşur.Tam doldurulmuş bir akü hücresinin boştaki (Üzerinden akım çekilmiyorken) voltajı 2.15 volttur.Boşalmış bir akü hücresinin voltajı ise yaklaşık 1.9 volttur.Tam dolu bir hücrenin voltajıyla tam boşalmış bir hücrenin arasındaki voltaj farkı sadece 0.25 volttur.Bu durumda 12 voltluk bir akünün voltajı tam dolu olduğunda 12.9 volt,tam boşaldığında ise yaklaşık 11.4 volt olacaktır.

   Bu ölçümlerin akü boştayken,yani üzerinden akım çekilmiyorken ve bir süre (birkaç saat kadar) dinlenmişken yapılması gerektiğini hatırlatalım.

   Bu ölçümler tam dolu 12 voltluk bir akü voltajı ile,boşalmış akü voltajı arasında toplam 1.5 volt kadar bir fark olduğunu belirler.Bununla akünün kapasitesini tahmin edebiliriz.Akünün kalan kapasitesi % olarak,akünün voltajıyla doğru orantılıdır.

   Eğer akünün voltajı 12.15 V ise ne kadar kapasitesi kalmıştır? 11.4 voltla başlarsak ki bu boşalmış bir akünün voltajıdır,aynı zamanda % 0 kapasite ifade eder.Bu voltajı ölçtüğümüz akü voltajından çıkaralım.

12.15-11.4=0.75 volt.

11.4 volt olan boş akü voltajının üzerinde tam doluluğu gösteren sadece 1.5 volt fark olduğundan,hesapladığımız voltaj farkını buna bölebiliriz.

0.75/1.5=0.5

Veya yüzde olarak ifade edersek

100x0.5=%50

Akümüzün kapasitesini yüzde olarak hesaplamış oluruz.Bunu formüle edersek,

% akü kapasitesi=((ölçülen akü voltajı-11.4 Volt)/1.5 Volt)x100

Oldukça kolay görünüyor.Yukarıda da söylediğimiz gibi bu hesabın doğru çıkması, ölçümlerin aküden hiçbir akım çekilmiyorken ve akü birkaç saat dinlenmişken yapılmasına bağlıdır.

AKÜNÜN DOLMASI İÇİN NE KADAR SÜRE GEREKİR ?

Bu tekne kullanıcılarının sıkça sordukları ikinci sorudur.

Sadece iki sayıyı bölerek iyi bir tahmin yapabiliriz.

(akü kapasitesi) / (doldurma akımı ) = doldurma süresi

   (Amper-Saat) / (Amper) = Saat

   Farzedelim ki 50 Amper-Saat’lik bir akümüz ve 10 Amperlik akü doldurma redresörümüz var.

   (50 Amper-Saat) / (10 Amper) = 5 Saat

   Bu durumda akünün 5 saatte dolacağını hesaplayabiliriz.Fakat pratikte işler böyle yürümez.Aslında akü tamamen değil sadece % 80 dolacaktır.Geri kalan % 20’ yi de doldurmak istersek  bir 5 saat daha gereklidir.

Bu yüzden sıradan akü doldurucuları tekne kullanımı için pek verimli değildir.

 3 veya 4 kademeli gelişmiş akü doldurma cihazları ve aynı özelliklere sahip alternatör regülatörü kullanırsak enfazla 4-6 saatte tam bir doldurma yapabiliriz.Tabii ki tam boşalmış bir aküden bahsediyoruz.Kısmen boşalmış bir akünün doldurulması boşalma oranına bağlı olarak daha kısa sürecektir.





   AKÜNÜN DEĞİŞMESİ GEREKTİĞİNİ NASIL ANLARIZ ?
   
   Akünün doluluk durumuna geri dönersek, 12 voltluk akü için yaklşık 1.5 voltun tüm dolum durumunu ifade ettiğini görürüz.Kullanımda aküyü kapasitesinin çok altına kadar boşaltmış olabiliriz.12 voltluk bir aküyü yük altında voltajı 3-4 volta düşecek kadar aşırı boşaltırsak, açık kurşun asit aküler bu durumdan pek hoşlanmıyacaktır.Böyle bir durum oluşursa aküyü dinlenmeye bırakırsak voltajı 8-9 volta ulaşabilir, birkaç saat içinde bu aküyü doluma alırsak kurtarma ihtimalimiz vardır.Şunu unutmayalım normal açık kurşun asit marş aküleri % 50’den fazla boşalmadan pek hoşlanmazlar,ve bu durumda uzun süre bekletilirlerse aküyü yenilemekten başka çaremiz kalmaz.

   Sağlıklı bir açık kurşun asit akünün tam boşalmış voltajı, % 0 kapasitede 11.4 volt civarındadır.

   Dinlenmiş bir akünün voltajı 10 voltun altında ölçülüyorsa büyük bir ihtimalle yenilememiz gerekecektir.

   Diğer akü tiplerine geçmeden önce tekne kullanıcılarına tavsiyemiz şu olacaktır.İleride anlatacağımız sebeplerle traksiyon aküleri hariç diğer aküleri tercih etmemeliyiz.Eğer uzun seyahatler yapmıyorsak ve pahalı olduklarından traksiyon aküleri kullanmıyorsak, ucuz ve her yerde kolaylıkla bulunabilen açık kurşun asit aküleri tercih etmeliyiz.Bu aküler gelişmiş doldurucular ve gelişmiş alternatör regülatörleri kullandığımız takdirde 4-5 yıl sorunsuz hizmet vereceklerdir.

   TAM KAPALI,AGM , GEL, DEEP CYCLE AKÜLER

   Bu aküler yukarda bahsettiğimizden, tam kapalı, sızdırmaz oluşlarıyla ayrılırlar.

Tam kapalı akünün elektoliti de sülfürik asittir,üreticiler değişik kimyasallar kullanarak dolumda ve boşalmada gaz çıkarmalarını önler ve sızdırmaz ambalajlara koyarlar.

AGM aküler, Absorbed Glass Mat,adı üstünde elektrolitleri elyaf bir keçeye emdirilmiştir bu da sızdırmaz ve tam kapalı bir gövdeye sahiptir ve gaz çıkarmaz.

Gel akülerin elektroliti ise jel haline getirilmiştir ve diğerleri gibi sızdırmaz özelliktedir.

Deep Cycle aküler normal kurşun asit akülerden kurşun plakalarının yüzeylerinin fazlaca arttırılmış olmalarıyla ayrılırlar.Elektrolitleri sıvı sülfürik asit ve sudan oluşur.Genellikle normal aküler gibi hücrelerinin kapakları vardır.Farkı geniş plaka yüzeyleri sayesinde çok yüksek akım verebilirler ve kapasiteleri aynı boyda daha fazladır.

Bütün bu akülerin ortak özellikleri çok  pahalı olmalarıdır.

Daha da önemlisi gaz çıkarmama özelliklerinden dolayı,yüksek akım ve voltajla doldurulamazlar.Denendiği takdirde  sızdıracaklardır ve elektrolit kaybedeceklerdir (tam kapalı olduklarından telafi yolu yoktur)  ya da kapasitelerini önemli ölçüde kaybedeceklerdir. Bu yüzden tekne kullanımında tavsiye etmiyoruz.





TRAKSİYON AKÜLERİ

Bunlarda bir çeşit açık kurşun asit akülerdir.Yapı olarak farkları kurşun plakalarının daha kalın ve ağır olmalarıdır.Endüstride elektrikli Forkliftlerde,Golf arabalarında v.s. kullanılırlar.Son derece sağlam ve uzun ömürlü akülerdir.

Genellikle 2 voltluk hücreler veya 6 voltluk akümülatörler halinde bulunurlar.

Doldurulma ömürleri en az 300 defa ve daha fazlasıdır.Aşırı boşalmaya son derece dayanıklı bu aküleri yüksek fiyatlarına rağmen teknede kullanım için tavsiye ediyoruz.Tabiki bu akülere uygun dolum cihazlarıyla birlikte.

Eğer uzun seyirler yapıyorsanız kesinlikle bu tip aküleri kullanmalısınız.Uzun vadede pahalı fiyatlarına rağmen ucuza geleceklerdir.İyi kullanılan traksiyon akülerinin ömürleri en az 15 yıldır.

AKÜ DOLUM SİSTEMLERİ

Küçük yatlarda  motorun üzerinde bir kayış tarafından tahrik edilen alternatör aküleri doldurmak için kullanılır.Bunların hemen hemen tamamı otomotiv tipi alternatörlerdir ve dolum karakteri otomotiv kullanımına göre ayarlanmıştır.Bu tekne kullanımında yetersiz kalır.Aküleri doldurmak için uzun saatler motor çalıştırmak zorunda kalınır.

Alternatif olarak bu alternatörlere 3-4 kademeli dolum sağlayacak gelişmiş regülatörler takılabilir.Daha öncede bundan bahsedilmişti.Bu regülatörler otomotiv tipine göre 5 kat daha verimlidirler.Akülerin sağlıklı dolumunu ve motorun daha az çalışmasını sağlıyacaklardır.

Tabiki sahilden elektrik alınırken de aynı karakterde dolum cihazlarının kullanılması büyük avantaj sağlıyacaktır.

AKÜ GURUBUNUN KAPASİTESİ ?

İhtiyaç duyulan akü kapasitesini hesaplamak için günlük tüketimi bilmek gerekir.Bunun için aşağıda verilen tablo kullanılabilir.Herbir tüketicinin çektiği amperle günlük çalışma saati çarpılır ve sonuçlar toplanırsa günlük tüketim için amper-saat olarak bir değer tespit edebiliriz.


Demir feneri               1 Amper
Seyir Fenerleri            2 Amper
Kabin Aydınlatmaları (herbir lamba)      1 Amper
Derinlik ve hız göstergeleri         0.5 Amper
Gps                  <0.5 Amper
Vhf                  0.5 Amper
CD player               1-5 Amper
Otopilot               4-10 Amper
Varsa vebasto               1-5 Amper
Buzdolabı               5 Amper

Bu değerler yaklaşık olarak verilmiştir.Kendi teknenizde daha kesin bir hesap yapabilirsiniz.

Aküleri her gün doluma aldığımız kabul edilirse,ve aküleri kapasitelerinin %50’sinden daha fazla boşaltmamamız gerektiğinden akü gurubunun amper-saat kapasitesi hesapladığımız günlük tüketimin iki katı olmalıdır.

Akü kapasiteniz bundan küçük olursa günün sonunda aşırı boşalmış aküleriniz olurki bu ömürlerini hızla kısaltır ve sezon sonunda aküleri yenilemek zorunda kalabilirsiniz.

Kapasitesi doğru hesaplanmış akü gurubu size uzun yıllar hizmet edecektir.



   KABLOLAMA

   Teknelerde elektrik kablolarının marin olması gerekir.Bunlar sağlam bir kılıfa sahip içi çok telli ve kalay kaplanmış kablolardır.Kalaysız kablolar teknede kısa sürede korozyona maruz kalıp oksitleneceklerdir.Bakıroksit canlı yeşil rengiyle hemen kendini belli eder,kablonun uçlarında başlar ve kablonun içine doğru ilerler.Bu durum hem kablonun bağlantı direncini arttırır hem de kırılganlığını.Bütün kablolar düzgünce monte edilmelidirler.Tercihan kablo kanallarının içinde teknenin iç kaplamalarının arkasına yerleştirilmelidirler.

   Her cihazın kabloları en az gerilim düşümüne sebep olacak kesitte olmalıdır.Yüksek akım çeken marş motoru ve elektrikli ırgat gibi tüketicilerin kablo kesitleri hesaplananın bir üst ölçüsünde  olmalıdır.

   İkinci el bir tekne alırken elektrik tesisatı da incelenmelidir.Yıpranmış,sonradan kapasitesinin üzerinde ilaveler yapılmış bir elektrik sistemi size ciddi problemler yaratacaktır.

