0 Üye ve 1 Ziyaretçi konuyu incelemekte.

*

    T. T.

bu konuda yabancı forumlar da dahil epey farklı görüş var. Toparlarsak:

1. start aküsü kutsaldır ona hiç bir sey bağlanmaz
2. servise baglama zira Irgat yüksek cac degeri ister bu sebeple start aküsüne bağla
3. motoru calistirmadan Irgat kullanma (hakikaten de kullanma:) ve bu sebeple start aküsüne baglayabilirsin zaten yeteri kadar devir verirsen cipayi alternatörden gelen amperaj ile çekersin ve yolda azcik bosalan akünü de doldurursun...
4. Irgat icin ayri özel bir akü alma agirligi azaltmayı düsün
5. servise bagla sakin kutsala baglama zira kutsal start aküsü bir anda boşaltılmaya gelmez

benim naçizane önerim ise hangisine bağlarsanız bağlayın lakin start ve servis akünüzü mutlaka izole edin ve ancak acil durumlarda iki akü grubunu pararelleyebileceginiz bir salter sistemi kullanin..zira bilemediğiniz bir nedenden herhangi bir grup boşalabilir ve bu gibi durumlarda hem motorunuzu emergency durumda calistirabilirsiniz hem de çapayı çekmek icin kol kaslarinizi geliştirmezsiniz..


*

    A. Ç.

Irgat hangi aküye bağlı olursa olsun, motor çalışırken kullanılmalıdır. Irgat gücünü böylece aküler yerine alternatörden alır. Alternatörün asli görevi zaten araçta kullanılan elektriği sağlamaktır. Motor çalıştığı sürece ırgat alternatörün sağlayamayacağı kadar güç çekse ve akülerden tüketse de ırgatın işi bittiğinde alternatör aküleri tekrar şarj edecektir.

Benim kişisel önerim motor aküsünün kullanılmasıdır, çünkü asli görevi motoru çalıştırmak olan akü, motoru çalıştırarak görevini yerine getirmiştir, yüklenen ek görev olan ırgatta kullanılmasında sakınca yoktur, zaten gereklşi enerji alternatör tarafından sağlanmaktadır.
« Son Düzenleme: Haziran 05, 2021, 22:51:27 Gönderen: Ahmet Çelenoğlu »


*

    Ö. T.

Kesinlikle motor çalışmadan zincirinizi almayın ve ırgatınız motor aküsü ne bağlı olsun.


*

    Ö. Ö.

İki üç kere zincir serip toplamak zorunda kaldın ve akünün dibi geldi  (tek motor tekneler için özellikle ) ve bir şekilde makine stop etti kalabalık bir koy yada demir atıp bağlandığın limanda.  Hafiften de bir rüzgar estirelim bordadan,  senaryo turetilebilir , haydi kolay gelsin.   Pratikte makine çalıştıktan sonra tekrar stop etmez diye bir şey yok ve uzun zincir sermek birkaç kez yapılınca yeni aküyü bile ciddi zayıflatır hele ki biraz yaş almış akünün hiç şansı yok. Start aküye sadece makine bağlanır, bir prensiptir ve aksi nadir de olsa acı tecrübe yaşatabilir. .. 


*

    A. Ç.

Terimler arasındadır: Demir atılır. Irgatla yavaş yavaş indirilmez. Kaveletanın debriyajını gevşetir ve demiri baş makarasından aşağı itersiniz, sesini kontrol ederek dibe ulaştığında debriyajı sıkar ve ırgat ile yeterli kalomayı verirsiniz. Bunun bir çok faydasının yanı sıra motorunuz çalışmasa da, akünüz boşalsa da  demir atmanız her zaman mümkündür.

*

    Ö. Ö.

O şekil atmayı pratikte sadece guletler yapıyor /yapabiliyor gibi.  Diğer tekneler çoğunlukla tane tane salıyor zinciri.  Esas aküyü bitiren sermek değil,  zinciri toplamak.  60 -70 mt zinciri 2-3 kere ser topla (olduğu olur ),  tüm aküler bayılır.  Baygın bir start akü ile uygunsuz bir ortamda makine stop ederse çaresiz kalırsınız benim yazdığım bu,  cevap yazarken önce ilk yazılanı iyi okumak gerekir.  Tabi usta yelkenciler basar yelkeni kaşla göz arasında,  çıkar o limandan sağa sola yaslayıp bindirmeden,  onlar zaten mevzu dışı. . ..
*

    Ö. Ö.

Ben ırgat için ayrı akü veya servis aküsünün kullanılmasını tavsiye ederim.

Bir de alternatörün her zaman ırgatın tüm ihtiyacını karşılayabileceğini düşünmeyin. Çoğu teknede 60-80A 'lik alternatör var ki bunlar 2000rpm de 40-50A sağlayabilir, yüke binen 1000W'lık ırgat 80-100A civarında akım çeker. Yani teoride  alternatör ile akü bu yükü yaklaşık yarı yarıya paylaşırlar.

Pratikte ise, akülerin şarj kabloları (alternatör - akü arasındaki) bu kadar akımı sürekli geçirecek kadar kalın değil, dolayısı ile gerilim düşümü daha çok olacak, asıl yük daha çok aküye binecektir.

öZgür (mobil)

*

    A. D.

Start aküsü her zaman candır ona bağlanmaz. Servise ya da varsa baş pervane akülerine bağlayın, biterse onlar bitsin gerekiyorsa. Özgürün dediği gibi motor aküleri genelde motora yakın olduğu için daha ince kablo kullanılır. Irgat abanmaya başlayınca kavrulabilir. Bi de serdin taradı topladın bi daha denedin yine taradı toplarken akünün canını alıyorsunuz çünkü en yakın enerji kaynağı o sonra alternatör.
*

    E. B.

Bu konuda cok farkli yorumlar var , sorunun kesin bir cevabi yok.


Motor akusune baglanmali diyerek baska sebepler de soylenebiliyor.
Ornegin;
Servis akunuz zayifsa irgat calisirken tum diger elektrikli arac ve elektronikleriniz voltaj dusumunden dolayi zarar gorebilir veya devre disi kalabilir.


Olmaz ise olmazi bu isin, motor calisrken irgat calistirilir. Bu durumda alternator zaten gerekli destegi saglamaya baslamistir.  Tabii sizinde irgat toplarken demir uzerine yol vermeniz gerekir, irgat tekneyi demire dogru cekmemelidir. Bu esnada ve sanziman bosta iken biraz yuksek devir vermek zaten alternator destegini arttiracaktir.


Bir sabah kalktiginizda servis akusunu bos bulabilirsiniz, dolaplar yada acik kalmis bir ekipman servis akulerini bitirmis olabilir. Ama motor akusu salteri motor kapatildiginda kapatilir ve irgat disinda bir ekipman baglanmadigi icin hep sarjli kalir.


Aku gruplarini acil durumlarda paralelleyecek bir gecis salteri olmasi durumda ise bircok riske karsi onlem almis olursunuz.


Gorusler ikiye bolunmus durumda. Teknenin sartlarina gore karar vermek gerekir. Servis aku kapasiteniz cok buyukse , irgatin yaratacagi voltaj dusumu elektroniklere zarar vermez ama zayif bir servis grubu ile bircok ariza yasarsiniz. Buzdolabi motoru yanabilir, kisa sureli elektrik soku baska cihazlara zararlar verebilir. Irgat butonuna her bastiginizda iceride buzdolabi acilip kapanacaktir, yada motoru dusuk voltaj yuzunden asiri akim cekecektir. Servis aku voltaj dusmus ise zaten irgati devreye soktugunuzda voltaj iyice dusecek ve akim artacaktir. Kabloda biraz ince ise isin icine kayiplarin karesel etkisi girecek...zincirleme bir olumsuzluk yasanacaktir.


Alternator eger bir voltaj kontrollu role ile (VCR) onceligi motor akusune veriyorsa ve motor akusu de zayifsa alternator destegi servis akulerine bagli bir irgata gitmez.
Paralelleme salteri yoksa demiri cekemez duruma dusersiniz motor akusu sarj edene kadar.


Isin icinde baska bir parametre aku gruplarinin irgata uzakligi konusuda var.


Demek istedigim kesin bir cevap yok bu konuda ama bir elektrik muhendisi olarak her iki secenegin arti ve eksilerini kendi teknemin devresi ve imkanlari cercevesinde degerlendirerek irgat tesisatini yenilerken irgati motor akusune bagladim.


Cok ikilemde kalirsaniz, aku gruplari arasina bir paralelleme salteri takin eger yoksa ( 300-400amperlik bir  secici salter).


Motoru calistirip, demir uzerine tatli tatli, irgat zincir toplarken ilerleyin. Demir dipten kalktiginda yada irgatin sesi degistiginde bosa alip sanzimani devir arttirin (2000rpm vb uygun dizellerde).


Eger irgat servis akusune bagliysa demir alirken hassas elektrikli cihazlari kapatin. Bu dolap durduk yere niye bozuldu, radarim az once calisiyordu dememek icin. Her cihazda dusuk voltaj korumasi yok malesef.


Farkli bir riski dile getirmeye calistim, umarim anlasilir olmustur.


Kolay gelsin, iyi seyirler.

*

    Ö. Ö.

Irgat 80-100A çekerken (motorunuz da çalışırken elbette) voltajınız cihazları bozacak kadar (9V ve altı) düşüyorsa zaten o akü grubunuz ölmüştür, değiştirmelisiniz.

Akü test cihazlarında 9V "bad" seviyesidir. Testte buraya düşen akü değiştirilir.

öZgür (mobil)

*

    A. D.

Bağlantıları görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap
Bu konuda cok farkli yorumlar var , sorunun kesin bir cevabi yok.


Motor akusune baglanmali diyerek baska sebepler de soylenebiliyor.
Ornegin;
Servis akunuz zayifsa irgat calisirken tum diger elektrikli arac ve elektronikleriniz voltaj dusumunden dolayi zarar gorebilir veya devre disi kalabilir.


Olmaz ise olmazi bu isin, motor calisrken irgat calistirilir. Bu durumda alternator zaten gerekli destegi saglamaya baslamistir.  Tabii sizinde irgat toplarken demir uzerine yol vermeniz gerekir, irgat tekneyi demire dogru cekmemelidir. Bu esnada ve sanziman bosta iken biraz yuksek devir vermek zaten alternator destegini arttiracaktir.


Bir sabah kalktiginizda servis akusunu bos bulabilirsiniz, dolaplar yada acik kalmis bir ekipman servis akulerini bitirmis olabilir. Ama motor akusu salteri motor kapatildiginda kapatilir ve irgat disinda bir ekipman baglanmadigi icin hep sarjli kalir.


Aku gruplarini acil durumlarda paralelleyecek bir gecis salteri olmasi durumda ise bircok riske karsi onlem almis olursunuz.


Gorusler ikiye bolunmus durumda. Teknenin sartlarina gore karar vermek gerekir. Servis aku kapasiteniz cok buyukse , irgatin yaratacagi voltaj dusumu elektroniklere zarar vermez ama zayif bir servis grubu ile bircok ariza yasarsiniz. Buzdolabi motoru yanabilir, kisa sureli elektrik soku baska cihazlara zararlar verebilir. Irgat butonuna her bastiginizda iceride buzdolabi acilip kapanacaktir, yada motoru dusuk voltaj yuzunden asiri akim cekecektir. Servis aku voltaj dusmus ise zaten irgati devreye soktugunuzda voltaj iyice dusecek ve akim artacaktir. Kabloda biraz ince ise isin icine kayiplarin karesel etkisi girecek...zincirleme bir olumsuzluk yasanacaktir.


Alternator eger bir voltaj kontrollu role ile (VCR) onceligi motor akusune veriyorsa ve motor akusu de zayifsa alternator destegi servis akulerine bagli bir irgata gitmez.
Paralelleme salteri yoksa demiri cekemez duruma dusersiniz motor akusu sarj edene kadar.


Isin icinde baska bir parametre aku gruplarinin irgata uzakligi konusuda var.


Demek istedigim kesin bir cevap yok bu konuda ama bir elektrik muhendisi olarak her iki secenegin arti ve eksilerini kendi teknemin devresi ve imkanlari cercevesinde degerlendirerek irgat tesisatini yenilerken irgati motor akusune bagladim.


Cok ikilemde kalirsaniz, aku gruplari arasina bir paralelleme salteri takin eger yoksa ( 300-400amperlik bir  secici salter).


Motoru calistirip, demir uzerine tatli tatli, irgat zincir toplarken ilerleyin. Demir dipten kalktiginda yada irgatin sesi degistiginde bosa alip sanzimani devir arttirin (2000rpm vb uygun dizellerde).


Eger irgat servis akusune bagliysa demir alirken hassas elektrikli cihazlari kapatin. Bu dolap durduk yere niye bozuldu, radarim az once calisiyordu dememek icin. Her cihazda dusuk voltaj korumasi yok malesef.


Farkli bir riski dile getirmeye calistim, umarim anlasilir olmustur.


Kolay gelsin, iyi seyirler.

Şimdiye kadar 100den fazla tekneye proje çizdim ve uyguladım. Hiç bir zaman ırgat , sanal çapa ,baş pervane gibi anlık olarak yüksek akım çeken üniteleri makine start aküsüne bağlamadım both şalter gibi ilkel ve kullanım yanlışlığı durumunda akülerin canına okuyacak devreleri tekneye sokmadım isteyen olursa da kendisinin takmasını rica ettim. Gerekirse yeni akü bankı kurdurdum servis akü bankı yetersiz ise. Gerekiyorsa buzdolabı bozulsun ama makinesiz kalmaktan iyidir. Makine desteği her zaman şarttır. Makine start a yüklendiniz attınız çektiniz arka arkaya makine devrede ama ilk olarak aküye abanır bu tip aletler akü üzerinden beslenir alternatör yardımcı olur. Diyelim hava kabarık ırgat çok ısındı ve alternatöre çok yüklendi makinenin de devri düşük hop makine stop etti. Buzdolabına mı yanacaksınız yoksa tekneye mi?
Both şalter kullandınız devrede. Evet paralellediniz makine çalışıyor sorun yok. Sonra yanaştınız makineyi kapattınız both şalteri de çevirmeyi unuttunuz ( Yüzlerce kez bu şekilde unutan insanlara rastladım işim gereği) Makine start ve servis aküleri paralel. Ooh yandı gülüm keten helva.
*

    E. B.

Alper Bey cok kesin bir sekilde ret ediyorsunuz alternatif dusunceyi ki her iki dusunce de geri planda teknik bir noktaya dayaniyor. Yoruma degil.


Both salteri acil durumda bir kurtarici olarak gordugum ve onerdigimi atlamis olabilirsiniz. Gundelik bir kullanim icin degil. Eger bu yapi varsa elinizin altinda zaten dediginiz senaryoya dusmezsiniz.


Diger taraftan cok net yazdiniz, kesin bu sekilde olmali diyorsunuz ancak bu konu denizcilik camiasinda cevabi net olmayan bir konu. Turkiye disindaki , denizcilik camiasinin takip ettigi PBO beya YW forumlarina bakarsaniz iki farkli secenegin de hala tartisildigi goruluyor.


Ancak teknenin yapisina ve imkanlarina gore , o tekneye uygun bir dogrusu olabilir. Sifir tekne imalati yapiyorsaniz  daha farkli durumlarda olusur, istediginiz gibi aku yerlesimi yapar, yeni aku banki olusturulur.


Eger bu isin bir kesin cevabi olsaydi zaten irgat kurulum dokumanlarinda da bu belirtilirdi (sadece Quick manueline baktim, hangi akuye baglanacagi acikta birakilmis) Bunun bir kesin cevabi olsaydi, zaten bunu belirtirlerdi diye dusunuyorum.


Bu konuda ancak bir standart/class ve onay kurumunun bir zorunlulugu varsa ki denk gelmedim ozel teknelerde, bu zorunluk bir tek cevap olabilir.  Bu sekilde bir bilgiye sahip olan  geko varsa bizler icin en aydinlatici cevabi verecektir.


Belki standart uretim tekne sahibi geko lar bu konuda yardimda bulunabilir, tekne modeli ve baglanti seklini yazarak.

*

    A. D.

Erdal Bey bu tip teknik konular tecrübe ile sabittir illa ki bir standartının olması gerekmez. Kablo kesiti vs herşey bu konuda belirleyicidir. Bu iş için en mantıklısı ayrı bir akü bankı konulup optima odyssey gibi TPPL agm akü ile donatılmalıdır. En sağlıklısı budur. Eğer baş pervane varsa baş pervane akülerine bağlanır aynı şekilde.  Motor aküsüne bağlanmasının bir başka sakıncası da kablo kesitidir. Genellikle akü ile motor arası mesafe kısa olduğu için ve yelkenli teknelerde motoryatlardaki gibi çok yüksek hacimli motorlar kullanılmadığı için üreticiler kablo kesitini maliyetlerden kısabilmek için yeteceği kadarını kullanır yani " yaw bu adam şimdi ileride buna şunu bağlar bunu bağlar bu kabloyu da kalın kullanalım" demez. Yetecek kadarını kullanır. Minimum 1000 Wattlık bir enerjinin 2 dakika boyunca sürekli kullanılacağını normal olarak akıl etmez. Sonucunda ne olur "mühendis" olarak size anlatmama gerek yok sanırım. Haa servis akü grubu jel mi kullanıldı ve yeni bir akü bankı konulacak yer mi yok. Servis aküsünün kablo kesiti kalınlaştırılır ve oraya motorun ihtiyacı olanın çok daha üzerinde bir AGM akü yerleştirilir. Ancak o şekilde olur. Ama mevcut sadece motora yetecek bir aküye ırgat bağlanmaz. Bir önceki yazımda bahsettiğim örnek yaşanmış bir örnektir yaşanılması düşünülen bir örnek değildir. Tekne sahibinin sürüklenen ve biten makine start aküsünün yerine can hıraç şekilde servis aküsünü söküp motorun oraya taşıyarak tekneye çalıştırıp kurtarmasını bildiğim için yazdım. Öyle bir durumda kimse buzdolabını düşünmez merak ediyorsanız.
*

    E. S.

Konuyla ilgili bir sorum olacak, yukarıda konuşulan senaryolardan biri gerçekleşti ve bir şekilde start aküsü kullanılamaz hale geldi. Both şalteri servis aküsüne geçirip, servis aküsünden marş basmanın bir dezavantajı olur mu?
*

    H. E.

Bağlantıları görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap
Konuyla ilgili bir sorum olacak, yukarıda konuşulan senaryolardan biri gerçekleşti ve bir şekilde start aküsü kullanılamaz hale geldi. Both şalteri servis aküsüne geçirip, servis aküsünden marş basmanın bir dezavantajı olur mu?
Servis akülerinin CDC değeri yeterli ise olabilir. Dandik jel aküler var ise motor yine çalışmayabilir.
Ben both şalter yerine böyle durumlar için akü takviye kablou bulundurmayı yeğliyorum. Gerekli durumlarda iki aküyü irtibatlandırıp bir süre zayıf aküyü şarj edebilmek mümkün böylece.
« Son Düzenleme: Haziran 07, 2021, 17:29:01 Gönderen: Hakan Erim »