0 Üye ve 1 Ziyaretçi konuyu incelemekte.

*

    O. B.

Attığım Demir/Tonoz Tutacak mı?
« : Temmuz 17, 2009, 14:11:56 »
Aşağıdaki bilgiler çok çeşitli kaynaklardan alınarak tarafımca harmanlanmış ve çok genellenmiş bilgiler olup yalnızca yelkenli tekneler içindir(bunları kullanarak demir atmayın).


Tekne su üstünde hareketsizken üstünde rüzgar yükü vardır. Çok genel olarak tekneye rüzgarın uyguladığı kuvveti şöyle hesaplayabiliriz.

P(Rüzgar basıncı, kg/m2)=V*V(Rüzgar hızı,knot)/80
F(Tekneye gelen kuvvet,kg)= P*A(tekne alanı,m2)

Tekne alanı : h(küpeştenin su üstü yüksekliği, m)*b(teknenin genişliği,m)*2  (Direk,arma, salınım vs için alanın iki katını almak gerekiyor)

Mesela benim tekne için 30 knotlık bir havada gereken kuvvet :

P= 30*30/80= 11.25 kg/m2
F= 11.25*0.9*3.1*2= 62.8 kg

Teknede ileri geri ve dalga hareketiyle oluşan kuvvetler ayrıca bir darbe etkisi yapmaktadır. Kaynaklar bunun için yukarıda hesaplanan kuvvetin 2 katını almak gerektiğini söylüyor. Yani

F= 125 kg

Şimdi, eğer tonoz yapacaksak ve en fazla 30 knot hava bekliyorsak ve tekneniz 31 feet ise(benimki) 125 bilemedin 130 kg lık bir ağırlığı dibe yollayın tonozunuz hazır.

Demir attık diyelim. Demir tutacak mı?
Genellikle demir atınca motora tornistan verip tutup tutmadığını kontrol ederiz.
Motor itme gücü(kg)= Max. Motor gücü(HP)*0.8*9

Benim motor 27 HP. Bu durumda tam yol tornistan verirsem demire verdiğim yükleme yaklaşık F=27*0.8*9=194.4 kg

Yani, yukarıdaki hesabı tersten yaparsak 37 knot buluruz. Tam yol tornistanın tuttuğu demirim 37 knot havaya dayanacak demektir(büyük dalga altında olmadığını farzediyoruz).

Diyelimki 10 kg çıpamız var ve 8 lik zincir kullanıyoruz. 8 lik zincir 1.3kg/m dir. 40 metre zincir döşersek, suya bıraktığımız toplam ağırlık
40*1.3+10=62 kg olacaktır. Suyun kaldırma kuvveti ihmal edilebilir düzeydedir.  Bu durumda hesabı yine tersten yaparsak teknemiz yaklaşık 20 knot rüzgarda demir gömülmese bile emniyette demektir.





*

    O. B.

Ynt: Attığım Demir/Tonoz Tutacak mı?
« Yanıtla #1 : Temmuz 17, 2009, 15:16:33 »
Yanlış anlamaya yol açmasın. Benim teknem 31 feet boyunda, genişliği 3.1 metre, küpeştenin su üstü yüksekliği 90 cm. Ayrıca yukarıdaki hesaplar teknenin alargada olma hali içindir ve motoryatlar için değildir.
« Son Düzenleme: Temmuz 17, 2009, 15:17:50 Gönderen: Orhan Barut »


*

    M. E.

Ynt: Attığım Demir/Tonoz Tutacak mı?
« Yanıtla #2 : Temmuz 17, 2009, 15:18:13 »
Hesaplar kabaca doğru.
Orhan Korsan'a bu detaylı "mühendislik" çalışması için teşekkür ederiz )))
Ancak unutulmamazsı gereken unsur, kuvvetleri karşılaştırırken, zinciri ve çapanın dibe tutunma kuvvetini nasıl hesapladığı pek açıklanmamış. Malumunuz 100 kiloluk bir tonoz-zinciri dibe bıraktınız mı o unsur dipte (suyun kaldırma kuvveti ihmal edilse bile) o oranda bir tutunma sağlayamayabilir, velev ki (RTÖ gibi oldu ama) çapa dibe tutunmasın.
Dolayısıyla çapanın ne olduğu, şekli-şemali, dibin yapısı, gibi bir dolu unsur bu karışık hesapta bilimezleri oynar durur. Misal dip erişetelikse muhtemel çapa işe yaramayacak, sadece zincir sermiş gbi olunur.
ben şahsen, uygulamalardan gördüğüm ve edindiğim tecrübede, müsade ederseniz ne yaptığımı açıklayayım.

