Merhaba Gökhan korsanım,
Ne yaparsanız yapın, sonunda elde edeceğiniz "şey", düşlediğinizden çok farklı olacak. Harcadığınız para ve emeğe değmedi diyeceğinizden de neredeyse eminim. Deneyimli yelkencilerin "olmaz" demeleri bu yüzdendir.
Çocukluk ve gençlik yıllarımda (1980' ler) bir kaç denemem olmuştu, ne kadar verimli olduklarını test etme şansım hiç olmasa da çalışmayanı olmadı ve en çok dayananı bir yaz gitti. İlk kullanımda yırtılanları saymıyorum bile. Pilsa kumaşın da dayanmayacağından eminim.
Çocukluktan kalan, bir merak-inat karışımı ile keşfedilen ve yıllar sonra bir yelken üreticisinde görüp şok geçirdiğim bir metodum var. Bunun için, yapmayı istediğiniz yelkenin en uzun yakasına denk gelecek uzunlukta, 1x5 cm boyutlarında bir çıtaya ihtiyacınız olacak, ağacı çok önemli değil.
Başlamadan önce bir hatırlatma, sonuçta elde edeceğiniz şey asla tam bir "yelken" olmayacak, kesinlikle bir sezon bile dayanmayacak, ancak yine de keyifli bir motor yardımcısı olacaktır.
Kumaşın üzerine, yelkeni basacağınız üçgen bölgenin 1' e 1 ölçülerinde düz bir üçgen çizin. Daha sonra çıtanın geniş yüzeyi (5 cm' lik) kumaşa gelecek şekilde yerleştirip kumaşın üzerine çizdiğiniz kenarın dış tarafına çıtayı koyun. İki ayrı kişi, üçgenin iki köşesinden çıtayı sabitlesin, diğer bir kişi de çıtayı orta noktasından üçgenin dışına doğru çekerek eğdirsin. (Çıtanın ahşabı ve çekme kuvvetiniz formun derinliğini belirleyecektir)*** Bu sırada çıtanın sabitlenen bir ucu ileri doğru hareket etmeli ancak kumaşın yerinden oynamaması gerekli. Siz de çıtanın dışta kalan kontrunu kalemle çizin. Orsa ve güngörmez yakalarını bu metod ile çizin.
Önemli hatırlatma; ıstralyaya gelecek kenar ön yelkeninizin orsa yakası olacaktır.
Orsa yakasına fazladan 10 cm daha pay verip yeni bir eğri daha çizin. Alt yakaya da yeterince kıvırma payı (5 cm) verip düz çizin. Her iki yelkende de orsa yakası, yelken basıldığında tekneyi götürecek kadar sağlam olmalı, aksi halde ilk yırtılan yer olacaktır. Istralya, direk ve alt yakayı verdiğinize göre bir ön yelken yapmak istediğinizi anlıyorum. Bu noktadan sonra ön yelken için bazı dikim detayları vereceğim.
Orsa yakasını iki kez katladıktan (kat genişliği 3 cm kadar olsa yeterli) sonra dikin. Brandacılardaki aynı anda hem katlayıp hem de dikiş yapan makinalarda yapılabilir. Yada araya bir şerit geçirip, üzerine katlayarak dikilebilir. En son olarak da 2 tur zigzag dikmenizde fayda var. 35-40 cm aralıklarla kuşgözü matafyon takılabilir. Matafyonlara takacağınız küçük aluminyum karabinalar yelkeninizi ıstralyaya takmanıza yardımcı olur.
Altyaka ve güngörmez yakasını yalnızca yarım santimlik iki kat yapıp dikebilirsiniz. Ayrıca şerit geçirmenize veya güçlendirmenize gerek olmayacaktır.
Her üç köşe de ayrıca güçlendirilmeli. Bunun için orsa yakasına dikilen şerit kullanılabilir, her bir köşesi için 2' şer adet 50 cm' lik parça yeterli olacaktır. Bir kaç yelken fotosu incelerseniz nasıl dikileceğini kestirebilirsiniz. Bu şeritler aynı zamanda mandar, karula ve ıskota köşelerindeki gözleri de oluşturacaklardır.
Dediğim gibi Pilsa kumaş oldukça hafif ancak fazlasıyla zayıftır, her kullanımdan sonra yıkayıp güneş görmeyen bir yere kaldırırsanız bile sizi ancak 4-5 kez idare edebilir.
*** Farklı ahşaplar farklı miktarda eğilir, çok eğilmesine gerek yok, ön yelken için 7,5 metrelik orsa yakasının orta noktasından 10-15 cm dışarı çıkması yeterli olacaktır.
Geçen yıl bumba üzerinden geçen 4x7 m boyutlarında bir güneşlik yaptırdım. Jüt kumaşı, 4 kenarındaki şeritleri, matafyonları ve dikimi dahil 150 tl vermiştim. Bu yıl fiyatlar artsa da sizin yaptıracağınız işçilik en fazla yine aynı olacaktır, aluminyum karabinayı tanesini 2 tl ye bulabilirsiniz ki, 20 tane yeterli gelir, yedek olarak da 5 tane daha almanız iyi olacaktır. Ahşap çıta gözünüzü korkutmasın, yapı marketlerde plastik profillere de bakabilirsiniz. Orta noktadaki 15 cm' lik esnemeyi elle kontrol edebilirseniz sıkıntı çıkmayacaktır. Amaç düzgün dairesel bir yay çizmeyi sağlaması.
Son uyarı, yelkeni her basıp geri çıkardıktan sonra karabinaların ters dönüp ıstralyanıza hasar verme riskine karşı kontrol etmenizi öneririm. Keyif yapalım derken riske girmeye gerek yok.