   Eski teknelerin çoğunda atınca değiştirilen sigortalar bulunur.Atınca aynı tip ve aynı değerde yenisiyle değiştirilmesi gerekir.Uygun yedekler bulundurulduğunda sorun olmaz,ama sert bir havada hele gece vakti sigorta attığında bambaşka bir durum oluşur.Bunun için en iyisi sigorta panelindeki bu tip sigortaları otomatik tiplerle değiştirmektir.

   SİSTEME YAPILACAK İLAVELER

Eğer teknenizin elektrik sistemini tam olarak bilmiyorsanız,bir cihaz eklerken veya değişiklik yaparken en iyisi bir uzmana danışmaktır.

Elektrik sistemi problemleri, kötü montaj, uygun olmayan malzeme ve donanım kapasitesinin üzerinde yapılmış ilaveler yüzünden oluşur.

İyi yapılmış bir donanımda sonradan yapılacak ilaveler fazla bir problem çıkarmaz, aksinde ise ilave yapmak ve kablolara ulaşmak çok zor olabilir.İyi bir sistemin sigorta panelinde ilaveler için yedek sigortalar olmalı ve sistemin geri kalanı da bu ilaveleri karşılayacak kapasitede olmalıdır.(Aküler ve bunları doldurma cihazları)

Eğer sigorta panelinde yedek sigortalar ve kablo kanallarında kılavuzlar varsa yeni bir ilave kolaylıkla yapılabilir.Yoksa basit bir kablo ilavesi bile sizi oldukça zorlayacaktır.

ELEKTRİK SİSTEMİ ÜZERİNDE ÇALIŞMAK

Elektrik sistemi üzerinde çalışırken en önce varsa akü anahtarlarını kapatmalıyız,yoksa kutup başlarını sökmeliyiz.Eğer yapılacak ilave yüksek akım çeken bir cihazsa akü ve doldurma cihazlarında kapasite arttırmayı değerlendirmeliyiz.Aynı şekilde kabloların kesitlerinin ve bağlanacağı sigortaların değerlerinin eklenecek cihaza uygun olup olmadığı da değerlendirilmelidir.

İlave cihazların kabloları tercihan kablo kanallarından çekilmeli,sigorta panelindeki pozitif ve negatif baralara muhakkak sigorta daha iyisi otomatik sigortalar ile bağlanmalıdır.

Marin tesisatlarda kural olarak akım taşıyan bütün iletkenler birer sigortayla
korunmalıdırlar.(+ , –  ve faz, nötr taşıyan iletkenler).

   Yüksek akım çeken ve sigorta tablosuna uzak olan cihazların kablo kesitleri iyi hesaplanmalıdır.Yetersiz kesitli kablolar ısınarak enerji kaybına hatta YANGINA sebep olurlar.

   Teknenizin 220 volt ve 12 volt elektrik donanım şeması elinizin altında olmalıdır.Eğer böyle bir şema yoksa bir elektrikçiye yaptırıp sonraki değişiklikleri bu şemaya ilave etmek çalışmaları çok kolaylaştırır.

   GÜÇ YÖNETİM PANELİ

   Gelişmiş ve karmaşık bir elektrik donanımınız var ise, sisteme akü bahsinde geçen bir güç kontrol paneli eklemekte büyük fayda vardır.Gerekirse bir elektrikçiye monte ettireceğiniz bu cihaz size en sağlıklı izlemeyi sağlar.

   Akülerin anlık dolum durumları, dolum akımı ve sistemin çektiği akımlar bu panelden dolaysız olarak izlenebilir.

   TÜKETİM KONTROLU

   Teknede uzun süreli yaşamıyorsanız elektrik tüketirken tasarrufu gözardı edebilirsiniz.Bu durumda boşalan aküleri doldurmak için motorunuzu sık sık ve uzun süreyle çalıştırmanız gerekebilir.

   Eğer enerji tasarrufu yaparsanız seyirleriniz daha sessiz,daha ucuz ve daha konforlu olacaktır.Aydınlatma ve seyir fenerleri ampullerini daha az tüketen floresan veya led tipleriyle değiştirmek tüketim açısından oldukça tassaruf ettirir.Kullanılmayan cihazları kapatmak, buzdolabı kapağını mümkün olduğu kadar az açmak, varsa radarınızı gerektiğinde açmak ve uzun seyirlerde,kullanılmadığında hidroforu kapatmak size ciddi enerji tasarrufu sağlayacaktır.


220 VOLT A.C. SİSTEMİ

Bazı büyük yatlarda 220 volt cihazları kullanmak için bir jeneratör bulunur.Böyle bir jeneratör aküleri doldurmak için de kullanılır ve ana motorunuzu akü dolumu için kullanmaya gerek kalmaz.

 Pahalı ve iyi yerleştirilmediği zaman oldukça gürültülü olan jeneratörler orta boy ve küçük teknelerde pek bulunmaz.

Bu tip yatlarda en yaygını bir iskeleye yanaşıldığında sahil kablosu ile sahilden 220 volt elektrik temin etmektir.Sahilden alınan 220 volt elektrik, akü doldurucusu kullanarak aküleri doldurmak ve teknedeki 220v cihazları çalıştırmak için kullanılır.

220 v.a.c. can emniyeti bakımından tehlikeli bir gerilim seviyesidir.Dolayısı ile sigorta panelinin 12 volt panelinden tamamen ayrı ve kurallara uygun yapılmış olması lazımdır. Kullanırken de kurallara uymak ve dikkatli olmak gerekir.

Tekneniz seyir halinde iken düşük güçlü 220 v. Cihazlarınızı bir İnvertör ile besleyebilirsiniz.12 voltu 220 v.a çeviren bu cihaz taşınabilir bilgisayar gibi nispeten az akım çeken cihazları kullanmak için çok uygundur.Saç kurutma makinesi veya mikrodalga fırını gibi çok akım çeken cihazlar kullanıldığında akülerinizin kısa sürede boşalması çok mümkündür.

TEKNEDE ALTERNATİF ENERJİ

Bazı yatlar, özellikle uzun seyir yapanları alternatif enerji kaynakları kullanırlar.Rüzgar, su jeneratörleri ve güneş panelleri motor kullanmadan aküleri doldurmak için yaygın olarak kullanılırlar.Yararlı olmalarına rağmen seyir yapılan bölge ve özelliklerine bağlı sınırları da vardır.Özelliklerine göre uzun saatler aküleri desteklerler ve akü dolumu için motor çok daha az kullanılır.

RÜZGAR VE SU GÜCÜ

Birçok uzun seir yapan tekne akülerini motor çalıştırmadan doldurmak için rüzgar jeneratörü kullanır.Rüzgar jeneratörleri değişik boy ve güçte imal edilirler.Küçük boyları nispeten az elektrik üretirler,teknenin uzun süre yalnız kaldığı zamanlarda aküleri canlı tutmak için kullanılabilirler.Rüzgarların iyi estiği bölgelerde yeteri kadar güçlü bir model teknenin tüm elektrik ihtiyacını karşılayabilir.

Su jeneratörleri seyir halinde teknenin arkasından suya bırakılan bir pervaneyle çalışır.Hem rüzgar hen suyla çalışan konbine tipleri de mevcuttur.Çok güçlüdürler fakat teknenin seyir hızını bir miktar azaltırlar.




GÜNEŞ PANELLERİ

Son yıllarda teknolojileri gelişen güneş panellerinin verimleri artmakta, fiyatlarıda düşmektedir.Bu yüzden özellikle bol güneşli ve gündüzlerin uzun olduğu bölgelerde çok popülerdirler.

Aynı rüzgar jeneratörlerindeki gibi değişik güçlerde üretilirler, uygun sistemi kullanım amacına göre seçmek gerekir.

Güçlü paneller yaz mevsiminde akdenizde buzdolabı dahil bütün elektrik ihtiyacını karşılıyacaktır.

Bu panellerin güneş ışığını verimli kullanması için uygun monte edilmeleri gerekir.Uygun braketlere,güneşin açısına uygun bir eğimle monte edilmelidirler.

 

 
Kayıtlı
Sayfa: 1 [2] 3 4 ... 30   Yukarı git
« önceki sonraki »