0 Üye ve 1 Ziyaretçi konuyu incelemekte.

*

    D. H.

MARSİLYA’DAN MARMARİS’E, DENİZDE BİR GAZETECİ
« : Haziran 08, 2012, 12:01:28 »
Mail kutuma bugün düşen bir yazıyı paylaşmak istiyorum:
       
    Sevmezseniz başarılı olamazsınız. Olsanız da yaşamınızın ileriki dönemlerinde o boşluğu hissedersiniz. Ömrünü suyun üstünde veya altında geçiren kişilerden bahsedeceğim. Köprüüstünden veya makine dairesinden bakıldığında onların dünyası, haleti ruhiyeleri bir başkadır, sanki daha derinlerdedir. Açık denizlerde veya bir kıyı kentinde dalgıç olarak yaşamışlarla, birde suyun altında ömürlerinin bir kısmını geçirmiş denizaltıcılar var. Onlar için deniz çok yönlü bir tutku, her dönemi ayrı bir macera çıkını gibidir.
      Üç kişi sohbet ediyoruz; yanımda iki uzak yol ehliyetli denizci var, biri kaptan, diğeri baş mühendis. Konu, önümüzde duran ve 4-5 gündür devam eden, “Hasan Kaptan’ın seyir defteri” olacak. Milliyet’te tefrika halinde yayınlanıyordu, bitti. Neyi anlattığını, ne dediğini anlamak için 29 Mayıs 2012 tarihli gazetedeki giriş parağrafına dönelim:
      -9 Mayıs 2012 Çarşamba günü Fransa’nın İspanya sınırına yakın Port Leucate isimli bir marinasından vira bismillah dedik. Çok ürkülen, Lion körfezini selametle aşıp ulaştığımız Korsika Adası’nın Bonifacio Limanı’nda, havadan dolayı mecburen üç gece geçirdik... Daha sonra Mare Tarano’yu-Tiran Denizi’ni arada bir yüreğimiz ağzımıza gelerek arkamızda bırakıp Sicilya’nın Mesine Limanı’na geldik... En zorlu etaplardan biri de 48 saat süren Adriyatik-İyon Denizi ve Yunanistan’ın Adriyatik girişindeki Patras Limanı-Korint Kanalı. Daha sonra Atina ve verelini Ege. 24 Mayıs 2012 Perşembe gecesi Marmaris’e ulaşıyorlar. Kendi anlatımlarıyla 15 gün 163 saatlik denizde seyir ve 1438 deniz mili.
      Hasan Cemal, günlük notlar halinde, denizde geçen yaşamını bu yazıyla aktarmış; sık sık sancak parantez içinde sağ taraf, iskele parantez içinde sol taraf, rüzgâr poyrazdan derken kuzeydoğu, kıble derken de güneydoğu gibi net açıklamalar getirmiş. Bazen de elektronik haritaya GPS ve otomatik pilota değiniyor. Onların manalarını, nerede kullanıldıklarını anlatmış. Metin Kaptan, “Nasıl buldunuz efendim?” dedi. Ben de “Tek kelimeyle harika. Ancak bu kadar güzel anlatılabilir. Biz Anadolu insanının anlayacağı kafasında tasarlayacağı şekilde anlatılmalıydı. O da öyle yapmış. Toplumun büyük, çok büyük kesimi denizden, deniz yaşamından, denizciliğe ait bilgiden yoksun. O konularda gazetelerdeki haberler kısır ve dar. İnce bir şerit gibi, bazen kişiler yazdığı konuyu, anlatmak istediği şeyi yeterince anlatamıyor; hele konu denizse, kaş yapayım derken göz çıkarıyor. Bu meselelerden çoğunlukla, uzak ve bilgisizler” dedim.
      Yazı serisi güzel; çünkü eğitici, öğretici ve topluma, okuyanlara denizi sevdirici bir çizgide seyrediyor. Eski duayen denizciler, Sadun Boro ve Necati Zincirkıran’ın eserlerini yazı boyunca gündemde tutuyor. Sadun Boro’nun birkaç eserini “Pupa Yelken”, “Bir hayalin peşinde” ve “Kısmetin Dümen Suyunda”yı tavsiye ediyor. Hasan Kaptan öyle bilinçli ve denizciliğe yardım etme azminde ki, bir kaç yerde bu kitapları bulabileceği yayın evinin adı; Denizler Kitabevi - İstiklal Caddesi’ni işaret ediyor. “Ey toplumun genç kuşağı, gidin siz de görüp, okuyup tanıyın” diyor.
      Bunun bir hizmet olduğunu, gereğince de yerine getirildiğine inanıyorum.
      Neden bu kadar önemsediğimi ve uzun anlattığıma şimdi değineceğim. Zira biz kara toplumuyuz; sudan, sahilden, gemiden ve onun nimetlerinden uzağız. Ne o hayır mı dediniz? Üç tarafımız deniz. Dünyada bu sektörden aldığımız pay %2’den daha az. Konuşmanız için bilmeniz gerek.
       2010 ilkbaharı, 4-5 yayıneviyle bağ kurup bir kitap yayınlatmak istedim. Bilmiyorum inanır mısınız, kimse okumuyor, yüzünüze bakmıyor. Hala oradan gelen bazı yazıları, e-mailleri saklıyorum. Bir editör, büyük bir yayınevinin editörü; “beni, deniz, gemi, dalgalar ilgilendirmez; anlatıma, cümle yapısına, noktaya, virgüle bakarım” demiş. Diğer iki üç editör de bunun gibi cevaplarla okumadan iade ettiler. Biz de tabii dünya denizciliğini en iyi anlatan bir Joseph Conrad, Ernest Hemingway, Stephen Crane, Victor Hugo (Deniz İşçileri)... Çıkmadı. Böyle giderse de çıkması zor. İspanya’da, İtalya’da İngiltere’de, Norveç’te... Kitapçı ve gazetecilerde, varsa denizciliğe ait yayınlar tercihen vitrinlerde de öne konur. Çok kullandığım “takoz” kelimesini, yaşamı nokta ve virgülden ibaret gören, sözde editörlerden bahsederken tetkik edince öğrendim ki, onlar Karaköy-Kadıköy vapurundan başka tekne görmemiş, yaşadığı çağın gerisinde ki okur-yazarlar.
       Adriyatik’teki Patras Limanı ile Ege’de Pire’yi denizden bağlıyan Korint Kanalı’nın bazı yerlerinde büyük bir geminin bile zor geçtiği yerler var. O kanalı iyi anlatabilecek güzel bir resim koymuş Hasan Kaptan. Ve “yıllar önce Ayşe ve Stelyo ile Korint’in üstünden köprülerden geçmiştik...” diyor. Bende yıllar önce Patras’ta demirletilmiş Türk bayraklı bir gemiye acil katılmam gerekti, yurda yeni dönmüştüm, o yeşil pasaportuma rağmen Galatasay’da ki Yunan Sefareti önünde Batı Trakya’ya gitmeye çalışan ve sıra bekliyen Türkler’le 6 gün vize için sıra bekledim. Her gün için bilet rezerve edildi. Yetkili pasaportumu verirken, “ 4 günlük Şengen vizesi verdik, 4gün içinde Yunanistan’ı terk edin…”dedi. Atina Hava alanına indikten 4,5 saat sonra Patras’ta denizden Yunanistan’ı terk ettim.
     Bazen soruyorum neden, Yunanlıların konuşmaları ile uygulamaları biri diğerini teyit etmiyor? Hani denizci milletler, denizcilere yardımcı olurlarda! Hasan Kaptan’ın Korint’i geçişi şen şakrak. Siz nereden bileceksiniz Kaan Kaptan’ın Yunanistan’daki mahkemesi ne safhada. Bu ülkeye girişi hala yasak mı?
     Denizcilik, bilgi, güvenlik ve tecrübe kelimelerinin birbirleriyle iç içe geçmesiyle oluşan sudaki yansımasıdır. Bu suyun üstünde, içinde, saatlerce altında-denizaltıda seyredebilir. Gökhan Efe Kaptan’ın kontrolünde amatör denizci Cüneyt Solakoğlu’nun yardımı ile Hasan Cemal’in anılarını yazdığı, “Hasan Kaptan’ın seyir defteri”nden her seviyede denize ilgisi olan kişinin öğreneceği şeyler var.
      Benim böyle bir teknem ve imkânım olmadı. Hasan Cemal’i tanımam, ama kendisini imrendim, kıskandım. Resimlerindeki duygusal haz’ı, yüzündeki içten tebessümden anlamaya çalışıyorum. Ben ise zaman içinde dünya denizlerini dolaşan mesleğin hamallarındanım. Mesela; Hamburg – Şanghay seyrini düşünün, 55 000 d.w.tonluk bir gemi, üç okyanusta seyir yapacaksın, birkaç mevsimi bir seyir – intikal boyunca bedeninde hissedeceksin. Hamburg (Kuzey Atlantik, Akdeniz) Port Said 3 543 deniz mili. Kızıl Deniz, Hint Okyanusu, Büyük Okyanus, yani Port Said – Şanghay 7 256 deniz mili.  12 d.mili ortalama süratle gidersen, Süveyş Kanalı’nda giriş sırası beklemezsen, Kızıl Deniz çıkışında Sokotra Adası çevresinde korsan saldırısından çekinerek rota tashihleri yapmazsan, havada bozmazsa, çapariz vermezse 37,5 günde; yok 15,5 d.mili ile hiç durmadan seyir devam ederse 29 gün sürer. Zor değil mi? İçinde meslek aşkı ve sevgi kırıntıları olmazsa çekilmez.
      Altı günlük yazı serisi bittiği gün, gene aynı gazetede, yeni nesil gençleri denizlere bağlamaya, sevdirmeye çalışan Meriç Köyatası, “Hoş geldin Hasan Kaptan” demiş yazısında; Ege’den gelen bir esintiyle. Sonrada birkaç can alıcı tavsiyede bulunarak yazısını şöyle noktalamış: “ Deniz insanı paylaşımcıdır, burada yaşamaktan keyif alan kişi doğanın ve çevrenin bir parçası olmuştur”
    Yazının getirdiği bilgilenme, deniz merakını kamçılama ve gençlere örnek olmanın dışında, hiç eleştireceğin bir şey yok mu derseniz, tabii var. Duayen denizci Sadun Boro’nun bir sözüne katılmıyorum, “ Deniz güvenliğinin birinci şartı denizden korkmaktır” diyor. Hayır. “ İlk şart, deniz güvenliğini tam ve iyi sağlamak ve denizden korkmamaktır.”
      Peace yelkenlisi 16 metre , teknik donanımı iyi, mürettebatı denizci,“Marsilya’dan Marmaris’e 163 saat, 1438 deniz mili” adlı yazı dizisi, “ Altı günlük Hasan Kaptan’ın Seyir Defteri’ burada bitiyor ama ilerde tekrar devam edebilir” diyor. Bekliyoruz Hasan Kaptan. Şimdiden, “ Yolunuz Açık Pruvanız Neta Olsun”

7.Haziran.2012
Babür Hüseyin ÖZBEK
Bağlantıları görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap