0 Üye ve 1 Ziyaretçi konuyu incelemekte.

*

    H. H.

Batı kaçağı - Downburst?
« : Eylül 15, 2017, 12:19:59 »
Temmuz ayındaki kaçak sonrası konuya ilgim yine depreşti. Bu sefer biraz daha fazla eşeledim ve galiba meteorolojiyi biraz anlamaya başladım. Anladığımı sandığımı buraya yazıyorum ki bilenler doğru istikameti göstersinler lütfen.

Hava hareketleriyle ilgili en önemli fakat konunun ilerleyen kısımlarında küçük bir paragraf içine saklanan bir durum var. O da şu ki soğuk ve sıcak hava kütleleri karşılaştığında biribirleri ile karışmayı reddediyorlar. İnsan doğal olarak havanın kolaylıkla karıştırılabilir olduğuna inanıp, kuzeyden gelen kutup havasıyla güneyden gelen sahra havasının zeytin yağı ile su gibi biribirini itelemeye çalışacağını düşünemiyor. Bu basit gerçek cephelerde niye bütün o tantananın oluştuğunu anlamanın temeli sanırım.

İkinci konu ölçümlerin ezici çoğunluğunun sadece yer istasyonlarıyla sınırlı olması. Her ne kadar cephe hareketlerinin düşey eksende de sonuçları olsa da (soğuk hava kütlesinin ileri hareketiyle sıcak hava kütlesinin yukarıya itilmesi gibi) genel olayı iki boyutlu düşünmeye meylediyorum. Her yer istasyonunun yanına 5-10 bin metrelik kuleler dikemeyeceğimize yada her 15 dakikada bir her istasyondan balon salamayacağımıza ve radar da sadece su buharını görebildiğinden, yüksek irtifalardaki hava durumu konusunda bilgi eksikliği oluşuyor.   

Üçüncü konu ise dengeli, dengesiz hava (Bunu tercüme ettim, belki başka terimi vardır). Prensip basit,ısınan hava yükselir. Dolayısıyla altta kalan hava kütlesinin sıcaklığı yukarıdaki kütleden soğuk ise alttaki kütle yükselemez. Alttaki kütle sıcaklığı üstteki kütleden sıcak ise, alttaki kütle üstteki ile yeniden denge konumuna gelene kadar yükselir.

Üçüncü şıktaki durum değişik sıcaklıktaki kütlelerin karışmak istememesi nedeni ile dengesiz konum oluştuktan sonra (buna kararsız denge konumu demek daha doğru sanırım) koşullar izin verdiği anda aniden yukarıdan aşağıya kuvvetli akıma sebep olmakta. Ki bu da bizim kaçak oluyor.

Aşağıdaki resimde üstteki durumlar dengesiz, alttakiler dengeli.

Bağlantıları görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap

Kaçak oluşmadan önceki sürelerde (gün yada günleri buluyor sanırım) hedef bölge rüzgarsız kalıyor. Yatay hava hareketlerinden mahrum kalan bölgede bunların doğurduğu düşey hareketler de olmuyor. Bunun sonucu zeytin yağı ve su gibi ayrışan hava katmanları alt katın aşırı ısınması yada yüksek irtifa rüzgarı ile gelen soğuk ve nemli havanın yaratacağı dengesizliğe açık hale geliyor. Yani biraz rüzgar her zaman daha güvenli durgun havadan denilebilir sanırım.

Şimdi 10 puanlık uzman sorusu. Aşağıdaki çizimde tipik bir kaçak var solda. Sağdaki düşük basınç fırtınası, geçen günkü İrma gibi. Kaçakta gördüğümüz gibi biraz açılı da olsa düşey bir dökülme ve sonra 360 derece yayılma var bir simit gibi. Görüldüğü gibi bu oluşumun ancak doğusundaysanız bir "Batı" kaçağından bahsedilebilir. "Marmarada olur batı kaçakları" sözü bu çizime göre anlamsız geliyor bana. Tekirdağında yada Bandırma garındaki adam bunu doğu kaçağı, kuzey kaçağı vs. diye mi adlandırıyor? Yoksa bu batı kaçağı başka birşey mi? Batı kaçağı terimi uzun süreli durgun, ısınan havaya rastadığımızda sadece batımızı kollamamız gerektiği gibi bir algı doğuruyor. Aslında her bi yerden kaçak olabileceğine göre asıl kollanması gereken yer sadece batımızdan fazlası sanırım.  Resimleri görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap

Bağlantıları görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap

Ne diyorsunuz?

Daha düşük açıyla yere inen ani akımlar da oluyor mu, yani sadece ileri doğru süpüren. Böyle bir oluşum var mı? Varsa bunun adı mı batı kaçağı? Bu sorular hala havada bende.    Resimleri görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap 





*

    S. Ş.

Ynt: Batı kaçağı - Downburst?
« Yanıtla #1 : Eylül 15, 2017, 12:36:18 »
Husnu korsan ,

Gecende yazmıştım Nergis koyunda yakalandım.Biz yakalandığımızda  sizin şekle göre microburst  gibi once tepeden açılı tekneyi suya bastırdı sanki gökten yere basınçlı hava kütlesi geldi  sonrada batıdan yanal itelemeye başladı ,baktık tarayacağız motoru çalıştırıp koyda en açık noktaya  almak zorunda kaldım  ,yarım saat kadar iteleme hareketi  (sürtünme ve çarpışma )sürdü sonra da azalarak devam etti. Tan vakti  sanki yeni biçilmiş çimler gibi deniz kokmaya başladı  ,ruzgar yonu kuzeye dondu...
« Son Düzenleme: Eylül 15, 2017, 12:36:51 Gönderen: Semih Sener »


*

    Ö. Ö.

Ynt: Batı kaçağı - Downburst?
« Yanıtla #2 : Eylül 15, 2017, 13:42:02 »
"Batı kaçağı" nüfusun ve denizcilik faaliyetlerinin daha yoğun olduğu Doğu Marmara için yerel bir isim.

Her yörenin kendi meşhur kaçağı vardır. Belki şansa bazıları yine batıdan geliyordur.

Türkiye geneline bakarsak, Azorlar'dan kopup kuzey Akdeniz ve Avrupa üzerinden doğuya gelen alçak basınç merkezleri ile Sibirya'dan inen yüksek basınç arasında kalan Anadolunun hakim rüzgarları alçak basınç öncesi Poyraz ve sonrası Lodos tur. Bu hakim rüzgar dışında gelişen Karayel genelde hızlı ve rahatsız edici olur. Al sana tüm Türkiye için batı kaçağı! Resimleri görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap

öZgür (mobil)



*

    H. E.

Ynt: Batı kaçağı - Downburst?
« Yanıtla #3 : Eylül 15, 2017, 14:54:49 »
Bağlantıları görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap
... Prensip basit,ısınan hava yükselir. Dolayısıyla altta kalan hava kütlesinin sıcaklığı yukarıdaki kütleden soğuk ise alttaki kütle yükselemez. Alttaki kütle sıcaklığı üstteki kütleden sıcak ise, alttaki kütle üstteki ile yeniden denge konumuna gelene kadar yükselir.
...

Dikkat ederseniz her zamanki sorumu sormuyorum.  Resimleri görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap

Çoktaan umudumu kaybettim.  Resimleri görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap


*

    Y. D.

Ynt: Batı kaçağı - Downburst?
« Yanıtla #4 : Eylül 15, 2017, 16:09:06 »
Ben bu tarz bir olayı, yanlış hatırlamıyorsam, 2003 yılında henüz optimist sınıfında yarışırken Foça'da yaşamıştım. Sonbahar-Kış gibi, bir sonraki hafta Karşıyaka Yelken'de il yarışı yapılacaktı. Biz de "yarış öncesi son antrenman, biraz alışalım" diye yarış yelkenlerimizi basmıştık. Havanın çok döndüğünü, gri ve boğucu olduğunu hatırlıyorum. Foça'da liman girişindeki feneri geçmiş, koy içinde İncir Adası ve Deveboynu lojmanlarının hizasında dağınık şekilde antrenörümüzden komut bekliyorduk. İncir Adasının arkasından bize doğru, Batı yönünde, gelen bir beyazlık fark ettik. "O ne ki acaba?" derken İncir Adasının görünmez olması, antrenörümüzün "KARAYA!" diye bağırması, hepimizin ıskotalara asılmamız ve en arkadaki arkadaşımızın batması arasında geçen süre oldukça kısaydı. Batan arkadaşı görünce ben sağanağı ıskotayı salarak karşıladım tabi Resimleri görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap Yukarıdan gelen hava, yağmur ve dolunun yanı sıra, şiddetli rüzgar su üzerinden de serpinti kaldırıyordu. Ada bu nedenle bir anda kayboldu sanırım. Karaya yakın arkadaşlar suya atlayıp teknelerinin başını tutarak fırtınayı atlattılar. Onlara bakmak için döndüğümde yüzümü acıtan doludan dolayı uzun süre bakamadım. Şapkam teknemin içine uçtu, yelken boş, alıyım diye içeri doğru uzandım az kalsın devriliyordum. Pırpırlayan yelkenle küpeştede oturarak tekneyi anca tartabiliyordum(!). Arkadan arkadaşlar seslendi, "salmayı yarıya kadar çek, yelkeni de yarım doldur bir de trapeze çık ufak ufak karaya doğru gidelim" diye. Onlar öyle yapıyordu, ben de salmayı çektim, ıskotayı biraz aldım, trapeze çıktımm... ve trapez kayışım koptu Resimleri görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap Kendimi denizde bulunca acilen yüzerek kaçan teknemi yakaladım.

30 dk içinde her şey bitti. Rüzgar hafif kuvvette ve güneyli esmeye başladı. Geniş apaz çıktığımız kulübe orsa döndük. Aileler karada, endişeli, benim yelkenimdeki pencere patlamış, arkadaşın güngörmez yırtılmış sarkıyor. Bir de bunlar kıymetli yarış yelkenlerimiz. Sağ salim atlattık ama korkuttu ve maddi hasar bıraktı. Adını o zamanlar "Bora" sanıyordum ama sanırım "Batı Kaçağı" doğrusu. Bir daha da denizde denk gelmedim.

Bağlantıları görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap
Batı kaçağı terimi uzun süreli durgun, ısınan havaya rastadığımızda sadece batımızı kollamamız gerektiği gibi bir algı doğuruyor. Aslında her bi yerden kaçak olabileceğine göre asıl kollanması gereken yer sadece batımızdan fazlası sanırım.  Resimleri görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap


Benim naçizane önerim hiç bir yönü kollamamanız. Baktınız geliyor, önemli şeyleri emniyete alıp 30 dk kadar sıkıca tutunun Resimleri görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap Resimleri görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap

*

    H. H.

Ynt: Batı kaçağı - Downburst?
« Yanıtla #5 : Eylül 15, 2017, 21:12:16 »
Bağlantıları görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap
Dikkat ederseniz her zamanki sorumu sormuyorum.  Resimleri görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap

Çoktaan umudumu kaybettim.  Resimleri görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap

Soru neydi yaw, unuttum.

Ben çok umutluyum bugün. İlk defa el incesi cevizi yaptım (Monkey fist).
Bütün cevizleri yapacağım sırayla.   Resimleri görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap
*

    H. H.

Ynt: Batı kaçağı - Downburst?
« Yanıtla #6 : Eylül 15, 2017, 21:35:51 »
Trafikte kös kös düşünürken aklıma geldi. Kaçağa sebep olan yapı yeterince büyükse bir kaç farklı noktadan patlama ihtimali de olabilir sanırım. Yüksek irtifadan yaklaşan soğuk havanın hızına göre patlama direkt aşağıya doğru değil de yere göre daha küçük bir açıyla da  olabilir. Ahşap yüzeye giren el rendesi bıçağı gibi bir açıyla ve geniş bir şekilde de oluşabilir. Üst tarafların durumu anlık takip edilemedikçe sürpriz olmaya devam edecek yani. Ben onu anladım. Ha bi işe yarıycak mı? Bi dahaki seferkinde ben dediydim derim 3.5 atarak sarılırken genoa vincine.
*

    H. H.

Ynt: Batı kaçağı - Downburst?
« Yanıtla #7 : Eylül 19, 2017, 00:11:53 »
HErim korsan kardeşim, konunun bu bölümü sana. Bugün yemedim içmedim, bi ton işin arasında senin beynini senelerdir küççük bir elma kurdu gibi kemiren o hain sorunun yanıtını bulmaya çalıştım.
Bakalım anlamışmıyım ( Anlatabilirsem anlamışımdır, sonra sen de anlatabilirsen sen de anlamış olursun, etc. etc.)

Önce soru; (sanırım şu şekilde)

Bağlantıları görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap

İmdüü, ön kabul; isobarlar hep yüzey seviyesinde, hava hareketleri bu seviyede yatay oluşuyor ve bunların düşey eksende de sonuçları oluyor. Yüksek basınç alanlarında da alçak basınç alanlarında da yükseldikçe basınç düşüyor.

Önce alçak basınç (kötü hava) durumu. Aşağıdaki resimde görüldüğü üzere, yüzeyde alçak basınç merkezine doğru rüzgar saat yönü tersine eserek havayı yığıyor. Ortada oluşan yığılma, başka kacacak yer olmadığından, havanın yukarı doğru çıkmasına sebep oluyor.

Bağlantıları görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap

Yükselen havanın basıncı düşüyor, bu nedenle hacmi artıyor. Bu durum fizik yasaları gereği havanın ısı  çekmesini gerektiriyor. (Bu klimanın içindeki gaz olsa o ısıyı odadaki havadan çekecek) Burada hava o ısıyı çevresindeki havadan, dolaylı olarak kendinden çekiyor ve soğuyor. Soğuyan hava yoğuşmaya, bulutlanmaya, yağışa, kötü havaya sebep oluyor.

Yani alçak basınç alanlarında hava ısındığı için değil, aşağıdan iteleyen olduğu için yükseliyor.


Aşağıdaki resimde yüksek basınç (Buenos Aires) alanı var. Burada tersi oluyor. Alandan dışarı doğru saat yönünde yayılan rüzgarlar alan ortasından hava çektiğinden yüksek irtifadan aşağıya doğru hava iniyor. Bu basıncın artmasına, ısınmaya, buharlaşmaya, yani bulutların dağılmasına, güzel havaya sebep oluyor.

Bağlantıları görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap

Özet;

Alçak basınç alanı- yatay toplaşma - yükselme - basınç azalması - soğuma - bulutlar - yağış
Yüksek basınç alanı - yatay dağılma - alçalma - sıkışma - ısınma - buharlaşma - güzel havalar

3. paragraftaki sorular çok kazık. Onları önce anlamak için çalışmam lazım.

Gerisi oldu mu acaba?       








*

    M. Ç.

Ynt: Batı kaçağı - Downburst?
« Yanıtla #8 : Eylül 19, 2017, 07:48:31 »
20 Haziran 2010'da Keşişleme 54 knot kaçırmıştı Pendik Haydarpaşa kanalında. 17 dakika sürdü.
*

    H. E.

Ynt: Batı kaçağı - Downburst?
« Yanıtla #9 : Eylül 19, 2017, 09:09:40 »
Bağlantıları görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap
HErim korsan kardeşim, konunun bu bölümü sana. Bugün yemedim içmedim, bi ton işin arasında senin beynini senelerdir küççük bir elma kurdu gibi kemiren o hain sorunun yanıtını bulmaya çalıştım.
...

Özet;

Alçak basınç alanı- yatay toplaşma - yükselme - basınç azalması - soğuma - bulutlar - yağış
Yüksek basınç alanı - yatay dağılma - alçalma - sıkışma - ısınma - buharlaşma - güzel havalar

3. paragraftaki sorular çok kazık. Onları önce anlamak için çalışmam lazım.

Gerisi oldu mu acaba?       



Anlattığını anladım ama anlatımda bazı kesin kabuller var, onları anlamadım:

1- Bu basınç alanlarında esen rüzgarlar nasıl oluşuyor? Tepenin yamacından yuvarlanma hikayesi mi?

2- Rüzgar, her zaman; alçak basınç alanında dışarıdan merkeze, saat yönünün tersine, yüksek basınç alanında ise merkezden dışarıya, saat yönünde mi eser? Niye?

İstediğiniz sorudan başlayamazsınız.

Bu arada kafamdaki soruları bulmak için gösterilen çaba takdire şayan. Teşekkürler. Resimleri görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap
« Son Düzenleme: Eylül 19, 2017, 09:12:22 Gönderen: Hakan Erim »
*

    H. H.

Ynt: Batı kaçağı - Downburst?
« Yanıtla #10 : Eylül 19, 2017, 09:20:04 »
1-Yuvarlanma hikayesi yok. Aynı hacimde daha çok hava molekülü olması daha yüksek basınç demek. Bir kap alalım, iki eşit hacme bölelim, birinin içine daha fazla hava basalım. Aradaki engeli kaldırırsak çok hava olan kısımdan az olan kısıma miktarlar eşitlenene kadar geçiş oluyor. Yani rüzgar.
*

    H. H.

Ynt: Batı kaçağı - Downburst?
« Yanıtla #11 : Eylül 19, 2017, 09:55:28 »
2- Evek! Güney yarıkürede tersi.
Basınç merkezinin merkezde olduğu bir çember düşünelim. Yere koyalım. Dünyanın dönüşü nedeniyle çemberin ekvatora paralel teğetlerinde hız vektörleri var. Ekvatora yakın kısımda dünya daha şişman=dönme yarıçapı daha büyük=çembere teğet hız daha yüksek=teğet hızları arasındaki fark çemberi döndürecek etki oluşturur=çember döner. Kuzeyde saat yönü tersine.

Hava basınç durumuna göre merkeze yada merkezden dışarıya doğru düz gitmek istiyor ama dönen çember etkisiyle rotası sapıyor.

Coriolis diye bi adam icadetmiş, o günden beri dönüyor bunlar galiba  Resimleri görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap


Bağlantıları görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap
*

    A. E. G.

Ynt: Batı kaçağı - Downburst?
« Yanıtla #12 : Eylül 19, 2017, 10:10:24 »
Hareket dediğiniz gibi yüksek basınç alanından alçak basınç alanına doğrudur. Alçak basıca doğru olan hareketlerde rüzgar hangi yarım kürede olayın gerçekleştiğine bağlı olarak saat yönünde yada tersinde gözlenir. Bunun nedeni coriolis kuvveti dediğimiz olaydır ve dünyanın dönüşünden kaynaklanır. Kuzey yarım kürede alçak basınca doğru olan rüzgar saat yönü tersinde olur. Güney yarım kürede ise saat yönünde.

Bildiğiniz gibi hakim rüzgarlar vardır. Örneğin ticaret rüzgarları. Bu rüzgarlar daimi yüksek basınç alanlarından (30n-30s enlemleri)daimi alçak basınç alanlarına (yaklaşık ekvatordur, ITCZ diye araştırırsanız daha ayrıntılı bilgi bulabilirsiniz) doğrudur. Normalde 30n dan ekvatora beklenen rüzgar kuzeyden yani tam yıldızan esmesi , güneyden ekvatora  esenin de tam güneyden yani kıbleden esmesidir ancak bu böyle olmaz. Kuzeyli rüzgar yaklaşık 030 dan güneyden esen ise yaklaşık 150den eser. Bunun nedeni de yine coriolis kuvvetidir ve dünyanın dönüşünden kaynaklanır.
Saygılar.
A Emre


Tapatalk kullanarak iPhone aracılığıyla gönderildi
*

    H. E.

Ynt: Batı kaçağı - Downburst?
« Yanıtla #13 : Eylül 19, 2017, 10:19:58 »
Bağlantıları görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap
2- Evek! Güney yarıkürede tersi.
Basınç merkezinin merkezde olduğu bir çember düşünelim. Yere koyalım. Dünyanın dönüşü nedeniyle çemberin ekvatora paralel teğetlerinde hız vektörleri var. Ekvatora yakın kısımda dünya daha şişman=dönme yarıçapı daha büyük=çembere teğet hız daha yüksek=teğet hızları arasındaki fark çemberi döndürecek etki oluşturur=çember döner. Kuzeyde saat yönü tersine.

Hava basınç durumuna göre merkeze yada merkezden dışarıya doğru düz gitmek istiyor ama dönen çember etkisiyle rotası sapıyor.

Coriolis diye bi adam icadetmiş, o günden beri dönüyor bunlar galiba  Resimleri görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap


Bağlantıları görebilmek için üye olmalısınız. Üye Ol veya Giriş Yap


Coriolis'le tanışmıştım. Ama kuzey yarımkürede, yüksek basınçta, rüzgar hep saat yönünde mi esiyor?
*

    H. H.

Ynt: Batı kaçağı - Downburst?
« Yanıtla #14 : Eylül 19, 2017, 10:23:30 »
Evek. Coriolis rotayı belirlemiş. İçeri de gitse dışarı da çıksa rüzgar mecburen bu rotayı izliyor benim anladığım.