demir atar ve zincir döşerken pinti davranmayın. Ne hesapladıysanız bir 10 metre benim için fazladan serin, demiriniz ne olursa olsun, zinciriniz denizde dursun, zincirlikte değil... )))


*

    O. B.

Ynt: Attığım Demir/Tonoz Tutacak mı?
« Yanıtla #3 : Temmuz 17, 2009, 16:07:04 »
MErem korsan,
öncelikle doğum gününmüş kutlu olsun. Hesaplar demirin zemine tutunma gücü ile ilgili değil. Birinci örnekte tam yol tornistan verip demiri tutturuyorsun ve artık tekne hareket etmez hale geliyor. Bu durum minimum 194 kg lık kuvvete dayanacak demektir. Daha fazlasına da dayanacağı muhakkak(yeterli kaloma verirsen). İkinci örnekte demirin tutmamış hali ele alınmakta.
Benim tüm aramalarıma rağmen deniz dibi jeolojisine ve demir tiplerine göre tutunma gücü ile ilgili bir yayın bulamadım. Bu demektir ki mühendislik buna yeterli değil. Resimleri görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap


*

    O. B.

Ynt: Attığım Demir/Tonoz Tutacak mı?
« Yanıtla #4 : Temmuz 17, 2009, 16:51:45 »
Bu konuda son bir şey daha eklemek istiyorum. Demir tuttu tutmadı konusu bana göre biraz abartılıyor gibi geliyor(bizim sularımızda). Bizim sahillerde genellikle fırtına dendi mi 8 bofor hava var demektir. Bu hava maksimum 40 knot rüzgar yapar. Diyelim ki denizdesiniz ve korunaklı bir yere kaçtınız. Sığınılan yer korunaklı ise burada rüzgar olsa olsa 20 knot civarında olur. Hesaplara göre 40 metre zincir döşerseniz demirin tutup tutmadığı ile çok fazla ilgilenmenize gerek kalmaz.
Bizim sularda problem genellikle kısa kaloma ve kıçtan kara bağlanmaktan doğuyor. Sert havada, bana göre kıçtan kara bağlanmak doğru değil. Alargada kalıp rüzgarı karşıdan almak ve tekneyi salınıma bırakmak gerekiyor.
Yani MErem korsanın dediği çok doğru.  Siz demiri boş verin ve  ne kadar zinciriniz ve halatınız varsa hepsini döşeyin gece rahat uyuyun.
Eğer hava 8 bofordan çok daha fazla ise o zaman ustalara sorun ben bilmiyorum Resimleri görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap
« Son Düzenleme: Temmuz 17, 2009, 16:56:42 Gönderen: Orhan Barut »

*

    m.

Ynt: Attığım Demir/Tonoz Tutacak mı?
« Yanıtla #5 : Temmuz 17, 2009, 17:16:27 »
Demiri atarken şamadıra bağlamak (ki bunu her zaman yapmak lazım bence) ve hava sertse zincirin 15-20 metrelik bölümünde bir yere ağırlık koymak fayda sağlarmı ? 
*

    O. B.

Ynt: Attığım Demir/Tonoz Tutacak mı?
« Yanıtla #6 : Temmuz 17, 2009, 17:28:07 »
Bana göre eğer demir attığımız yer kum veya balçık ise şamandıraya gerek yok ama kayalık bir yer ise ve demir bir yere takılırsa demiri yerinden sökmek çok zor. Bunun için demire (zincirin bağlı olduğu yerin tam tersine ve ana gövde üstündeki deliğe) bir ince halat bağlayalım. Demiri salalım ve dibe değdikten sonra halatın diğer ucunu zincire bağlayalım  . Halat zincirle beraber dipte dursun. Zinciri toplarken halatın ucu da gelecektir. Demiri sökemezsek zinciri boşlayıp tekneyi demirin diğer tarafına getirip halatı kullanarak demiri ters taraftan çekmek gerekecektir.
Aynı işi demire bağlı şamandıra da görür ama sakıncalı tarafı gece birisi görmez ise pervanesine dolanır.
Ağırlık koymak(hatta ikinci demiri ağırlık yerine bağlamak) sanırım benim bilmediğim kısma yani çok kuvvetli havalarda yapılacaklar bölümüne giriyor Resimleri görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap. Çok işe yaradığına dair kaynaklar var.
« Son Düzenleme: Temmuz 17, 2009, 17:29:08 Gönderen: Orhan Barut »
*

    A. Ç.

Ynt: Attığım Demir/Tonoz Tutacak mı?
« Yanıtla #7 : Temmuz 17, 2009, 21:43:13 »
Ağırlık koymak sakin havalarda daha çok işe yararsa da sert havalarda pek de işe yaramaz. Bu konuda tecrübelerini okuduğum ve dinlediğiim bir çok kişi teyid etti. Rüzgar arttığında tekneye yükleniyor ve zincir hatta üzerinde ağırlık olsa bile düz bir hat haline geliyor. Yani halatla demirlemeden çok farkı kalmıyor. Ağırlığın amacı (zincirin kendi ağırlığı olsun ek ağırlık olsun) demirin yatay çekilmesini sağlamaktır. Hava sertlediğinde bu özellik büyük ölçüde ortadan kalkıyor(muş). Bu nedenle en doğrusu bırakılablidiği kadar bol kaloma bırakıp çekme açısını yataylaştırmaktır.
*

    O. B.

Ynt: Attığım Demir/Tonoz Tutacak mı?
« Yanıtla #8 : Temmuz 17, 2009, 22:24:18 »
Ahmet korsan,
benim okuduğum bazı kaynaklarda ağırlığı tekneye yakın koyuyorsun. Hatta çift demir atıp birleşim noktasına ağırlık koyup tekneye halatla bağlıyorsun. Hava bastırıp tekneye yüklendikçe ağırlık havaya kalkıp aşağı iniyor ve bir çeşit damper etkisi yapıyormuş. Bağlantıları görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap adresinde Charles E Kanter "How to create an instant hurricane mooring" isimli yazısında  3 demir ve ağırlıkla Eric kasırgasını (120 knot) nasıl atlattığını anlatıyor. Lütfen okuyup bize  bir değerlendirme yapabilir misin?
« Son Düzenleme: Temmuz 17, 2009, 22:27:52 Gönderen: Orhan Barut »
*

    M. E.

Ynt: Attığım Demir/Tonoz Tutacak mı?
« Yanıtla #9 : Temmuz 17, 2009, 22:59:49 »
Fırtına şartlarında demirde yani alargada kalmak zorunluluğu varsa, mutlaka ikinci demir atılmalı. Araları 60 dereceden dar açıyla atılmalı, ben 45 tercih ediyorum.  İlki zincir olduğu için kuvvetli bir bosa kancası ve üstünde tercihen lastiği de olan, uzun (en az yaklaşık 10-15 metre) esnek- demir halatından bosa yapılmalı. Bu hem ırgata binen yükü azaltıyor, hem de demiri dipten kurtulmasına sebep ani yüklenmelere engel oluyor, bir tür süspansiyon.
İkinci demir zaten uzun bir demir halatına bağlı olduğu için esnemesi maksimum. Lotus'ta 20 kg lık Danfort ucuna 10 metre 8 mm'lik zincir, ucunda direkt örülmüş 14 lük 70 metre yekpare polyester halat var. Bu ikinci demirin de zincirinin, teknenin en az 1,5 katı olması gerektiğini söyleyenler var zincir kalınlığı teknenin ırgat kavaletası ile aynı olması adetten. Eğer takılır ederse, ana demiri çıkartıp, ırgat ile bunu aynı sisteme ve kavaletaya takmak için.
Ama fırtına söz konusuysa, yani 28-30 knotların üstüne çıkan havalarda, demirde kalmamak için elden gelen her yol denenmeli, hele de zemine güvenilmeyen bir yerde isek. Rüzgarüstüne (kayaya-babaya yoksa ağaca) koltuk almak, tercihen rüzgarın yönüne uygun açıları ayarlayıp baştan ya da kıçtan kara olmak daha iyi olur kanısındayım.
Genelde kuytu köşelere girildiğinde, rüzgar karadan esiyorsa, hele bulunduğumuz yer bir yamaçtaysa (ki güney kıyılarımızda sıkça olan bir durum) yardan inen civarnalar ve kaçakların hızı çok fazla olabiliyor. Bütün gece 40 knotlarda estiği halde demir alıp, koyun dışına çıkıldığında açık denizdeki rüzgar hızının 20-25 lere düştüğünü hayretle gözlemlemek gayet olası. Ha o havada demir alıp dışarı çıkılır mı ayrı konu ama bu da bir alternatif ve iyi bir hazırlık ile çok da gözde büyütmemek lazım, onu söylemeye çalışıyorum.

Biz ağırlık kullanmıyoruz, keza demirin yerini gösteren şamandıralara da alışamadık.
Takılırsa o ayrı konu...
« Son Düzenleme: Temmuz 17, 2009, 23:02:35 Gönderen: Mehmet Erem »
*

    O. B.

Ynt: Attığım Demir/Tonoz Tutacak mı?
« Yanıtla #10 : Temmuz 17, 2009, 23:07:32 »
Bahsettiğim yazı Bağlantıları görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap adresinde de var. Ben okuyorum ama tam olarak anlamıyorum birisi anlatırsa sevinirim.
*

    M. E.

Ynt: Attığım Demir/Tonoz Tutacak mı?
« Yanıtla #11 : Temmuz 18, 2009, 00:01:06 »
Anladıklarım şunlar.
Başa ana demirini atıyor (danfort 22), sola ve sağa da (aralarında 120 derece olacak şekilde) birer adet fortress (FX11). Bunların üçünü de sahilde bulduğu yaklaşık 20-30 kiloluk bir betona bağlıyor. Üç demirde, yıldız şeklinde beton bloğa geliyor ve oradan tekneye bağlanıyor.
Rüzgarın en sert estiği anlarda dahi beton bloğun su yüzeyine kadar gelmediğini anlatıyor.
Anladığım kadarıyla bu sayede zincirlerin açıları deniz dibine çok dar bir açı oluşturdukları iiçn demirler tutmuş ve taramamış.
Sözkonusu kasırganın 120 knotla estiği düşünülürse, ve de taramamışsa bu adam bir şeytan! )))
Mantığı falan hiç önemli değil, bundan sonra hep böyle demir atcam...


Do not trust an ordinary chain hook under these circumstances unless it is moused. ne demek tam anlayamadım bir de nchor-sailing ile ne kast edildiğini de?

Bu arada tekne 32 feet bir katamaran ve çok az draftı var.
Sadece 3 metreye, çamur zemine demir atıyorlar ve 3 gün boyunca hazırlık yapp fırtınayı bekliyorlar.

Uzun hazırlığın yararlarından bahsetmiş
Diğer teknelerden uzak durun özellikle charter tekneleri ve sahipleri olmayanlardan diyor.
Rüzgarın yön değişikliklerini ve ana yönünü önceden bilmek, hurricane olayında önemli. (O kısmı-şimdilik-bizi çok ilgilendirmiyor, alahtan! ))
İlk demir atan siz olun diyor.
Kazalar hep tarayan teknelerden dolayı oluyor diyor, zaten sizin ağırlığınızı zar zor taşırken üstünüze yaslaan bir 2 veya 3 tekne demirinzi söker alır diyor.
Uzakyolcular kendi teknelerini iyi tanıyorlar ama chatercılardan korkun diyor vs vs...
Ama en iyi lafı en son söylemiş, "Knowledge is the key to survival"
Kurtuluşun anahtarı bilgide gizlidir, gibilerinden çevrilebilir.

Yararlı bir yazı, teşekkürler Orhan Korsan.
Bana iyi fikirler verdi Resimleri görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap
*

    m.

Ynt: Attığım Demir/Tonoz Tutacak mı?
« Yanıtla #12 : Temmuz 18, 2009, 00:04:38 »
Orhan korsan,
Bazı kelimeleri sapıtık ama ne demek istediği üçaşşağı beşyukarı google translate den anlaşılıyor.

Bağlantıları görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap

« Son Düzenleme: Temmuz 18, 2009, 00:05:06 Gönderen: Mehmet Sütçü »
*

    m.

Ynt: Attığım Demir/Tonoz Tutacak mı?
« Yanıtla #13 : Temmuz 18, 2009, 00:19:56 »
Ben şu cümleye takıldım. Tercümesinde tam anlaşılmıyor...

Many modern boats, especially fin-keel, spade rudder, dinghy underbody configurations are notorious for anchor sailing.

Tercümesinde şu cümle çıkıyor..

Birçok çağdaş tekneler, özellikle fin-keel, maça dümen, filika underbody yapılandırmaları çapa yelken için en kötü üne sahip.

 
*

    Ö. O.

Ynt: Attığım Demir/Tonoz Tutacak mı?
« Yanıtla #14 : Temmuz 18, 2009, 00:32:40 »
Bence anchor sailing'ten kasıt demirlemeli seyir yani marinada değil demirde gecelemeli seyir.

Böyle varsayarsak tercüme:

özellikle fin salmalı,dümeni karinadan sarkan(bknz.aşağıdaki resim),dingilerdeki gibi bir su altı şekline sahip olan pek çok modern tekne demirde geceleme konusunda kötü üne sahiptir.

Resimleri görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap