0 Üye ve 1 Ziyaretçi konuyu incelemekte.

*

    O. B.

Motorumuza Subap(valf) Ayarı Nasıl Yapacağız?
« : Kasım 05, 2009, 11:28:07 »

Motorumuza Subap(Valf) Ayarı Nasıl Yapacağız?

Motorlarımızın kullanma kitaplarına bakarsanız kimisi 200 saatte bir kimisi ise 600 saatte bir subap ayarının yapılmasını ister ve servise başvurulmasını önerir. Aslında bu işlemi basit bir şekilde kendimiz de yapabiliriz.

Motorumuzdaki subaplar emme ve ekzos olmak üzere iki gruptur.  Emme grubu hava filitresi tarafında ekzos grubu ise ekzos manifoldu tarafında motor boyunca sıralanmıştır. Subap ayarı yapabilmek  için öncelikle motorun üst kapağı sökülmelidir. Bu kapak basit bir şekilde üzerindeki üç ya da dört (silindir sayısına göre değişir) civatanın sökülmesi ile motor gövdesinden ayrılır ve subaplar ortaya çıkar.

Aşağıdaki resimde sarı renkli yağ doldurma kapağının hemen yanıda görünen civataların sökülmesi ile kapak açılır. Ancak kapağı açmadan önce orijinal ismiyle "rocker cover gasket” denilen subap kapağı contasının yeni bir adedinin elde bulundurulmasında fayda vardır.


Resimleri görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap


Subap ayarı silindir içindeki piston kompresyon strokunun üst ölü noktasında (top dead center, TDC) iken yapılmalıdır. Bu noktada(TDC) hem emme hem de ekzos subapları(valfleri) tam kapalıdır(ateşleme gecikmesini ihmal ediyoruz).

TDC noktası genellikle motorların volanlarında bir çizgi ile işaretlidir. Tam doğru ayar bu çizgi kullanarak yapılmalıdır. Bu çizgi bazı motorlarda olmayabilir bazılarında ise marş motoru söküldükten sonra görülebilir. Aancak ben burada herkesin yapabileceği çizgiye gerek duymayan yaklaşık bir yöntem anlatacağım.

Öncelikle 1 nolu silindirin (genellikle motorun ön tarafında olan) emme subapı  tam kapanana kadar  krankı el ile saat yönünde çevirmeliyiz. Daha sonra bir 90 derece daha krankı çevirirsek subap ayarı için iyi bir noktaya gelmiş oluruz. Bu noktada emme ve ekzos subaplarının külbütörü (rocker arm) ile subap yayları arasında oluşan boşluk ayarlamamız gereken boşluktur.

Aşağıdaki resimde boşluk ayarının nasıl yapılacağı gösterimektedir.


Resimleri görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap


Bu ayarı yapabilmek için sentil dediğimiz muhtelif kalınlıktakı çelik plakalardan oluşan bir ölçme aletine ihtiyacımız vardır. Yanmar motorlarda bu boşluğun 0.2 mm olması gerekmektedir. Her motorun kendine göre bir subap boşluk miktarı vardır. Eğer sentilimiz yoksa bu işlemi kalınlığı 0.2 mm olan bir kağıt parçası ile de yapmak mümkündür.

Daha sonra aynı işlem (krank çevirme ve boşluk ayarı) diğer silindirler için de yapılır ve işlem tamamlanır.




*

    O. B.

Ynt: Motorumuza Subap(valf) Ayarı Nasıl Yapacağız?
« Yanıtla #1 : Aralık 14, 2009, 09:59:53 »

Pratik uygulamasına bir bakalım.

Öncelikle aşağıdaki resimde gösterildiği gibi valf kapağının civatalarının sökülerek valflerin ortaya çıkarılması gerekmekte.

Resimleri görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap

Daha sonra 1 nolu silindirin valflerinin bulunması gerekir. 1 nolu silindir motorun volan(flywheel) tarafına yakın olan silindirdir. Aşağıdaki resimde en önde görünen iki yay 1 nolu silindirin valfleridir.

Resimleri görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap

Sonraki işlem valflerden hangisinin emme hangisinin egzoz valfi olduğunu bulmaktır. Genellikle egzoz manifolduna yakın olanlar egzoz, hava emme manifolduna yakın olanlar emme valfleridir. Ayar işlemine geçmeden önce 1 nolu silindirin TDC(Top Dead Center) denilen üst ölü noktaya getirilmesi gerekir. Bu noktada valflerin ikisi de tam kapalıdır. Yani yaylar tam açık, külbütör ile yaylar arasında boşluk vardır. Eğer volanda veya başka bir noktada TDC için işaret yoksa yapacağımız iş krankı yavaş yuavaş çevirip 1 nolu silindirin valflerinin ikisinin de tam boy açılmış halini yakalamaktır. Bu noktayı bulduğumuzda krankı sağa ve sola olmak üzere hafifçe çevirelim. Eğer hafif hareketlerde dahi  valflerin yayaları hareket ediyorsaTDC noktasındayız ama kompresyon strokunda değiliz demektir. Bu durumda kranka tam bir tur attırırsak kompresyon strokunun TDC noktasına gelmiş oluruz.
Bundan sonra tarif edeceğim işlemler 3 silindir Yanmar (Volvo penta da aynı şekilde) motor içindir. 1 nolu silindiri TDC noktasına getirince, 1 nolu silindirin emme, 1 nolu silindirin egzoz ve 2 nolu silindirin egzoz valflerini ayarlayalım. Daha sonra krankı 240 derece çevirelim ve 2 nolu silindirin emme, 3 nolu silindirin emme ve 3 nolu silindirin egzoz valflerini ayarlayalım. Bu yöntem Yanmar ve Volvo motorlar için önerilen kısa yöntemdir.

Ayar için aşağıdaki resimde gösterildiği gibi külbütörün arkasındaki somun yıldız anahtarla gevşetilecek ve somunun içindeki civata aynı anda tornavida ile sıkılacak veya gevşetilecektir. Bu esnada sentil boşlukta hafifçe hareket ettirilmelidir. Emme valfi egzoz valfine göre biraz daha az boşluklu ayarlanmalıdır. Yani birinde sentil rahat geçecek diğerinde haif takılarak geçecektir.

Resimleri görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap