Motorumuza Subap(Valf) Ayarı Nasıl Yapacağız?
Motorlarımızın kullanma kitaplarına bakarsanız kimisi 200 saatte bir kimisi ise 600 saatte bir subap ayarının yapılmasını ister ve servise başvurulmasını önerir. Aslında bu işlemi basit bir şekilde kendimiz de yapabiliriz.
Motorumuzdaki subaplar emme ve ekzos olmak üzere iki gruptur. Emme grubu hava filitresi tarafında ekzos grubu ise ekzos manifoldu tarafında motor boyunca sıralanmıştır. Subap ayarı yapabilmek için öncelikle motorun üst kapağı sökülmelidir. Bu kapak basit bir şekilde üzerindeki üç ya da dört (silindir sayısına göre değişir) civatanın sökülmesi ile motor gövdesinden ayrılır ve subaplar ortaya çıkar.
Aşağıdaki resimde sarı renkli yağ doldurma kapağının hemen yanıda görünen civataların sökülmesi ile kapak açılır. Ancak kapağı açmadan önce orijinal ismiyle "rocker cover gasket” denilen subap kapağı contasının yeni bir adedinin elde bulundurulmasında fayda vardır.
Resimleri görebilmek için üye olmalısınız.
Üye Ol veya Giriş YapSubap ayarı silindir içindeki piston kompresyon strokunun üst ölü noktasında (top dead center, TDC) iken yapılmalıdır. Bu noktada(TDC) hem emme hem de ekzos subapları(valfleri) tam kapalıdır(ateşleme gecikmesini ihmal ediyoruz).
TDC noktası genellikle motorların volanlarında bir çizgi ile işaretlidir. Tam doğru ayar bu çizgi kullanarak yapılmalıdır. Bu çizgi bazı motorlarda olmayabilir bazılarında ise marş motoru söküldükten sonra görülebilir. Aancak ben burada herkesin yapabileceği çizgiye gerek duymayan yaklaşık bir yöntem anlatacağım.
Öncelikle 1 nolu silindirin (genellikle motorun ön tarafında olan) emme subapı tam kapanana kadar krankı el ile saat yönünde çevirmeliyiz. Daha sonra bir 90 derece daha krankı çevirirsek subap ayarı için iyi bir noktaya gelmiş oluruz. Bu noktada emme ve ekzos subaplarının külbütörü (rocker arm) ile subap yayları arasında oluşan boşluk ayarlamamız gereken boşluktur.
Aşağıdaki resimde boşluk ayarının nasıl yapılacağı gösterimektedir.
Resimleri görebilmek için üye olmalısınız.
Üye Ol veya Giriş YapBu ayarı yapabilmek için sentil dediğimiz muhtelif kalınlıktakı çelik plakalardan oluşan bir ölçme aletine ihtiyacımız vardır. Yanmar motorlarda bu boşluğun 0.2 mm olması gerekmektedir. Her motorun kendine göre bir subap boşluk miktarı vardır. Eğer sentilimiz yoksa bu işlemi kalınlığı 0.2 mm olan bir kağıt parçası ile de yapmak mümkündür.
Daha sonra aynı işlem (krank çevirme ve boşluk ayarı) diğer silindirler için de yapılır ve işlem tamamlanır.